Son günlerde adını oldukça sık duyduğumuz NFT, git gide daha popüler olmaya başladı desek yanlış olmaz. Açılımı ‘‘Non-Fungible Tokens’’ olan teknoloji aslında konuyu bize özetler durumda. ‘‘Yeri Doldurulamaz Tokenler’’ diye bildiğimiz NFT kavramını ilerleyen dönemde daha da fazla duyacak gibiyiz. Aslında, bu kısaltmadan çok daha fazlası olan bu tokenler oldukça fazla alıcı buluyor. Bunlardan en öne çıkanı, Jack Dorsey’nin ilk Tweet’inin 2,5 milyon dolara satın alınması olabilir. Bu durumun ardından, aklınıza “bir Tweet neden bu kadar pahalı olabilir” sorusu gelecektir. Gelin hep birlikte bir Tweet’in neden bu kadar pahalı olduğuna ve “NFT Nedir” sorusunun cevaplarına bakalım.
İçindekiler
NFT Nedir?
NFT ya da Yeri Doldurulamaz Tokenler (İng. Non-Fungible Tokens), dijital içeriklerin, blockchain teknolojisi sayesinde benzersiz, doğrulanabilir ve türünün tek örneği ögelere dönüştürülmesini sağlayan teknolojik gelişmedir.
NFT teknolojisini bu kadar fazla gördükten sonra “NFT nedir” sorusu da artmaya başladı. Önceden de bahsettiğimiz gibi eşi benzeri olmayan bir dijital teknolojidir. Böyle dememizin sebebi ise aslında çok basit. Bir örnekle anlatalım.
Satın alınan Tweet’in diğer paylaşımlardan farklı olma sebebi ilk ve tek olmasıdır. Bu sayede, eşi benzeri bir daha olmayacak bir şeyi satın almış olursunuz. Böylece, Tweet değer kazanır ve bir dijital jeton olarak satılığa çıkar.
Bunun birçok örneğini görüyoruz ve ilerde de bol bol görecek gibiyiz. Çünkü internette yaşanan ilkler bazı insanlar tarafından ilgi görüyor. Bu sayede, ilkler değer kazanıyor ve eşsiz bir hale geliyor. Sanat eserlerinin gördüğü ilgi de buna benzer.
Jack Dorsey’in 2,5 milyon dolara satılan Tweet’i ise şöyle;
Öte yandan, NFT sadece ilk olan ürünlerden de ibaret değil. Örneğin, oynadığınız bir çevrimiçi oyunda ‘skin’ olarak bildiğimiz dış kaplamalar ücretli olarak satılıyor. Aslında oyuncuların bunları alma sebebi de NFT ile aynı. Çünkü, oyun içinde yapılan bir alışveriş sayesinde size özel bir ürün alıyorsunuz. Bu da sizin farklı ve özel hissetmenizi sağlıyor.
Dijital ortamda karşımıza çıkan rastgele bir dosya NFT olarak değer görebilir. Örneğin, bir JPEG dosyası, bir Tweet, hazırlanmış bir video ve daha nicesi. Öte yandan, bu NFT ürünlerinin fiyatı ise ne kadar özel olduğuna bağlı. Örneğin, bir oyunda aldığınız silah kostümü ufak bir meblağ iken, Elon Musk’ı temsil eden bir NFT milyon dolarlar edebilir.
Tüm bu satın alma süreçleri ve NFT sistemi esasında Ethereum blok zinciri üzerinde çalışmaktadır. Ancak, gelişmeler sayesinde diğer kripto paralar ile alışveriş de mümkün hale gelmektedir.
Bir Dijital Ürünün Kopyalanma Riski Varken Nasıl Eşsiz Olabilir?
Ünlü bir tablonun replika bir modelini satın alabilirsiniz. Hatta fotoğrafını çekip sanatsal olarak almak istediğiniz hazzı alabilirsiniz. Özellikle, internet gibi her şeyin kopyalanabildiği bir yerde bir şeye milyonlar ödemenin ne anlamı var? Bunun cevabı da oldukça basit.
Verdiğimiz tablo örneğinde, fotoğrafını çektiğimiz tabloyu, bizim gibi telefonu olan herkes çekebilirken ressamın o tabloya nadirlik kazandırdığı fırça darbelerine sahip olamıyoruz. Aslında fotoğraf ile herkesin kolayca ulaşabileceği bir ürünü kopyalıyoruz. Ancak ne o asıl tabloyu evimizde asabiliyoruz ne de fiziksel olarak bir temasta bulunabiliyoruz. Daha da önemlisi, bu objeye sahip olamıyoruz. Sadece bir kopyasına sahip olabiliyoruz.
Kısacası, bu örneğe nadirlikten doğan değer artışı diyebiliriz.
Bu durum NFT teknolojisine gelince pek de farklı değil. Bir tabloyu özel kılan ressamın imzasıdır. NFT’nin imzası ise Blockchain teknolojisidir. Bir Tweet ya da internet ortamında üretilen bir ürün Blockchain teknolojisiyle eşsiz hale getiriliyor. Peki, bu nasıl oluyor? ‘‘Bu dijital ürünü kopyalayabiliyorum ancak hala neden eşsiz kalabiliyor?’’ dediğiniz duyar gibiyiz.
Blockchain kısaca, internette güvenliği sağlayan ve durumu özel kılan bir teknoloji. Alınan bir ürünün bilgileri ve detaylarının hepsi bu güvenli ortamda saklı kalabiliyor. Dünyanın belki de her tarafına yayılmış bilgisayarlar üründeki bilgileri doğruluyor ve doğruluğu su geçirmeyecek bir hal alıyor. Yani, bu bilgiler değiştirilemeyecek bir şekilde korunuyor. Çünkü milyonlarca bilgisayardan aynı bilgiyi yok etmek neredeyse imkânsız bir durum.
Anlayacağınız üzere bir NFT birçok bilgisayar tarafından doğrulanıyor ve o bilgisayarların imzasını taşıyor. Kopyaladığınız içerik ise, kopya ürünün bilgileri korunmadığı ve değiştirilmeye açık olduğu için değersiz bir hal alıyor.
Nasıl NFT Satın Alabilirim?
NFT piyasası için birçok internet sitesi mevcut. Bunlardan en güvenilir olanları ise “Nifty Gateway, MakersPlace, SuperRare, OpenSea, Decentraland ve Rarible” olarak görülüyor. Ancak, birçok farklı market de kullanılabilir durumda ve binlerce kişi bir yatırım aracı olarak NFT almaya başladı bile. Yani, birçok insan için “NFT Nedir” sorusu ortadan kalktı diyebiliriz.
NBA sahnesinde ise popülerliği git gide artan NFT yaklaşık 230 milyon dolarlık bir piyasa akışına şahit oldu. Bunların arasından önemli bir tanesi ise LeBron James’in smaç bastığı bir videonun 200.000 dolara satılmasıydı.
Spor dallarından bir diğeri olan futbolda ise Fenerbahçe oyuncusu Mesut Özil’in NFT ile bir yardım kampanyasına katılması örnek gösterilebilir. Elde edilen gelirin oldukça fazla olması sebebiyle NFT ileride daha da popüler olacağını gösterir nitelikte. Mesut Özil’in yer aldığı NFT içeriği ise şöyle;
Nasıl NFT Yapabilirim ve Satabilirim?
İçerik üretmekten zevk alan bir insansanız sizler de NFT için yerinizi ayırabilirsiniz. Hazırladığınız bir içeriği NFT teknolojisine uyumlu hale dönüştürmek internet siteleri aracılığıyla mümkün. Örneğin Nifty Gatewat sitesiyle belli ücretler karşılığında eşsiz NFT içeriğinizi üretebilir ve satabilirsiniz.
Ürettiğiniz NFT, bir resim ya da çeşitli içeriklerden olabilir. Eğer dijital resim alanında kendinizi yeterli görüyorsanız NFT sizin için büyük bir fırsat olabilir. Ancak, bugüne kadarki örneklerde satılan NFT ürünleri, ağırlıklı olarak internet ortamında sağlam bir yer edinen insanların içerikleriyle dolu. Öte yandan, iyi bir reklam ile sizler de içeriklerinizi önceden bahsettiğimiz sitelerde satışa çıkarabilirsiniz.
NFT Teknolojisinin Olumsuz Yanı Nedir?
Her ne kadar bahsettiğimiz üzere NFT geleceğin teknolojilerinden biri olarak görünse de bizlere büyük bir sıkıntıya neden olabilir. Bahsettiğimiz Blockchain sistemi oldukça fazla enerji tüketen bir sistem ve NFT içeriklerinin artışı ilerleyen dönemde enerji konusunda bir sorun teşkil edebilir.
NFT üretiminin, satışının ve bilgilerinin doğrulanması sırasında işlemci bilgisayarlar büyük boyutlarda bir enerjiye ihtiyaç duyuyor. Popülerliğinin artması da daha fazla enerji ihtiyacı gerektireceğinden dolayı doğaya zarar verme ihtimali yüksek. Bu sebeple NFT için alternatif bir enerji kaynağı gerekecektir.
Özellikle üretim sırasında değersizleşen ürünlerin popülerlikle birlikte artacağı gerçeği uzmanları korkutan bir sorun. Kullandığımız enerjinin bir kısmını doğa aracılığıyla sağladığımız için bir enerji açığı oluşabilir. Bu sebeple, enerji üretiminde ve kullanımında ortaya çıkan sera gazı doğaya büyük zarar verecektir.
Öte yandan, NFT için kullanılacak olan enerji seviyelerinin en aza indirilmesi bu sorunu ortadan kaldıracaktır. Belki de, NFT teknolojisinin yaygınlaşması yeni enerji kaynağı araştırmalarımıza hız kazandırabilir. Kaldı ki, uzmanlar bu konuda çalışmalara başladı bile.
NFT Teknolojisi Hakkında Ne Düşünüyorsunuz?
Birçok ünlünün takip ettiği ve içeriklerinin milyon dolarlara satıldığı bu teknolojiyi göz ardı etmek neredeyse imkânsız. Bizlere göre ileride sanat açısından daha da çok ürün görmemiz muhtemel. Çünkü NFT içeriklerinin birçoğunu resimler oluşturuyor. Videolara gelecek olursak, NBA gibi bir platformda popülerlik kazanması gelecekte ne kadar çeşitli alanlarda göreceğimizin en büyük kanıtlarından biri olabilir.
Peki, sizler NFT hakkında ne düşünüyorsunuz? Sizce sanat alanında NFT daha büyük işler başarabilecek mi? İleride daha fazla NFT içeriği görecek miyiz? NFT’nin doğa üzerindeki etkisi hakkında ne düşünüyorsunuz? NFT teknolojisinde enerji kullanımı nasıl azaltılabilir? Görüşlerinizi yorumlar kısmında bizlerle paylaşabilirsiniz.
