Bu sonsuz evrende yalnız mıyız? Yoksa bizim gibi veya bizden daha zeki başka canlılar da var mı? Bu insanlığın karşı karşıya olduğu en büyük gizemlerden biridir. Galaksimizdeki 100 milyardan fazla yıldız göz önüne alındığında, birçok kişi zeki yaşam formları da dahil olmak üzere yaşamın başka hiçbir yerde ortaya çıkmamasının istatistiksel olarak olası olmadığını iddia ediyor. Bu konuyla ilgili öne sürülmüş en ilginç fikirlerden biri ise hayvanat bahçesi hipotezi.
Hayvanat bahçesi hipotezi, dünya dışı zeki yaşam formlarının kasıtlı olarak bizi yalnız bıraktığı üzerinedir. Hipoteze göre bunu gezegenler arası kirlenmeden kaçınmak ve doğal evrimimiz ile sosyo kültürel gelişimimize izin vermek için yapıyorlar. Bu durumu, hipotezin isminde de olduğu gibi hayvanat bahçesindeki hayvanları gözlemleyen insanlara benzetebiliriz.
Uzun yıllardır dünya dışında canlı varlıklardan sinyal arayışımız devam ediyor. Dünya dışı gezegenler artık hızlı bir şekilde keşfediliyor ve gökyüzü inceleme araçlarının kapasitesi ve hassasiyeti büyük bir hızla gelişiyor. Fakat yine de şu zamana kadar herhangi bir olumlu sonuç alınamadı. Evrendeki bütün canlıların nerede olduğuyla ilgili meydana çıkan Fermi Paradoksu bu durumu açıklayacak birçok farklı şekilde cevaplanmıştır. Hayvanat bahçesi hipotezi de bu cevaplardan biridir.
Fermi Paradoksu
1950’de fizikçi Enrico Fermi, meslektaşlarıyla yediği bir yemek sırasında uzaylılar hakkında konuşuyordu. İşte o sırada Fermi, tarihi kayıtlara geçecek ve bir paradoksu ortaya koyacak soruyu sordu: ‘’Herkes nerede?’’
Fermi paradoksunda vurgulanan bazı çelişkiler şu şekilde:
- Samanyolu’nda Güneş’e benzeyen milyarlarca yıldız bulunmakta.
- Bu yıldızların birçoğunun Dünya benzeri gezegenleri olacaktır.
- Ayrıca bu yıldızların ve gezegenlerin çoğu Güneş’ten çok daha yaşlıdır. Bu yüzden bazıları çoktan akıllı yaşam formları geliştirmiş olabilir.
- Bu formlardan bazıları insanların henüz şu anda araştırdığı yıldızlararası yolculuğu bulmuş olabilirler.
- Bizim bildiğimiz teknolojiler ile yıldızlararası yolculuğun düşük hızlarında bile, Samanyolu Galaksisi’nin tamamı birkaç milyon yıl içinde geçilebilir.
- Güneş’e benzeyen yıldızların çoğu milyarlarca yıl daha yaşlı olduğundan Dünya’nın dünya dışı medeniyetler veya en azından araçları tarafından çoktan ziyaret edilmiş olması gerekirdi.
- Peki neden böyle bir kanıta rastlanmadı?
Fermi paradoksu, uzaylıların nerede olduğu sorusuna cevap arıyor. Yıldızımızın ve Dünya’mızın, evrenin geri kalanına kıyasla genç bir gezegen sisteminin parçası olduğu ve yıldızlararası yolculuğun başarılmasının oldukça kolay olabileceği düşünüldüğünde Dünya’nın uzaylılar tarafından zaten ziyaret edilmiş olması gerektiği meydana çıkıyor.
Fermi’nin zamanından bu yana uzaylıların, insanların müdahale olmadan evrimleşmesine izin vermek için mesafelerini koruduklarını belirten hayvanat bahçesi hipotezini de içeren birkaç çözüm üretildi.
Hayvanat Bahçesi Hipotezi Nasıl Bulundu?
Hipotez, Harvard astrofizikçisi ve MIT Haystack Gözlemevi’nden bilim adamı John A. Ball tarafından ortaya atılmıştır. Ball, konuyla ilgili geçtiğimiz yıllarda: ‘’Onlarla bizim aramızdaki etkileşimsizliği anlamanın tek yolunun, kasıtlı olarak bu etkileşimden kaçındıkları ve içinde yaşadığımız alanı hayvanat bahçesi gibi bir kenara bıraktıklarını varsaymak olduğuna inanıyorum.’’ açıklamasında bulundu.
Samanyolu neredeyse evrenin kendisi kadar eskidir ki bu da 13.51 milyar yıl yapıyor. Oysa Güneş Sistemi sadece 4.6 milyar yıl yaşındadır ve homo sapiens olarak adlandırabileceğimiz modern insanlar bunun sadece çok küçük bir kısmında var olmuştur. Buna dayanarak, insanlığın galaksimizde ortaya çıkan ilk akıllı tür olmadığı ve çağlar boyunca oluşmuş birçok dünya dışı zeki yaşam formu olabileceği sonucuna varılıyor.
Galaksimizde ilk ortaya çıkan uygarlıklar ile onlardan çok daha sonra ortaya çıkan uygarlıklar göz önüne alındığında, eski uygarlığın kendilerinden sonra ortaya çıkan herhangi bir türü izleme, kontrol etme veya manipüle etme gelişmişliğinde olacağı muhtemeldir. Ancak böyle bir yaklaşım daha genç türlerin evrimsel sonuçlarını sınırlayacaktır bu nedenle gelişmiş bir tür bundan kaçınmak isteyebilir. Buna alternatif olarak gelişmiş bir tür, daha genç bir türün aralarındaki etkileşimin yaratacağı kültürel, sosyal ve psikolojik etkiye hazır olduğuna karar verene kadar temasını kesmek isteyebilir.
Ball, ayrıca ortaya attığı hipotez ile ilgili: ‘’Hayvanat bahçesi hipotezi, onları asla bulamayacağımız öngörüyor çünkü bulunmak istemiyorlar ve bunu sağlayacak teknolojik yeteneklere sahipler.’’ açıklamasında bulundu.
