Microsoft’un 2014 yılında 2,5 milyar dolara satın aldığı Minecraft oyunu, son on yılın en popüler oyunlarından biri. Oyunun Eylül ayı itibarıyla, aylık aktif oyuncu sayısı ise 145 milyon. Minecraft bugüne kadar ki en iddialı projelerinden birini gerçekleştirdi. Sansürsüz Kütüphane (The Uncensored Library) adı verilen proje, basın özgürlüğüne ve basın sansürünü ifşa etmeye adandı. Proje kapsamında, Minecraft için de çeşitli ülkelerde yasaklanmış sansürlü dergiler ve makaleleri içeren dev bir kütüphane inşa edildi.
Almanya’daki Sınır Tanımayan Gazeteciler genel müdürü Christian Mihr açıklamasında: ‘’Dünya’nın birçok ülkesinde bilgiye ücretsiz ve sınırsız erişim yoktur. Web siteleri engellenmekte, bağımsız gazeteler yasaklanmakta ve basın devlet tarafından kontrol edilmekte. Gençler kendi fikirlerini oluşturamadan, oluştursalar bile duyuramadan büyüyorlar. Dünya’nın en popüler bilgisayar oyunu Minecraft’ı bir araç olarak kullanarak bağımsız bilgilere herkesin erişmesini sağlıyoruz.’’ şeklinde konuştu.
Mihr’in açıklamasında olduğu gibi birçok ülkede web siteleri, sosyal medya ve bloglar baskıcı liderler tarafından kontrol altında tutuluyor. Özellikle gençler; hükümetlerin kampanyaları tarafından fikirlerinin büyük ölçüde manipüle edildiği sistemlerde büyümeye zorlanıyor. Ancak neredeyse tüm medyanın engellendiği veya kontrol edildiği yerlerde bile, dünyanın en başarılı bilgisayar oyunu olan Minecraft’a erişim mümkün. Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF), internet sansürünü aşmak için Minecraft’ı kullanmaya karar verdi.
Yasaklanan makaleler, Minecraft içindeki kitaplarda yeniden yayınlandı ve okuyuculara ülkelerindeki gerçek siyasi durum hakkında bilgi edinip basın özgürlüğünün önemini öğrenme şansı verdi. Gelecek nesli, bilgi alma haklarını savunmaları için güçlendirmeyi amaçlayan Sansürsüz Kütüphane yaratıcıları, yaptıklarını baskıcı liderlerle savaşmanın da bir yolu olarak görüyor.
12 Mart ‘’Dünya Siber Sansürle Mücadele Günü’’ itibariyle Sansürsüz Kütüphane kapılarını oyunculara açtı. Böylece dünyanın her yerinden gençler, oyun oynayarak etkileşim kurabilecekleri bir ortam aracılığıyla bağımsız bilgilere erişim sağlayabilecek. Artık gazetecilerin yasaklanmalarına, hapse atılmalarına, sürgün edilmelerine ve hatta öldürülmelerine rağmen seslerini duyurabilecekleri bir yer var diyebiliriz.
Sansürsüz Kütüphane için Neden Minecraft?
Minecraft; yaratıcı, işbirliğine dayalı ve hemen hemen herkes tarafından erişilebilir olması gibi çeşitli sebeplerden dolayı kültürel bir fenomen olarak görünmekte. Sansürsüz Kütüphane; Rusya, Mısır, Meksika, Suudi Arabistan ve Vietnam’a ayrılmış belirli bölümlerle dünyanın her yerinden, başka bir şekilde erişilemeyen, gazetecilik koleksiyonunu barındıran sanal bir merkez.
Başlangıçta Sınır Tanımayan Gazeteciler’in Almanya şubesi tarafından konsept olarak tasarlanan Sansürsüz Kütüphane, sonrasında İngiliz tasarım şirketi Blockworks tarafından tasarlandı ve inşa edildi.
Ana merkezi Paris’te bulunan Sınır Tanımayan Gazeteciler, tamamen yeni bir kitleye ulaşmak için Minecraft’ı seçtiklerinde Blockworks ile işbirliğine girdiler. Minecraft, etkileşim konusunda uzmanlaşmış, profesyonel bir şirketti. Minecraft’ı bu hareketin bir parçası olarak kullanma fikri ilginç bir şekilde gelişti. Projenin yöneticilerinden Natterer, evde televizyon izlerken ekrandaki insanların video oyununu alışılmadık bir şekilde kullandıklarını gözlemledi. Aslında oynamıyorlardı ama oyun içi sohbeti birbirleriyle iletişim kurmak için kullanıyorlardı. Buradan bilgisayar oyunlarının kısmen oyun deneyimiyle ilgili olduğu fakat aslında sanal bir alanda buluşmakla da ilgili olduğu fikri ortaya çıktı. Natterer aynı zamanda yaptığı araştırmalarda, basın sansürü uygulanan ülkelerin genellikle büyük oyun topluluklarına sahip olduğunu öğrendi. Minecraft’ın popülerlik ve erişilebilirlik açısından neredeyse benzersiz olmasının yanı sıra oyunculara oyun içinde kitap yazma olanağı da verilmesi Minecraft’ı proje için benzersiz bir araç yaptı.
16 ülkeden 24 inşaatçı, basın özgürlüğü endeksindeki 180 ülkenin tamamı hakkında bilgi içeren bu devasa sanal kütüphaneyi yapmak için günlerce uğraştı. Sansürsüz Kütüphane’nin stili New York Halk Kütüphanesi’nde olduğu gibi klasik ve resmi bir stil ile tasarlandı. Bu kasıtlı olarak yapılmıştı çünkü bu tarz mimari genellikle hükümetler tarafından kendi otorite konumlarını güçlendirmek için kullanılmakta. Projede bu tersine çevrilmek istendi. Ücretsiz bilgilerle dolu kütüphane, 200’den fazla sansürlenmiş kitaba ev sahipliği yapıyor. Kütüphane, ülkelerindeki basın sansürüne bakılmaksızın dünyanın her yerinden herkesin ziyaret etmesine izin veren bir sunucuda bulunuyor ve meraklı okuyucularını bekliyor.
