Teknoloji kullanıcıları bilgisayarları başta olmak üzere teknolojik cihazlarının hızlı ve sorunsuz çalışmasını isterler. Ancak teknolojik cihazlar zamanla performanslarını kaybedebiliyorlar. Dolayısıyla telefon ve bilgisayarlarda yavaşlama, ısınma ve görüntü kalitesinin düşmesi gibi sorunlar zamanla ortaya çıkabilir. Bilgisayarlarda bu gibi durumlarda ekran kartının rolü oldukça önemlidir. Çünkü ekran kartlarının ısınması sorunu sıkça karşılanan bir problemdir. Bu doğrultuda bizler de bu yazımızda sizler için ekran kartı sıcaklığı kaç olmalı sorusuna cevap vereceğiz.
İçindekiler
Ekran Kartı Nedir ve Ne İşe Yarar?
Bilgisayarların ana donanımlarından birisi olan ekran kartı, monitöre gönderilen video sinyalini üreten bütünleşik bir devredir. Grafik verilerini yüksek renk, çözünürlükle görüntülemek için çoğu bilgisayar cihazına takılan bir tür grafik kartıdır. Ekran kartı, görüntü oluşturmaya yönelik bir işlemci olan grafik işleme birimi (GPU), dijital-analog dönüştürücü ve ekran verilerini depolayan bellek çiplerinden oluşur. Ekran kartı, gelişmiş grafik teknikleri kullanarak grafik verilerini işler ve yüksek kaliteli görünüm sunar. Bu özellikleriyle grafik, resim ve video gibi yüksek çözünürlükteki görüntülerin oluşturulmasını ve ekrana taşınmasını sağlar.
Ekran kartı, öncelikle grafik işleme görevlerini işlemciden veya RAM’den devralmak üzere tasarlanmıştır. Bunun yanı sıra ekran kartı, grafik işlem birimi (GPU) ve RAM içerir. İşlemciler gibi ekran kartları da ısıyı GPU’dan uzak tutmak için özel bir ısı emiciye sahiptir. Bunun yanı sıra AGP, HDMI, TV ve çoklu monitör bağlantısı gibi çeşitli uzatma noktaları barındırır.
Ekran Kartı Sıcaklığı Neden Önemlidir?
İşlemciler gibi ekran kartları da bilgisayarlarda yürüttüğümüz tüm işlemlerde son derece kritik bir rol oynamaktadır. Yüksek işlem yükü, ekran kartları ve işlemcilerin fazla ısınmasına neden olur. Bilgisayarınızın ekran kartı uzun bir süre yüksek sıcaklıklarda çalışırsa bu cihazınızda kalıcı hasarları beraberinde getirir. Ekran kartının kısa süre için bile fazla ısınması bilgisayar işlemlerinizde ani performans düşüşlere sebep olur. Başta oyuncular için görüntüleme performansındaki bu ani düşüşler büyük bir problem oluşturur. Kartın çalışması gereken ideal sıcaklığı öğrenerek bu gibi durumların önüne geçebilirsiniz.
Ekran Kartı Sıcaklığı Kaç Olmalı?
Yüksek sıcaklıklarda çalışan ekran kartları bilgisayarınız için ciddi tehlike oluşturur. Bunun için ekran kartınızın ideal olarak çalışması gereken sıcaklık derecesini bilmeniz önemlidir. Peki, ekran kartı sıcaklığı kaç derece olmalı? Ekran kartları yapı ve performans kapasitesi açısından çeşitli şekillerde üretilmiştir. Dolayısıyla bunların güvenli sıcaklık limitlerinin de farklılık göstermesi doğaldır. Bu nedenle tüm ekran kartları için güvenli sıcaklığın ne olduğunu söylemek zordur. Yine de ekran kartlarının genel olarak 80°C sıcaklık değerinin altında kalması gerektiğini söylemeliyiz.
Boş bir ekran kartında güvenli sıcaklık limiti 30–35°C civarıdır. Oyun bilgisayarları gibi yoğun grafik görüntüleme temposuna sahip cihazlarda bu limit 80°C hatta 90°C sıcaklık değerlerine kadar çıkabilmektedir. Yeni nesil oyunlar, oyunculara sundukları yüksek çözünürlüklü grafiklerle en yüksek performanslı ekran kartlarını dahi yordukları için sıcaklıklarını yükseltebiliyorlar.
Oyun esnasında ekran kartınızın sıcaklığını kontrol altında tutmak için güvenilir sıcaklık limitini bilmeniz gerekir. İdeal ekran kartı sıcaklığı marka ve modele göre değişiklik gösterse de 85°C üzerine çıkan sıcaklıklar ekran kartının performansını ve sağlığını ciddi oranda riske atar. Bu değer, bazı oyunlarda 90°C sıcaklık değerine kadar çıkabilmektedir.
Ekran Kartı Neden Fazla Isınır?
Ekran kartının belirli bir dereceye kadar ısınması oldukça normaldir. Ancak bazı ekran kartları, çeşitli sebeplerden dolayı olması gerekenden fazla ısınırlar. Ekran kartının ve bilgisayarın zarar görmemesi için ısınmaya neden olan sorunun hızlı bir şekilde çözülmesi gerekmektedir. Bunun için de ilk olarak ekran kartının neden fazla ısındığı tespit edilmeli. Ekran kartının fazla ısınmasının başlıca sebepleri şu şekildedir:
Aşırı Yüklenme
Ekran kartının fazla ısınmanın başlıca nedeni ekran kartınıza uyguladığınız yoğun işlem yüküdür. Genel olarak, ekran kartınızın üzerindeki işlem yükü ne kadar fazlaysa o kadar fazla ısınacaktır. Bunda dolayı bilgisayarınızda işlem yükünü azaltarak ekran kartı sıcaklığını düşürebilirsiniz.
Tozlanma
Ekran kartı donanımınızda toz, kir ve tüy birikmesi, aşırı ısınmanın en yaygın bir diğer nedenidir. Ekran kartınızı düzenli olarak temizleme alışkanlığınız yoksa yetersiz temizliğin ekran kartınızın aşırı ısınmasına neden olma olasılığı oldukça yüksektir. Tozlanmadan kaynaklı sorunlarda, ekran kartınızı temizleyerek sorunu kolaylıkla çözebilirsiniz.
Yazılım Sorunları
Grafik kartını sürekli olarak yoran uyumsuz yazılımların kullanılması aşırı ısınmaya yol açabilir. Bundan dolayı ekran kartı yazılımının sürekli olarak güncel tutulması gerekmektedir. Bunun yanı sıra ekran kartı yazılımıyla çakışabilecek diğer yazılımların olabildiğince kullanılmaması gerekiyor.
Donanım Sorunları
Donanım sorunları, ekran kartlarının ısınmasına yol açabilmektedir. Özellikle ekran kartı ve ekran kartının soğutucusunda meydana gelen donanımsal sorunlar, ekran kartının fazla ısınmasına sebep olmaktadır. Bu yüzden eğer ekran kartınız fazla ısınıyorsa bu durumda donanımlarınızı kontrol etmeniz gerekmektedir.
Yetersiz Soğutma
Soğutmayla ilgili problemler, ekran kartının aşırı ısınmasının en yaygın nedenlerinden biridir. Yaygın karşılaşılan sorunlar arasında yavaş fan hızı, işlevsiz veya yetersiz havalandırma ve üst düzey grafik işlemciler için uygun soğutma sistemlerinin bulunmaması yer alır. Soğutma problemi yaşayan ekran kartları için soğutucu satın alabilirsiniz.
Termal Macun Problemleri
Yüksek kaliteli bir termal macun ekran kartından ısı aktarımını iyileştirerek ısı alıcılarının etkili bir şekilde çalışmasını sağlar. Ancak bu macun zamanla katılaşabilir ve ısının sistemden dışarı akışını engelleyebilir. Bunun sonucunda ısı birikerek ekran kartınızın aşırı ısınmasına neden olur. Bu gibi durumlarda termal macununuzu yenileyerek ısınma problemini çözebilirsiniz.
Ekran Kartının Isındığının Belirtileri Nelerdir?
Rehberimizin bu noktasına kadar ekran kartı sıcaklığı kaç olmalı sorusuna cevap vermeye çalıştık. Şimdi ekran kartının ısınmaya başladığını, ekran kartı yüksek sıcaklık değerlerine varmadan anlamanın bazı yollarından bahsetmekte fayda var. Şu belirtileri takip ederek ekran kartınızın olması gerekenden fazla ısınıp ısınmadığını anlayabilirsiniz:
Yüksek Fan Sesi
Ekran kartının aşırı ısınmasının başlıca belirtilerinden birisi, fanların yükselen ısıyı dağıtmaya çalışırken aşırı hız yapmasıdır. Yüksek ses çıkaran fanlar, ısıyı uzaklaştırma konusunda normalden fazla performans gösterdiklerini işaret ederler. Yani bu durum, ekran kartının ısınmasının ekran kartı fanlarını aşırı zorladığı anlamına gelir.
Görüntü Bozuklukları
Normal sıcaklık değerlerinin üzerine çıkan ekran kartları, performans kaybı yaşayabilmektedirler. Bunun sonucunda ekran kartından gelen görüntüde bozukluklar meydana gelebilir. Eğer sık sık ekranınızda görüntü bozuklukları ile karşılaşıyorsanız ekran kartınızın sıcaklığını takip etmelisiniz.
Ekran Kartı Sıcaklığı Nasıl Ölçülür?
Bilgisayarınızın ekran kartının sıcaklığını kontrol altında tutmak oldukça önemlidir. Bu doğrultuda farklı işletim sistemlerinde kullanabileceğiniz çeşitli yazılımlar mevcut. Bu yazılımların birçoğu, bilgisayar ve donanım üreticileri tarafından geliştirilmiştir. Bunun yanı sıra işletim sisteminde dahili olarak yer alan yazılımlar da mevcut. Ekran kartı sıcaklığını ölçmek için kullanabileceğiniz başlıca yazılımlar şu şekildedir:
Windows Görev Yöneticisi
Windows 11, ekran kartı sıcaklığınızı dahili olarak izleme özelliğine sahiptir. Bu özellik, Mayıs 2020 güncellemesinden bu yana Windows 10’da sürümünde de bulunmaktadır. Sıcaklık monitörü, bilgisayarınızın Görev Yöneticisi’nde yer alır. Ekran kartınızın ne kadar ısındığını görmek için Ctrl + Shift + Esc tuşlarına basarak Görev Yöneticisi’ni açın, Crtl + Alt + Delete tuşlarına basıp Görev Yöneticisi’ni seçin veya Windows Başlat menüsü simgesine sağ tıklayıp Görev Yöneticisi’ni tıklayın.
Görev yöneticisine girdikten sonra performans sekmesine gidin ve ekran kartı bölümünde mevcut ekran kartı sıcaklığınızı arayın. Bu özellik yalnızca Windows 10 Mayıs 2020 Güncellemesi veya Windows 11 yüklü bir bilgisayarda yer almaktadır. Bu, zaman içinde takip etmek yerine yalnızca mevcut sıcaklığı gösteren basit bir özelliktir. Ayrıca oyun oynarken Görev Yöneticisi’ni açık tutmak kimi kullanıcılar için sinir bozucu olabilir. Bu bakımdan üçüncü taraf araçlarının daha başarılı ekran kartı sıcaklığı takibi özellikleri sunduğunu söyleyebiliriz.
AMD Radeon
Ekran kartınız AMD markaysa ve Radeon Settings uygulamasının güncel bir sürümünü kullanıyorsanız, ekran kartı sıcaklığınızı kolayca kontrol edebilirsiniz. AMD’nin Radeon Yerleşimi, dilediğinizde oyununuzun görsel ayarlarını değiştirmeniz için kullanışlı araçlar sağlar. Ayrıca oyun oynarken ekran kartı sıcaklığınızı ve diğer önemli bilgileri görüntüleyen bir performans izleme aracı da beraberinde getirir.
Aracı etkinleştirmek için Alt + R tuşlarına basarak Radeon Overlay’i çalıştırın ve Overlay’in performans izleme bölümünde hangi performans özelliklerini takip etmek istediğinizi seçin. Ayarlandıktan sonra, Crtl + Shift + 0 tuşlarına basarak Performans İzleme aracını tek başına açabilirsiniz. Aktif olarak bir oyun oynamıyorsanız dahi Radeon Ayarları’ndaki Wattman hız sınırlama aracına girerek Radeon ekran kartınızın sıcaklığını kontrol edebilirsiniz. Bunun için Windows masaüstüne sağ tıklayın, Radeon Ayarları’nı seçin ve ardından Oyun > Global Ayarlar > Global Wattman’a gidin.
NVIDIA GeForce Experience
Steam tarafından yapılan donanım anketine göre NVIDIA GeForce, oyun bilgisayarlarındaki tüm ekran kartlarının yüzde 75’ini oluşturuyor. NVIDIA tarafından geliştirilen GeForce Experience (GFE) yazılımı, uzun yıllardır performans göstergelerini görmezden geliyordu. Ancak bu yazılım, günümüzde ekran kartı sıcaklığı da dahil olmak üzere önemli metrikleri barındırıyor.
Programı etkinleştirmek için GeForce Experience’ın yüklü olduğundan emin olun. Kurulum tamamlandıktan sonra yazılımı açın ve adınızın yanındaki çark simgesine tıklayarak Ayarlar’ı seçin. “Oyun içi kaplama” seçeneğini açın. Ayarlar düğmesine tıklayın ve beliren yer paylaşımında HUD Düzeni > Performans > Gelişmiş’i seçin ve yer paylaşımının ekranda görünmesini istediğiniz yeri seçin. Burada ekran kartı sıcaklığınız da dahil olmak üzere çeşitli ölçümleri görebilirsiniz. GFE’nin performans arayüzünü ayarladıktan sonra dilediğiniz zaman açmak ya da kapatmak için Alt + R tuşlarına basın.
MSI Afterburner
Birçok ekran kartı üreticisi, hız sınırlamasını mümkün kılan özel yazılımlar sunmaktadır. Bu araçlar genellikle AMD’nin Radeon Overlay’ine benzer şekilde ekran kartınızın en kritik ölçümlerini gösteren kalıcı ekran görüntüsü (OSD) seçenekleri içerir. Piyasada bu araçlardan onlarcası mevcut. MSI Afterburner bunların arasından çok yönlülüğüyle ön plana çıkıyor. Uzun süredir rağbet gören bu yardımcı program hem NVIDIA hem de AMD ekran kartlarıyla uyumludur. Böylece yazılımı bilgisayarınızda kolaylıkla kullanabilirsiniz.
EVGA Precision X1
Kolay kullanışlı bir arayüze sahip bir ekran kartı sıcaklığı gösteren yazılım arıyorsanız EVGA’nın Precision X1’ini kullanabilirsiniz. EVGA’nın yazılımı, yalnızca NVIDIA marka ekran kartlarıyla çalışmaktadır. AMD ve NVIDIA’nın araçlarında olduğu gibi Afterburner ve Precision X1’i de oyun dışında açarak ekran kartınızın sıcaklığını oyun dışında da kontrol edebilirsiniz.
HWInfo64
HWInfo bilgisayarınızın neredeyse her yönünün anlık görüntüsünü kaydederek bilgi veren bir takip programıdır. HWInfo kullanırken ekran kartı sıcaklığını öğrenmek için sensörler simgesine tıklayın. Sonrasında ekran kartınızın sıcaklığını anlık olarak takip edebilirsiniz.
Ekran Kartı Sıcaklığı Kaç Olmalı: Genel Değerlendirme
Ekran kartı, bilgisayarlar için en önemli donanımların başında gelmektedir. Bundan dolayı teknoloji kullanıcıları, ekran kartlarının sağlığını korumaya dikkat etmektedirler. Ekran kartlarının performansını tehdit eden en önemli unsurların başında yüksek sıcaklık değerleri gelmektedir. Bu yüzden sizler de ekran kartı sıcaklığı kaç olmalı diye merak edebilirsiniz.
Bizler de bu yazımızda sizler için ekran kartının kaç derecede çalışması gerektiğine dair bilgiler paylaştık. Böylece sizler de rehberimizi inceleyerek ekran kartının hangi sıcaklık değerlerinde çalışması gerektiğini ve sıcaklık değerlerini nasıl takip edebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
