Tim Berners-Lee, aslında hepimizin hayatına bir şekilde girmiş bir insan. Çünkü o “World Wide Web” yani kısaca bildiğimiz “www” nun mucididir. Bu dünya çapındaki ağın mucidi olan Berners-Lee aynı zamanda bir mühendis ve bilgisayar bilimi profesörüdür. Peki Web’in babası Tim Berners-Lee kimdir?
İçindekiler
Tim Berners-Lee Kimdir?
Sir Timothy John Berners-Lee, 8 Haziran 1955 yılında Londra’da doğmuştur. Dört çocuklu bir ailenin en büyük çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Berners-Lee’nin ebeveynleri olan Mary Lee Woods ve Conway Berners-Lee, Ferranti Mark 1 adı verilen ilk ticari bilgisayar üzerinde çalışmış bilgisayar bilimcileriydi.
Eğitim hayatına Sheen Mount Primary School ’da başlayan Berners-Lee daha sonra da Emanuel School’a gitti. 1973 yılında ise Oxford The Queen’s Collage’de eğitimine devam etti. Buradan fizik alanında birinci sınıf lisans diplomasını aldı. Elektroniği, model bir demiryolunu kurcalayarak öğrenen Berners-Lee, kolejdeyken tamirhaneden almış olduğu eski bir televizyon seti ile bir bilgisayar yapmıştı.
İş Hayatı
Üniversiteden mezun olan Berners-Lee kariyerine bir telekomünikasyon şirketi olan Plessey’de başladı. Burada mühendis olarak çalışıyordu. Daha sonra ise, 1978 yılında ise DG Nash şirketine girdi. Burada yazıcılar için bir yazılım oluşturulmasına yardım etti.
1980 yılında ise Berners-Lee kısa bir süreliğine (Haziran 1980- Aralık 1980) CERN’de çalıştı. CERN’de bir şirkette bağımsız yüklenici olarak çalışıyordu. Burada iken araştırmacılar arasında bilgi paylaşımını kolaylaştırmak ve güncellemeleri kolayca yapabilmek için bir proje önerdi. Proje hiper metin kavramına dayalıydı ve ENQUIRE adında bir prototipi yapıldı. ENQUIRE, WWW (World Wide Web)’nun temellerini de oluşturuyordu.
CERN’de kaldığı kısa sürede WWW’nun temellerini atmış ve daha sonra oradan ayrıldığında John Poole’s Image Computer Systems adındaki bir şirkette çalışmaya başlamıştır. Üç yıl boyunca şirketin teknik bölümünü yöneten Lee, bilgisayar ağı üzerinde de tecrübeler edinmiştir.
1984 yılında ise Berners-Lee CERN’e geri döndü. 1989 yılında CERN, Avrupa’nın en büyük internet düğümüne (internet nodes) sahipti. Berners-Lee bundan faydalanarak hiper metin fikrini TCP protokolüyle ve alan adı sistemiyle birleştirdi. Böylece World Wide Web’in de doğmasını sağlamış oldu.
Berners-Lee tarafından yazılan ilk web sunucusu ve istemcisi 20 Aralık 1990 tarihinde “info.cern.ch” adresinde yayınlandı. Yazmış olduğu sistemde ENQUIRE sisteminin fikirlerine benzer fikirler kullandı. info.cern.ch adresi CERN’de bir NeXT bilgisyarda çalışmış dünyanın ilk web sitesinin ve sunucusunun adresiydi.
World Wide Web Consortium Kuruluyor
1994 yılında Berners-Lee, MIT’de World Wide Web Consortium’u (W3C) kurdu. W3C, bir Web standartları organizasyonudur ve Web’in kalitesini iyileştirme amacı taşır.
Berners-Lee, teknolojiye yapmış olduğu katkılar için herhangi bir patent veya telif hakkı istemedi. Serbestçe kullanılabilir hale getirdi. W3C, gelişmelerin herkes tarafından benimsenebilmesi için standartların telifsiz olması gerektiğine karar verdi.
1994 yılında kurulan World Wide Web Consortium’unun kurulduğu Bilgisayar Bilimi Laboratuvarı 2003 yılında Yapay Zeka Laboratuvarı ile birleşti. Böylece Massachusetts Teknoloji Enstitüsü bir Bilgisayar Bilimi ve Yapay Zeka Laboratuvarına sahip oldu.
2004 yılında Southampton Üniversitesi’nde Elektronik ve Bilgisayar Bilimleri Fakültesinde bilgisayar bilimleri alanının başkanlığını yaptı.
2009 yılında Berners-Lee, direktörlüğünü üstlendiği World Wide Web Vakfı’nı kurdu. Bu vakıf kar amacı gütmeyen, tüm insanların özgürce iletişim kurmak, yenilik ve işbirliği yapmak için Web’i kullanabileceği bir dünya oluşturmaya adanmış bir kuruluştur.
2011 yılında Sir Tim, Ford Vakfı’nın Mütevelli Heyeti’ne seçildi.
2016 yılında ise Berners-Lee, Oxford Üniversitesi Bilgisayar Bilimleri Bölümünde Profesör oldu.
World Wide Web
Tim Berners-Lee kimdir sorusunun cevaplarından birisi “Web’in babasıdır”. Tim Berners Lee, hiper metin fikrini alıp TCP (iletim kontrol protokolü) ve alan adı sistemiyle birleştirmiş ve böylece ortaya World Wide Web çıkmıştır.
World Wide Web (Dünya Çapında İnternet), aslında bir bilgi sistemidir. İnternet üzerinde yayınlanmış ve birbiriyle bağlantılı olan hiper metin dokümanlarından -her bir dokümana bir Web sayfası denir- oluşmuştur. Bu web sayfalarında metin, görsel, video ve diğer multimedya ögeleri bulunabilir.
Web’in temeli internettir. Karıştırılsa da Web ve internet terimi aynı olguyu tanımlamaz. Web, internet üzerinde kurulmuş bir servistir.
HTTP (Hypertext Transfer Protocol), Web sunucularının ve tarayıcılarının kendi aralarında iletişim kurmak için kullandıkları protokoldür. Web sunucularına HTTP sunucusu da denir. “World-Wide-Web” ibaresi ise HTTP ile anlaşan sunucuların kolektif ağını ifade eder.
Tim Berners-Lee’nin Ödülleri
Tim Berners-Lee, birçok ödül ve onur almış birisidir. Bu liste oldukça uzun olacağından listemizde yer almayan birçok ödülü ve onuru olduğunu da belirtmekte fayda var. Tüm ödüllerine buradan ulaşabilirsiniz.
- 1995 yılında Kilby Vakfı tarafından, Yılın Genç Yenilikçisi Ödülü
- 1995 yılında, ACM Yazılım Sistemleri Ödülü
- 1996 yılında IEEE Computer Society tarafından, W. Wallace McDowell Ödülü
- 1996 yılında, IET Mountbatten Madalyası
- 1997 yılında, IEEE Koji Kobayashi Bilgisayarlar ve İletişim Ödülü
- 1998 yılında Foundation for Science and Technology tarafından, Lord Lloyd of Kilgerran Ödülü
- 2000 yılında, Kraliyet Madalyası
- 2001 yılında, Sir Frank Whittle Madalyası
- 2002 yılında, Japon Bilim Ödülü
- 2002 yılında, Marconi Ödülü
- 2002 yılında, Princess of Asturias Ödülü
- 2004 yılında Finlandiya Teknoloji Akademisi tarafından, Milenyum Teknoloji Ödülü
- 2012 yılında, Internet Hall of Fame for Innovators
- 2013 yılında, Kraliçe Elizabeth Mühendislik Ödülü
- 2017 yılında, Turing Ödülü
