Bilgilendirme: İçerikte kullanılan beyaz, renkli gibi ifadeler “Yapay zekanın beyazlığı” makalesinde kullanıldığı gibi kullanılmıştır. Renk olarak “siyah” etnik köken olarak “Siyah”, renk olarak “beyaz” etnik köken olarak ise “Beyaz” şeklinde kullanılmıştır. Farklı bir yorum taşımamaktadır. İçeriğin içerisinde hiçbir yorum bulunmayıp yazılanlar yapılan araştırmanın raporundan alınmıştır.
Cambridge Üniversitesi CFI (Leverhulme Center for the Future of Intelligence) tarafından yapay zekanın beyazlığı araştırıldı. Yapılan araştırmaya göre yapay zeka ağırlıklı olarak beyaz tasvir ediliyor. Yapay zekanın ırklaştırılmasının doğurabileceği sonuçlar incelendi. Rapora göre; dizi ve filmlerde, sanal asistanlarda, insansı robotlarda ve yapay zekanın stok görüntülerinde beyazlığın ön plana çıktığı görülüyor.
Araştırmacılar, bu şekilde yapay zekanın tasvirlerinin sorgulanması gerektiğini düşünüyor. Arama motoruna “yapay zeka” veya “robot” terimleri yazıldığında ortaya baskın olarak beyaz renkli görüntülerin çıktığı görülüyor. İnternetteki bu görsellerin artmasına yönelik görsel elde etmek için araştırmacılar bir arama yaptı. Sonuçların arama geçmişlerinden ve konumlarından etkilenmemesi için Tor tarayıcı kullanıldı. Tor tarayıcı kullanılarak Google’da yapılan aramanın sonuçları ise şu şekilde:
Sonuçlarda ırkçılıkla ilişkilendirilemeyecek soyut, stilize beyin ve devreler mevcuttur. Fakat insansı figürlere bakınca baskın bir beyazlık ve yapay zekanın beyazlığı rahatça görünür. Bu aramaların daha da somut sonuçları için “artifical intelligence robot” (yapay zeka robotu) araması yapıldı. Sonuçlar açık bir şekilde beyaz baskınlığını gösteriyor:
Araştırmacı Dr. Kanta Dihal’e göre insanlar karar verme konusunda yapay zekaya güveniyor. Genel tasvirlere göre yapay zeka insanlardan daha az yanıltıcıdır. Böyle bir durumda bu sistemlerin ırklaştırılması insanlar için tehlikeli sonuçlar doğurabilir.
Ayrıca geçen yıl yapılan bir araştırmaya göre, yüz tanımanın renkli insanları beyaz insanlara oranla daha çok yanlış tanımladığı ortaya çıkmıştır.
Örnekleri
Bu görüntüleri aramalar dışında da görüyoruz. Örneğin Ex Machina filminde insansı robot Ava, Blade Runner serisindeki “kopyalar”, Metropolis filminde Maria karakterleri Beyaz oyuncular tarafından canlandırılmıştır. Android’lerde de beyaz yüz özellikleri vardır. Yapay zeka sadece bedeni olan robotlar için değil, bedensiz bir yapay zeka da Beyaz olarak hayal edilir.
Sonuç
Rapora göre, yapay zekanın ağırlıklı olarak Beyaz bir şekilde ırklaştırıldığı savunuluyor. Çünkü zeka, profesyonellik ve güç ana başlıkları altında yapay zekanın özelliklerinin belirli çerçevelerin Beyaz insanlara atfettiği niteliklere sahip olduğunu kabul ediyorlar.
- Batı düşünce tarihi boyunca zeka, bazı insanlarla ilişkilendirilmiştir. Düşünceye göre bazı ırkların zihinsel olarak diğer ırklardan daha üstün olduğu kabul edilmiştir. Beyaz ırk çerçevesinin yüzyıllar boyunca Avrupa ırkı ile olan ilişkileri göz önüne alındığında bu kültürdeki insanların akıllı bir makine hayal etmeleri istendiğinde beyaz bir makine hayal etmeleri çok şaşırtıcı olmaz.
- Yapay zekaya atfedilen bir başka özellik ise profesyonelliktir. İnsanlar yapay zekanın profesyonelce işler yapabildiğine veya yakın zamanda yapacağına inanıyor. Tarihte yapılmış yıllardır süren bazı algılar yüzünden bu özellik de Beyaz ırkları akla getirir.
- Güç konusu ise zaten yapay zekanın akla getirdiği ilk konulardan. İlerleyen zamanlarda yapay zekanın insanlığı yeneceği düşüncesi insanların bir şekilde duydukları bir fikirdir. Filmlerde de bu tarz gösterimler vardır. Ex Machina filminde yapay zeka Ava’nın kendini ortaya çıkaran insanı alt ederek geride bıraktığı görülmüştür.
Popüler yapay zeka kavramları, yapay zekaya sahip makinelerin genel zekaya sahip olduklarını, profesyonel işler yapabileceklerini ve insanlığın yerini alabileceklerini öne sürüyor. Batı medyası tarafından bu tür makinelerin Beyaz olarak tasvir ediliyor olması şaşırtıcı değildir.
