Bilgisayar toplamak isteyenlerin genelde ikinci plana attığı, çok üzerinde düşmediği bir parça var: Power Supply. Ama o olmazsa kurduğunuz bütün sistem çalışmadan duracak. Ya da kötü bir parça seçimi bütün sisteminizi yok edecek. Peki Power Supply nedir? Bilgisayarın çalışmasında ne gibi bir görevi var? Neden ikinci plana atılmaması gereken bir parça? Gelin hep beraber öğrenelim.
İçindekiler
Power Supply (PSU) Nedir? Ne İşe Yarar?
Power Supply Unit (PSU), bilgisayarınızın çalışması için prizden gelen elektriği bilgisayar içerisinde bulunan donanımlara eşit miktarda dağıtmak için aracılık görevi gören bir parçadır. Dilimizde güç kaynağı olarak kullanılsa da diğer güç kaynağı ile karıştırıldığından dolayı piyasada genel olarak Power Supply adı ile bilinmektedir.
Yani görevi itibariyle tam bir aracı. Yüksek dozda gelen enerjiyi alıp kendi içerisinde hangi parça ne kadara ihtiyaç duyuyorsa ona göre dağıtıyor. Bilgisayarınız için aslında bir nevi muhasebeci konumunda kendisi.
Power Supply nedir sorusunu yanıtladığımıza göre şimdi gelelim çalışma prensibine. Power Supply kendi içerisinde transformatör ve elektronik devreler bulundurur. Bu parçalar gerilim değerlerini ölçer ve parçaların ihtiyacı olan doğru akımı onlara iletir. Prizden yüksek dozda gelen elektrik direkt olarak parçalara ulaşırsa parçalarınız zarar görür.
Bu nedenle güç kaynağınız her parçanın ihtiyacı olan akımı ayrı ayrı hesaplar ve ona göre gönderir. Bu sayede parçalarınız yüksek doz elektrikten korunmuş olur. Zaten güç kaynağı olmadan bilgisayarınız çalışmaz. Ama kötü bir güç kaynağı ile bilgisayarınız çalışsa da ciddi zararlar görebilir.
İyi Bir Power Supply Neye Göre Seçilir?
Bugün bir Power Supply alamaya karar verseniz karşınıza bir çok model ve terim çıkacak. Eğer ki bunların ne olduğunu bilmiyorsanız yanlış ya da kötü bir Power Supply alabilirsiniz. Fakat bunun olmasını hiç istemezsiniz. Çünkü kötü bir PSU bilgisayarınıza yanlış akımın gitmesine neden olması ile beraber bütün parçalarınız kullanılmaz hale gelmesine neden olabilir.
Kablolara Dikkat
Öncelikle ilk dikkat etmeniz gereken konu kablolar. Çünkü kablolar farklılık gösterebiliyor ve bu da uyum sorunlarına yol açıyor. Mesela anakarta bağlayacağımız “pin” kısmı. Günümüzde bir çok anakart 24 pin uyumlu.
Aslında güç kaynakları da artık bu şekilde üretiliyor. Fakat eskiden 20 pinli anakartlar ve güç kaynakları vardı. Örneğin, ikinci el PSU almaya karar verdiniz ve yüksek voltajlı fakat 20 pinli ucuz bir PSU aldınız. İşte bu güç kaynağı anakartınız ile uyumlu olmadığı için işinize yaramayacak.
Sadece anakarta giden bir kablo yetmez. Çünkü işlemci soğutucunuz ve ekran kartınız da güç kaynağından enerji alıyor. Hatta SATA depolama cihazları ve fanlarınız bile. Günümüzde modern işlemciler 24 pinli anakartınızın sağladığı enerjiden çok daha fazlasına ihtiyaç duyar.
Bu nedenle anakartınızın üzerinde yer alan 4/8 pinli kablolar ile ihtiyacı olan akımı güç kaynağından alır. Genel olarak bu kablo sol üst köşede bulunan yere takılıyor. Fakat bu yer üreticiye göre de farklılık gösterebilir.
Bazı ekran kartları hariç (Asus Nvidia Phoenix GTX 1050Ti gibi) genelde çoğu ekran kartı da ekstra güce ihtiyaç duyar. Böyle bir durumda ekran kartınız güç kaynağınızdan uzanan kablolar kendi üzerinde yer alan yuvalara takılarak çalıştırılıyor. O nedenle güç kaynağı almadan önce ekran kartınızı kontrol etmenizde fayda var.
Güç kaynağı, SATA güç kabloları ile depolama alanlarınıza gereken akımı göndererek çalışmasını sağlıyor. Aynı kablo ile artık RGB fan denetleyicileri de gereken akıma kavuşmaya başladı. Tabii o fanlar da 4 pinli molex kablo ile yine güç kaynağından aldığı elektrik ile çalışıyor. Fakat son zamanlarda fan üreticileri de yavaş yavaş eski tip 4 pinli molex kablo ile bağlantı kurmaktan uzaklaşmaya başladı. Artık daha çok anakarta bağlanan fanları görüyoruz.
Bir de tüm bu kabloların modüler yapıda olması aslında sizin avantajınıza olur. Çünkü kasa içinde güç kaynağından çıkan kablolar eğer ki modüler yapıda değilse oldukça fazla yer kaplıyor. Tabii bu hava akımını da kablolamayı da olumsuz yönde etkiliyor.
Kaç Watt Gücünde Olmalı?
İdeal Power Supply Watt değeri nedir diye soracak olursanız net bir cevap vermek doğru olmaz. Çünkü bu kullandığınız sistem ile alakalı. Fakat şunu söylemek gerekir ki sistem ne kadar ileri teknolojiye sahipse, ne kadar karışıksa o kadar çok enerjiye ihtiyaç duyar.
Eğer ki tam olarak kaç watt enerjiye ihtiyacınız olduğunu merak ediyorsanız bir PSU Watt hesaplayıcı size bu konuda yardımcı olacaktır. PSU Watt hesaplayıcı içerisinde sisteminizde yer alan parçaları modelleri ile birlikte tek tek işliyorsunuz.
Örneğin sistem türünüz, işlemci, ekran kartı, RAM, soğutma türü gibi birçok bilgiyi sizden istiyorlar. Tüm bu bilgilerin sonunda sistem size otomatik olarak hesaplama yapıyor. Ve en az kaç Watt değerinde PSU kullanmanız gerektiğini söylüyor.
Fakat bunlar ile uğraşmak istemezseniz bu konuda size bir tavsiye verebiliriz. Günümüz şartlarında orta halli bir oyun bilgisayarı rahatlıkla 500W değerinde olan bir PSU ile çalışabiliyor. Fakat geleceğe yatırım yapma açısından düşünürseniz minimum 600-650W bandında bir PSU seçmeniz sizin için iyi olacaktır.
Watt değerleri sakın gözünüzü korkutmasın. Örneği 750W gücünde olan bir PSU kesinlikle 750W gücü kullanmaz. Sistem ne kadara ihtiyaç duyarsa o kadarını kullanır. Eğer ki sisteminizin ihtiyacı 350W ise o kadarını kullanır. Yani yüksek Watt değerine sahip bir Power Supply size kabarmış elektrik faturaları sunmaz. Unutmayın, o sadece bir aracı.
Voltaj Koruması Çok Önemli
Güç dalgalanması özellikle bilgisayarlar için çok büyük bir tehlike oluşturuyor. Power Supply için güç dalgalanması nedir diye soracaksanız çok basit bir şekilde anlatalım.
Güç dalgalanması kısa sürede devam eden yüksek voltajdır. Yani güç kaynağınız normal bir şekilde çalışırken şebeke tarafından bir anda yüksek voltaja maruz kalabilir. Eğer ki güç kaynağınızda voltaj koruması yoksa kötü günler sizi bekliyor diyebiliriz.
Çünkü o anlık yüksek voltaj sisteminize ihtiyacı duyduğundan daha fazla enerjinin gitmesine neden olacak. Ve parçalarınız bu yüksek doz enerjiden kaynaklı çok ciddi zarar görecek.
Fakat güç kaynağınızın voltaj koruyucu özelliği varsa sakin olabilirsiniz. Çünkü bu özellik sayesinde sisteminiz normal şekilde çalışmaya devam edecek. Yani bir güç kaynağı alırken mutlaka bu özelliği göz önünde bulundurun.
Verimlilik Sertifikası
Güç kaynağı bilgisayarınızın yaşaması için en temel olan parça. Hal böyle olunca üretimi de belirli denetimler doğrultusunda yapılıyor. Bu denetimler sonucunda da özellikle kutuların üzerinde gördüğünüz “80 Plus” ibareli verimlilik sertifikasını alıyorlar. Bu sertifikayı alabilmek için güç kaynağınızın en az %80 güç verimliliğine sahip olması gerekir. Yani size sunulan değerler üzerinden maksimum %20 değer kaybetme şansı var. O da çalışırken ortaya çıkan ısıdan kaynaklı.
Şu an için 6 farklı derecelendirme söz konusu. Bunlar sırasıyla 80 Plus, Bronz, Silver, Gold, Platinium ve Titanium. Aralarındaki değer farklarını aşağıdaki görselden inceleyebilirsiniz. Bir güç kaynağı satın alacağınız zaman mutlaka 80 Plus sertifikası olmasına dikkat edin. Hatta imkanınız varsa en az 80 Plus Silver sertifikalı bir Power Supply seçmeye çalışın. Bu sayede daha verimli ve daha güvenilir bir güç kaynağına sahip olabilirsiniz.
Marka
Power Supply son derece kritik bir parça olduğu için seçeceğiniz marka çok önemli. Adı sanı bilinmeyen markalardan uzak durun. Bu aşamada ekonomik yapmak isterken daha da zararlı çıkabilirsiniz.
Corsair, Cooler Master, XPG, Thermaltake, MSI gibi markaları tercih etmeniz sizi uzun vadede rahat ettirecektir. Yani kısacası iyi bir Power Supply seçerken mutlaka bir “marka takıntınız” olsun.
Buraya kadar özetleyecek olursak iyi bir güç kaynağı seçmek için birkaç noktaya özellikle dikkat etmeliyiz. Kablo türleri, Watt gücü, voltaj koruması, verimlilik sertifikası ve markası aslında kritik önem taşıyan kısımlar.
Tasarım aslında çok da önemli değil. Kimi güç kaynakları farklı renklerde olabiliyor. Hatta RGB fana sahip güç kaynakları da mevcut. Fakat bu tarz özelliklerden çok az önce saydığımız özelliklere yönelmeniz daha akıllıca olacaktır.
İyi Bir Power Supply Bize Ne Sunacak?
Buraya kadar sizlere Power Supply nedir, satın alırken nelere dikkat etmemiz gerekir gibi sorulara cevap verdik. Şimdi gelelim işin özüne. İyi bir Power Supply sahibi olmak bilgisayarımıza ne gibi fayda sağlayacak?
Tekrar belirtmekte fayda var. Power Supply bilgisayarınız için oldukça önemli bir parça. Çünkü bilgisayarınız ihtiyacı olan gücü Power Supply sayesinde alacak. Güç kaynağı olmayan bir bilgisayar yakıtı olmayan bir arabaya benzer: Hiçbir işe yaramaz. Dolayısıyla buna çok dikkat etmemiz gerekiyor.
Nasıl ki arabamız için en iyi olan yakıt türünü seçmeye özen gösteriyorsak aynı özeni güç kaynağı seçiminde de göstermeliyiz. Çünkü seçeceğimiz yanlış bir güç kaynağı tüm sistemimize elveda dememize neden olabilir. İşte bu nedenle iyi bir Power Supply seçmek çok önemli.
İyi bir Power Supply size uzun vadede güven sağlar. Sisteminizi ona emanet edeceğinizi unutmayın. Güç dalgalanması, kısa devre gibi konularda her zaman arkanızı yaslayabileceğiniz bir güç kaynağınızın olması çok önemli.
Ayrıca bir kere alacakmış gibi düşünüp iyi bir Power Supply almak sizi ekonomik anlamda da rahatlatır. Çünkü güç kaynakları aslında çok da ucuz parçalar değil. Fakat kalitesiz bir güç kaynağına düşük miktarda para ödemek ileride daha fazla masrafın ortaya çıkmasına da neden olabilir.
Tüm Parçalar Önemli
Power Supply hakkındaki içeriğimizin sonuna geliyoruz. Eğer bilgisayar parçaları hakkında daha detaylı bilgi almak isterseniz size çok iyi bir haberimiz var.
Bilgisayar parçalarına dair sizleri daha önceden de elimizden geldiğince basit bir anlatımla bilgilendirdik. Anakart Nedir? Bir Bilgisayarın Olmazsa Olmazı, İşlemci Nedir? Bilgisayar İşlemcisi (CPU) Ne İşe Yarar? ve RAM Nedir? Bilgisayarda Ne İşe Yarar? konuları bunlara verilebilecek örneklerden sadece birkaç tanesi.
Amacımız sizleri bilgisayar parçaları hakkında daha fazla bilgilendirmek. Çünkü özellikle bilgisayar toplamak isteyen okurlarımızın yanlış bilgilerle yanlış seçimler yapmasını istemeyiz. Bunun yerine sizleri bu konularda bilgilendirerek kendi seçimlerinizi en doğru şekilde yapmanıza yardımcı olmak istiyoruz.
Hatta bazı parçalara ait listeleri de sizler için hazırlıyoruz. En İyi Anakart Önerileri, En İyi SSD Önerileri, En İyi Ekran Kartları gibi listeler ile parça seçimi konusunda da biraz daha yardımcı olmak istiyoruz. Tabii bu listelerde olması gerektiğini düşündüğünüz ürünler varsa bizimle yorumlar kısmında paylaşmaktan lütfen çekinmeyin.
Benzer içerikler için bizi takip etmeyi unutmayın. Ayrıca, konuyla ilgili soru ve görüşlerinizi aşağıda yer alan yorumlar bölümünden bize iletebilirsiniz.
