Dünyanın en büyük nükleer füzyon projesinin beş yıllık montaj aşamasına başlanıldı. İlk ultra sıcak plazmanın 2025’in sonlarına doğru üretilmesi bekleniyor. Proje salı (28 Temmuz) günü Güney Fransa’da başladı.
Iter projesi Çin, Avrupa Birliği, Hindistan, Japonya, Kore, Rusya ve ABD ülkelerinin ortaklığında yürütülecek. Tarihteki en büyük füzyon reaktörünü inşa etmek için birçok ülkenin bir araya geldiği büyük ölçekli bir bilimsel deney olacak.
20 milyar Euro değerindeki Iter projesi, Güneş’e güç veren ve füzyon gücünün ticari ölçekte üretilebileceğini göstermesi amaçlanan reaksiyonları tekrarlayacak. Nükleer füzyon temiz ve sınırsız güç sunmayı vadediyor.
Nükleer Füzyon Reaktörü Projesinde 3.000 Tonluk Mıknatıslar Kullanılacak
23.000 ton ağırlığındaki bileşenler, reaktörün montajında kullanılacak. Proje tarihteki en karmaşık mühendislik çalışmalarında birisi olacak. Dünyanın en büyük kriyojenik tesisini -269 santigrat derece tutulabilmesi için 3.000 ton süper iletken mıknatıs, 200 km’lik süper iletken kablolar kullanılacak.
Nükleer füzyon reaktörü projesinin iklim değişikliği ve sürdürülebilir karbonsuz bir toplum yaratma gibi küresel sorunların çözülebilmesinde kilit rol alacağı düşünülüyor.
Nükleer füzyon reaktörü projesi, yenilenebilir enerjinin yanı sıra ulaşım, şehir elektriği ve endüstrinin elektrik ihtiyacına katkıda bulunacak.
Nükleer füzyon, ağır hidrojen atomları kaynaştığında büyük miktarda enerji açığa çıkartır. Ancak bu, güneşin çekirdeğinden 10 kat daha büyük bir sıcaklık gerektirir. Hidrojen yakıtı deniz suyundan elde ediliyor ve sadece birkaç gram gerekli. Ancak, “Tokamak” olarak bilinen çörek şekilli vakum odasında plazmayı içermek için büyük mıknatıslara ihtiyaç duyuluyor.
Proje, yanan veya kendiliğinden ısınan plazmaya ulaşabilecek ilk proje olacak. Reaktörün önceden yapılan denemelerden çok daha fazla ısı üretmesi bekleniyor. Ayrıca, mıknatısları ve diğer araçları çalıştırmak için önemli miktarda elektrik enerjisi kullanılması gerekiyor.
Projenin web sitesinde, “Bugün bilim, füzyon reaksiyonunda yeterli ısının plazma içinde tutulduğu ve reaksiyonu uzun süre çalıştığı ‘yanan bir plazmanın’ keşfedilmesinin eşiğinde. Böyle bir keşif, bir füzyon enerji kaynağının gerçekleştirilmesi için gerekli bir adımdır. Bilim adamları, daha büyük Iter plazmalarının sadece daha fazla füzyon gücü üretmeyeceğinden, aynı zamanda uzun süre sabit bir şekilde kalacağından eminler. Iter ölçeği, füzyon biliminde yeni bir çığır açacak.” diye yazdı.
