John Carmack ismini duymamış olabilirsiniz. Ancak, yaptığı işleri mutlaka oynamış ya da duymuşsunuzdur. “Quake”, “Wolfenstein 3D” ve “Doom” gibi oyun sektörünü kökten değiştiren ürünlerin fikir sahiplerinden biri kendisi.
Video oyunlarına çocukluktan beri tutkulu bir sevgi duyan John, aynı zamanda bir oyun geliştiricisi. Ancak, sadece bu işle ilgilenmiyor. Kendisi bir bilgisayar programcısı ve mühendis. Gelin John Carmack’i biraz daha yakından tanıyalım.
John Carmack, 20 Ağustos 1970’te Amerika’nın Kansas eyaletinde doğdu. Doğup büyüdüğü şehir olan Kansas aynı zamanda video oyunlarıyla ilk tanıştığı yer. 80’li yıllara büyük damga vurmuş Space Invaders ile oyun dünyasına ilk adımını attı.
O zamanlar meşhur olan arcade salonlarında Pac-Man gibi döneminin büyük ses getiren efsane oyunlarından da etkilendi. Ancak John, sadece oyun oynamakla ilgilenmiyordu. O, aynı zamanda bilgisayarın işleyişini ve oyunların nasıl yapıldığı konusuna da derin bir ilgi duyuyordu.
İçindekiler
Kariyerinin Başlangıcı – John Carmack
John, ilk olarak Softdisk adlı bir bilgisayar programcılığı şirketinde işe girdi. Softdisk, John’u Apple bilgisayarlar için üretilecek olan bir disk projesi için bünyesine kattı. Ancak, bu iş John’un hayatının dönüm noktalarından biri oldu. Çünkü, birlikte video oyun sektörünü kökten değiştirecek oyunu yapacağı arkadaşı John Romero ve Adrian Carmack ile tanışacaktı. Adrian Carmack ile soy isimleri aynı olsa da herhangi bir bağları yok. Bu üç arkadaşın yakın ilişkisi ve video oyunlarına olan ilgisi şirket yetkililerinin de gözünden kaçmadı.
Softdisk, John Carmack, John Romero ve Adrian Carmack için ayrı bir alt ekip kurarak onlara şirket içinde bir oyun geliştirme stüdyosu açtı. Bu stüdyo, üç kişilik ekibin çalışmaları sonucu ilk oyunlarını yayınladı.
Yayıncılığını Apogee Software’in üstlendiği oyun, Commander Keen adlı serinin ilk oyunu oldu. İleride ikonik bir seriye dönüşecek olan oyun, IBM PC (DOS) platformuna çıkış yaptı.
Bu oyunu özel kılan bir diğer özelliği ise “side-scrolling” oyunlarda (Örn. Mario, Terraria vb.) devrim niteliğinde bir özelliğe sahip olmasıydı. John Carmack tarafından bulunan bu tekniğin adı “adaptive tile refresh” idi.
Bu grafik tekniği sayesinde, 90’ların düşük güçlü bilgisayarlarında, daha kaliteli grafiklere sahip oyunların stabil çalıştırılabilmesi sağlanıyordu. Bu grafik tekniği, 90’lar oyuncularının bir çok kaliteli side-scrolling oyuna sahip olmasını sağladı.
Softdisk’in bu üçlü için kurduğu stüdyo maalesef uzun ömürlü olmadı. Ekip, ilk oyunları Commander Keen’den bir süre sonra şirketten istifa ederek kendi işini kurdu. “id Software” adı altında birçok başarılı işe imza attı.
Şu an oyuncuların Rockstar firmasından kötü bir oyun geleceğine inanmaması gibi o dönem de oyuncu güruhu id Software’in her yeni oyununu merakla bekliyordu. Özellikle John Carmack ve yakın arkadaşı John Romero, oyun sektörünün yıldızlarıydı.
Şöhreti Getiren Oyun: Wolfenstein 3D
id Software’in kurulmasından sonra John Carmack ve John Romero, Commander Keen serisinin devam oyunları, Catacomb ve Hovertank 3D gibi oyunlar yaptılar. Ancak, ilk büyük şöhretlerini Wolfenstein 3D ile yakaladılar.
Acımasız bir Nazi ordusuna karşı verilen tek kişilik bir mücadeleyi anlatan bir oyun Wolfenstein 3D. Ancak, bu oyunun, oyun sektörünün gözbebeği haline gelmesinin tek sebebi konusu değil. Wolfenstein 3D, o güne kadar oyunlarda görülmeyen özelliklere sahipti.
Kaynak: wolfenstein.fandom.com
Bu oyundan daha önce de birincil şahıs nişancı oyunları piyasada bulunuyordu. Ancak, bu oyunlarda karakterinizi hareket ettiremiyordunuz. Sadece bulunduğunuz yerden silahınızın nişangahını değiştirebiliyordunuz. Ayrıca bilgisayar faresinin aşırı yavaş kontrolü sebebiyle bu oyunlar genelde yavaş tempoluydu.
Wolfenstein 3D, aşırı hızlı oyun mekanikleri ve dönemine göre yüksek grafik kalitesiyle eleştirmenlerden tam not almayı başardı. Hatta çoğu eleştirmen o güne kadar yapılmış gelmiş geçmiş en iyi video oyunu olduğunu söylüyordu.
Wolfenstein 3D’nin bir başarısı da finansal güce sahip şirketlerin oyun sektörüne bakışını değiştirmesiydi. O güne kadar video oyunu yazılımlarının çok para kazandırmadığı düşüncesi hakimdi. Ancak o dönem, 200.000 adetten fazla satan oyun mükemmel bir finansal başarı sergiledi.
Bu dönemde bir oyunun 200.000 adet satması inanılmaz bir başarıydı. Bu finansal başarıdan sonra id Software önemli anlaşma tekliflerinin odağı oldu.
O dönemin en büyük oyun firması olan Sierra Entertainment, id Software’i 2.500.000 dolar karşılığında satın almayı teklif etti. Bu teklif John Carmack’i çok heyecanlandırdı. Ancak, birkaç şirketler arası görüşmeden sonra bu teklif John’un hoşuna gitmedi. John, Sierra Entertainment’in kültürünün id Software şirketinin kültürüyle uyuşmadığını düşündü. Bu yüzden şirketini satmaktan vazgeçti.
John Carmack’in İkinci Efsanesi: Doom
id Software, Wolfenstein 3D’nin başarısından sonra bir FPS oyun daha geliştirme kararı verdi. Fikir babası John Carmack olan projenin adı Doom olacaktı. Yine, PC platformuna çıkan oyun ortalığı kasıp kavurdu.
Doom, Wolfenstein 3D’nin oyun sektörüne kattığı oynanış mekaniklerini daha da geliştirerek sunuyordu. Oyunun senaryosu o zamana kadar oyun sektöründe benzeri görülmemiş derinlikteydi. Bu da oyuncuları oyuna bağlayan bir diğer etmen oldu.
Elimizdeki çeşitli fantastik silahlarla Dünya’yı istila etmeye çalışan şeytanlara karşı savaştığımız oyunda, binlerce farklı düşman ve tatmin edici vuruş animasyonları zamanının ilerisinde bir tecrübe sunuyordu.
Çok oyunculu oyun modlarını da oyunculara sunmasıyla unutulmaz bir oyun haline geldi. Forumlarda binlerce insanın hala evreni hakkında teoriler ortaya attığı önemli bir seri olmayı başardı Doom. Bugün bile satış rakamlarında milyonları aşan bir seri.
Doom’un başarısı, id Software’in oyuncu toplulukları arasında daha da popüler olmasını sağladı. FPS türü sektördeki şirketler arasında meşhur olmuştu. Her firma FPS oyun yapmaya uğraşıyor, bu pastadan pay kapmaya çalışıyordu.
Ancak, Wolfenstein 3D ve ardından Doom’un getirdiği başarıları asla yakalayamadılar. Bu oyunların kalitesi ancak Medal of Honor’un çıkmasıyla başka bir şirket tarafından ekarte edilebilecekti.
Medal of Honor’un çıkmasını beklemeden, John Carmack’in ortak kurucusu olduğu id Software, kendi oyunlarının kalitesine erişebilen bir başka efsane FPS oyununu daha piyasaya sürdü. id Software, bu oyunla beraber artık sektörde kalıcı bir yer edinecekti. Video oyun sektöründe tepeye yerleştiklerini kanıtlayacak bir oyun olacaktı.
Bu oyun, Quake serisinin ilk oyunuydu.
Quake’in Başarısı
O güne kadar zaten oyuncu toplulukları arasında hayranlıkla takip edilen bir şirket olan id Software, son oyunları Quake ile oyuncuların gönlünü bir kez daha çalmayı başardı.
Quake, karmaşık labirentlerde yolunuza çıkan canavarları öldürerek sonraki bölüme geçmeye çalıştığınız bir FPS oyunu. Farklı türde silahlar kullanmaya izin veren bir yapısı vardı. Ancak, Quake’in asıl başarısı çok oyunculu tarafıyla sağlandı.
Doom sayesinde FPS multiplayer oyun modu meşhur olmuştu. Ancak, Quake onlarca farklı online modla multiplayer tarafını zenginleştirdi.
Doom’a göre çok daha kolay oynanabilen çok oyunculu modu sayesinde, online olarak FPS oyunları oynamanın önünü açan oyun oldu. Bugün sık olarak oynanan multiplayer FPS oyunlar, temellerinin çoğunu Quake’ten alıyor.
O döneme göre kaliteli labirent-zindan tasarımları ve içine çekmeyi başaran yoğun karanlık atmosferiyle oyun dünyasının unutamayacağı oyunlardan birisi Quake.
John Carmack ve John Romero’nun Arasının Bozulması
İkili, Quake’in yapımı sırasında şirketin geleceği konusunda anlaşmazlığa düştü. John Carmack, şirket politikalarını istikrarlı ama yavaş bir şekilde geliştirmeleri gerektiği fikrindeydi. Ancak, Romero tam tersine işleri hızlı yapmak ve sektörde hızlı bir zıplama yaşamak istiyordu. Ayrıca John Carmack, Romero’yu diğer ekip arkadaşları kadar çalışmadığı için suçluyordu.
Tüm bu olayların üstünde Romero, Quake’in yapım aşaması bittikten sonra istifa etti. Ancak, verdiği bir röportajda Quake gibi hit bir oyunun ardından şirketten ayrılmasının en doğru karar olduğunu, ayrıca id Software çalışanlarıyla uzun süredir arkadaş olduğu için ayrılmanın çok sıkıntılı olmadığını söyledi.
Romero bu olaylardan sonra kendi oyun firmasını kurdu. Oyuncuları aşırı derecede umutlandıracak bir oyun fragmanı yayınladı. Aynı zamanda abartılı bir reklam kampanyası yaptı. Bu hareketleriyle oyun dünyasından resmen silindi diyebiliriz. Ancak John Carmack, çalışmalarına devam etti.
John Carmack’in VR Macerası
John Carmack 2013 yılında Oculus VR’ın bünyesine CTO olarak katıldı. Bu projeye daha fazla emek vermek isteyen Carmack, id Software’dan istifa ederek bütün odağını VR teknolojisine verdi. id Software’dan ayrılmasının bir diğer sebebi ise şirketin ana holdingi olan Zenimax Media’nın Oculus Rift’i desteklemek istememesiydi.
Kariyerinin başından beri oyun sektöründe yeniliğin gerekliliğini ve önemini savunan Carmack, VR’ın da önemli bir oyun aracı olabileceği fikrindeydi.
2017 yılında John Carmack, kendisine borçlu olduğu 22.5 milyon doları ödemediği için Zenimax Media’ya dava açtı. John Carmack’in iddiasına göre id Software’in Zenimax Media’ya satılması işleminden geriye kalan 22.5 milyon dolar hala kendisine ödenmemişti.
John Carmack’in içinde bulunduğu bir diğer dava da Facebook ile oldu. Facebook, Oculus Rift’in, Zenimax’e ait sanal gerçeklik projesini çaldığını iddia etti. Ancak, mahkeme bu davada Carmack’in herhangi bir suçu ve sorumluluğu olmadığı kanaatine vardı.
2019’da Oculus Rift şirketinin CTO görevinden çekildiğini duyuran John Carmack, yapay zeka üstüne yoğunlaşacağını söyledi. Ayrıca kendisi havacılık alanına da ilgi duyuyor. Bu konuda birkaç bağımsız mühendise finansal destek sağladı.
Roketlere ilgili olduğu için bu konuda birkaç çalışma yaptığını söylemişti. Ancak, bu çalışmalarıyla ilgili henüz bir şey göstermedi.
John Carmack, yakın arkadaşı John Romero ile beraber video oyun sektöründe asla unutulmayacak isimlerden birisi. id Software’da yaptığı tutku dolu oyunlarla beraber bugünkü değeri 165.9 milyar dolar olan ve video oyun sektöründe FPS türünün atası kabul edilen oyunlar yaptı.
Bugün zevk aldığımız onlarca online oyunu ona borçluyuz. Yıllardır milyonlarca satış rakamına ulaşan Call of Duty serisini de.
