İyi bir kulaklık için onlarca özellik sayılabilir. Fiyatı, ses yalıtımı, uzunluğu, büyüklüğü, küçüklüğü veya tasarımı gibi özellikler elbette önemlidir. Bunların dışında önemli olan (belki de ses kalitesi için en önemlisi) bir diğer özellik de sürücüdür. Bu yazımızda kulaklık sürücüsü nedir, ne işe yarar, ne tür sürücüler vardır gibi konuları açıklayacağız.
İçindekiler
Kulaklık Sürücüsü Nedir?
Kulaklık sürücüsü, kulaklıkta enerji aktarımını sağlayan birimdir. Bir başka deyişle, elektrik sinyallerini sese çevirir ve kulağımıza gelen sesin oluşmasını sağlar. Bu nedenle sürücüler kulaklığın en önemli parçasıdır diyebiliriz.
Sürücü Boyutu ve Sayısı Kaliteyi Artırır mı?
Sürücünün boyutunun büyük olması sebebiyle ses kalitesinin artması tam olarak doğru değildir. Sürücü büyüdükçe, bas seslerin kalitesi artabilir ve ses şiddeti yükselir. Ancak genel anlamda duyulan sesin tamamının kalitesi ve temiz bir ses duymak sadece sürücü boyutuyla alakalı değildir. Bazı küçük çaplı sürücüler kendinden milimetrelerce büyük sürücülere ses kalitesi konusunda taş çıkartabilir. Bu kalite, daha çok bileşenlerde kullanılan malzemelerle ve kulak sürücüsünün türüyle alakalıdır.
Sürücü sayısı hakkında ise yine benzer bir şey söylenebilir ancak bir parantez açmak mümkündür. Birden fazla sürücü kullanıldığında, her sürücü farklı frekanslar için ses üretebilir ve bu ses kalitesinin artmasına yardımcı olabilir. Fakat dört adet kalitesiz sürücünün, bir adet kaliteli sürücü karşısında güçsüz kalabileceği unutulmamalıdır.
Kulaklık Sürücüsü Türleri Nelerdir?
Dinamik Sürücüler
Fiyat olarak uygun olması nedeniyle en çok kullanılan kulaklık sürücüsü türüdür. Çok fazla enerji tüketmeden iyi bir ses ve güçlü baslar yaratabilir. Ancak diğer sürücülerin yanında daha düşük kaliteli kalabilirler. Taşınması en kolay olan bu sürücüler, yüksek seslerde harmonik bozulmaya da yol açabilir.
Dinamik sürücüler diyafram, ses bobini ve mıknatıs olmak üzere üç bileşenden oluşur.
Diyafram
Diyafram, mekanik titreşimleri sese dönüştürmekle görevli bileşendir. Elektrik ile titreyen diyafram, havaya çarpar ve ses dalgaları oluşturur. Kısaca, titreyerek ses oluşturur diyebiliriz.
Ses Bobini
Sesin diyaframda titreyerek diyaframda oluştuğunu biliyoruz. Ses bobini ise elektriği diyaframa iletmeye yarayan bileşendir. Ses bobinleri elektrikle karşılaşınca diyaframa doğru hareket eder.
Mıknatıs
Mıknatısın görevi ise, bu alanda manyetik bir alan oluşturmaktır. Bu manyetik alan kulaklıktaki enerji akışını sağlar. Mıknatısın kalitesinin artması, ses kalitesini de artırabilir.
Düzlemsel Manyetik Sürücüler
Dinamik sürücülerin aksine bu sürücü ses bobinleri kullanmaz, diyaframı mıknatıslar ile çalıştırır. Genellikle arkası açık, kulak üstü modellerde kullanılır. Dinamik sürücülerden daha ağırdır ve çalıştırmak için daha fazla güç gereklidir. Bu nedenle genellikle, güçlü ses kaynaklarıyla kullanılırlar.
Bu sürücü tipine sahip kulaklıklar daha az harmonik bozulma ve daha kaliteli ses sağlarlar. Bu kaliteli sesin sonucu ise etiketlerine yansır. Düzlemsel manyetik sürücü kullanan kulaklıklar, dinamik sürücü kullanan kulaklıklardan daha pahalıdırlar.
Dengeli Armatür Sürücüler
Dengeli armatür sürücüler boyut olarak oldukça küçüktür. Bu nedenle genellikle kulak içi monitörlerde kullanılırlar ve inanılmaz bir tiz kalitesi vardır. Üstelik fiyatları da dinamik sürücülerden daha pahalıdır. Biri üstte biri altta olmak üzere iki mıknatısın arasında bulunan bir tel bobin içindeki minyatür armatür, ses üretilmesini sağlar. Bu ses üretimi, bobinden elektrik akımı geçmesi ve armatürün mıknatıslara doğru dönmesiyle gerçekleşir. Bu hareket ise diyaframa iletilir ve ses ortaya çıkar.
Dinamik sürücülerin aksine bu sürücüler, ses havaya çarpamadığı için bas konusunda zayıf kalır. Bu sorun ise dinamik sürücülerin ve dengeli armatür sürücülerin beraber kullanılmasıyla oluşan hibrit bir model ile çözülebilir.
Bu armatürlerin bir başka özelliği ise, farklı frekanslar üzerine yoğunlaşabilmeleridir. Bu sayede her armatür, kendi frekans aralığında yüksek kalitede ses üretir.
Elektrostatik Sürücüler
Elektrostatik sürücüler oldukça nadir görülür ve oldukça pahalıdır. Adından anlaşıldığı gibi, statik elektrik kullanarak ses üretirler.
Elektrik sinyali, iki elektrot arasında kalmış olan diyaframı elektrotlara yakınlaştırır ve uzaklaştırır. Diyafram her hareket ettiğinde, hava yer değiştirir ve bu da sesi oluşturur. İçinde hareket eden metal bileşenlerin olmaması nedeniyle neredeyse mükemmel temizlikte bir ses oluşturur. Bu kusursuz ses ise ancak yüksek bir ücret ile elde edilebilir. Üstelik bu sürücüler oldukça ağırdır ve yüksek güç ile çalışırlar.
Kemik İletimi Sürücüleri
Bu sürücü tipine sahip kulaklıklar, diğer kulaklıklardan biraz farklı bir sistemle çalışır. Geleneksel yöntem olan kulaktan dinlemenin bulunmadığı bu sürücüde, ses yüzümüzdeki çene ve temporal kemiklerimizin titremesiyle iletilir. Bu titreşim, sesi doğrudan kulak salyangozuna aktarır. Bu sürücü tipi, kısmi ses kaybı olanlara yardımcı olmakta da kullanılabilir. Her ne kadar değişik bir deneyim olsa da en iyi ses kalitesinin sağlandığını söylemek doğru olmaz.
En İyi Sürücü Hangisidir?
Kulaklık sürücüsü nedir sorusunun cevabını verdiğimiz bu yazıda “en iyi sürücü hangisidir?” sorusunun net cevabını veremeyiz. Çünkü bu sorunun cevabı bütçeye ve kullanıma göre değişmektedir. Yukarıda yazılan özellikler incelendiğinde; hepsi birbirinden farklı sürücüler arasında genel bir seçim yapmak oldukça güçtür. Her ne kadar elektrostatik sürücüler en kaliteli sesi üretse de fiyatları çok yüksektir. Bu nedenle her kullanıcının kendi sürücüsünü seçmesi gerektiği ve en iyi sürücünün bütçeyi zorlamadan en iyi performansın alınabildiği sürücü olduğunu söyleyebiliriz.
Aldığım kulaklık Xiaomi Flipbuds Pro Qualcomm Aptx Adaptive destekli Snapdragon Sound ses teknolojisini kullanarak 24bit/96kHz kadar çıkabiliyormuş ve dünyada bir ilk diyorlar Qualcomm QCC5151 çipini kullanıyor bu durumda hangisi iyi LDAC,Aptx HD ve Aptx Adaptive mi? Qualcomm’un ses kalitesinde en iyi çipi QCC5151 mi?
Görkem Bey merhaba,
LDAC ve Aptx Adaptive’de alandaki en etkili teknolojilerdir. İkisi arasında bir kıyas yapmaktansa ikisinin de çok iyi sonuçlar vereceğini belirtmek daha doğru olacaktır 🙂 QCC5151 modelinin Qualcomm’un en başarılı çipleri arasında yer aldığını da söylememiz mümkün. Özellikle fiyat açısından bakıldığında Flipbuds Pro, QCC5151 kullanan en uygun fiyatlı premium seviye kulaklıklardan birisidir.
Aldığım kulaklık Xiaomi Flipbuds Pro ve ultra dinamik hoparlör ile donatılmıştır diyor dinamik sürücüden farkı var mı? Yada en iyisi mi?
Sektördeki dişli rakiplerinden dolayı en iyisi diyemesek bile fiyat aralığındaki en güçlü modellerden biri (hatta belki de en güçlüsü) olduğunu söyleyebiliriz. Gelişmiş bir dinamik sürücü olarak ifade etmek doğru. Ancak temelde bir dinamik sürücü olduğunu unutmamak gerekli. Genel olarak Xiaomi Flipbuds Pro, donanım olarak en iyi cihazlar arasında.