Nanobotlar nedir? Nanobotlar, robotik biliminin en fantastik alt dallarından biridir. Nanobot, moleküler düzeyde robotlara verilen isimdir. Bu inanılmaz küçük robotların amaçları; bir bilgiyi algılama, işleme veya bir şeyi taşıma olabilir. Boyutu yaklaşık olarak bir hücre ile karşılaştırılabilecek olan nanobotlar, en çok tıp ve çevre iyileştirme alanlarında kullanılma potansiyeline sahip.
Son zamanlarda yapılan yatırımlar ile nanobot sektörünün ilerleyen yıllarda inanılmaz yol alacağı düşünülüyor. Nanoteknolojinin en hızlı büyüyen teknolojik alanlardan biri olması da nanobotların gelişmesini hızlandırıyor.
İçindekiler
Nanobotlar Nasıl Oluşturulur?
Araştırmacılar ve mühendisler, nanobotları oluştururken hem inorganik hem de organik materyaller arasındaki iletişim, etkileşim, kontrol gücü vb. her durumu ele alarak çalışmakta.
Nanorobotik, birçok alanın kesişme noktasıdır. Nano ölçekte yapılacak fiziksel modelleme ardından gerçeğine geçilerek; sensörlerin, motorların vb. diğer parçaların yaratılması gerçekleşir. Sonrasında bütün biyolojik ve yapay bileşenler nanomanipülasyon cihazları tarafından birleştirilerek test edilmek üzere nanobot üretilmiş olur.
Nanobotun Çalışma Prensipleri
Nanobotlar ile ilgili araştırmaların ve çalışmaların bir kısmı hala teorik olduğundan, nanobotların çalışma prensibi de biraz teknik biraz ise tahminlere dayalıdır.
Güç
Nanobotların kendilerine ait güç kaynakları veya jeneratör, kapasitör gibi dahili güç kaynakları bulunmakta. Örneğin nanobotun üzerindeki jeneratörler, tıp için kullanılıyorsa kandaki elektrolitleri kullanabilir. Ayrıca manyetik alanlar sayesinde de güç üretimi sağlanabilmektedir.
Navigasyon
Araştırmacılar, navigasyon konusunun özellikle üstünde duruyor. Nanobotun gitmesi gereken yeri algılayıp oraya yerleşmesi gibi çalışmalar için genellikle ultrasonik sinyaller kullanılıyor. Ayrıca bir nanobot, diğer nanobotların konumlarını tespit edebilmek için ultrasonik sinyaller yayarak onları yönlendirebilir. Eklenen yerleşik sensörler ile de nanobotlar daha özerk hale gelebilir.
Hareket
Serbest dolaşmayan nanobotların, hedef konuma hareket etmesi için sahip oldukları bir sistem bulunur. Genellikle doğal dünyadan ilham alan araştırmacılar, şu anda itme sistemi gibi yöntemler kullanıyor. Ayrıca araştırmacılar nanobotlara; yüzmelerine, kavramalarına ve sürünmelerine izin verecek küçük kol benzeri uzantılar eklemeye de çalışıyorlar.
Nanobotların Kullanım Örnekleri Nelerdir?
Nanobotların şu anda en çok test edilip kullanıldığı alan tıp alanı diyebiliriz. Peki tıpta nanobotlar nedir? Bu minik robotlar, vücutta var olan bir hasarı izlemek için kullanılabilir hatta bu hasarın onarımını bile kolaylaştırabilir. Gelecekte nanobotların ihtiyaç duyulan ilaçları doğrudan hedef hücreye ulaştırması bekleniyor. Tıbbi uygulamalar dışında, nanobotların çevre temizliği ve iyileştirme amaçlarıyla da kullanılması için çalışmalar sürüyor. Nanobotlar potansiyel olarak, toksik ağır metalleri ve plastikleri su kütlelerinden çıkarmak için kullanılabilir. Nanobotlar ile ilgili bazı gelişmeler:
- Araştırmacılar farelerdeki kanserli tümörleri tedavi etmek için, nanobotları kullandılar. Başarıyla sonuçlanan operasyon kanser tedavisi için yeni bir umut oldu. Arizona Eyalet Üniversitesi ve Çin Bilim Akademisi Nanobilim ve Teknoloji Merkezi’ndeki araştırmacılar; katlanmış DNA tabakasından oluşturulan nanobotları farelerin kan dolaşımına enjekte ettiler. Nanobotlar, kanserli tümörlerin etrafındaki kan damarlarını hedef alarak onların kan kaynağını kesmek için pıhtılaştırıcı ilaç enjekte ettiler. Sonuç olarak uygulanan bu tedavi yöntemi de tümörlerin küçülmesini sağladı ve yayılmasının önüne geçti.
- Cockrell Mühendislik Okulu ve Texas Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, dünyanın en hızlı ve en uzun süre çalışan nanomotorunu tek bir hücreye sığabilecek kadar küçük olacak şekilde inşa etmeyi başardılar. Araştırmacılar ayrıca ürettikleri nanomotorun, oldukça iyi kontrol edilebilir olduğunu, saat yönü veya tersine döndürülebildiğini, açılıp kapanabildiğini ve diğer motorlarlar senkronize çalışabildiğini de belirtiyor. Testlerden başarıyla geçen nanomotor, insan vücudundaki hücrelere gidecek nanobotlarda kullanılacak.
- ITMO Üniversitesi araştırmacıları, yaptıkları çalışmalar sonucu, yakın gelecekte nanobotların insan vücudunda çeşitli tedaviler için mutlaka aktif bir şekilde rol alacağını söylüyor. Araştırmacıların ürettiği DNA temelli nanobot iki bölümden oluşuyor: Bir tespit ve bir tedavi edici. Ekip şu anda kanserli hücrelerin çoğalmasını engellemek üzere nanobotlar üzerinde çalışmaya devam ediyor.