Google, eski adıyla “Google Inc.” 1998 yılında bilgisayar bilimcileri Sergey Brin ve Larry Page tarafından kuruldu. Google ismini ise, Edward Kasner ve James Newman’ın “Matematik ve Hayal Gücü” kitabında bulunan “googol” kavramından aldı. Brin ve Page için bu isim, bir arama motorunun sahip olması gereken muazzam miktarda bilgiyi temsil ediyordu. Peki, Google ne zaman kuruldu?
Merkezi Mountain View, California’da olan Google, hizmetine bir çevrimiçi arama şirketi olarak başladı. Şimdi dünya çapında çevrimiçi aramanın yüzde 70’inden fazlası Google tarafından işleniyor.
E-posta ve çevrimiçi belge oluşturmadan, cep telefonları, tablet bilgisayarlar ve yazılımlara kadar elliden fazla internet hizmeti ve ürünü sunuyor. Çoğu internet kullanıcısının deneyiminin merkezine yerleşti. Bilinçli ya da bilinçsiz hemen herkes her soruyu artık Google’a soruyor.
Adeta hayatımızın olmazsa olmazı haline gelen, hemen her konuda kendisine danıştığımız bu arama motoru Google’ı ne kadar tanıyoruz? Google ne zaman kuruldu? Gelin beraber Google’ın hikayesine yakından bakalım.
İçindekiler
Google’ın Kurucuları
Google dünyanın en güçlü şirketleri arasında yer alıyor. Kuruluş hikayesinden önce bu dev şirketin iki kurucusu olan Sergey Brin ve Larry Page’in hayatlarına bakalım.
Sergey Brin Kimdir?
Sergey Mikhaylovich Brin, 21 Ağustos 1973 tarihinde Moskova, Rusya’da dünyaya geldi. Matematikçi bir ekonomistin oğlu Brin ve ailesinin Amerika Birleşik Devletleri macerası 1979 yılında başladı.
Maryland Üniversitesi, College Park’tan matematik ve bilgisayar bilimi alanında eğitim aldı. Ardından da birçok başarılı insan gibi Stanford Üniversitesi’ne girdi. Burada Larry Page’le tanıştığı sırada her ikisi de bilgisayar bilimlerinde doktora yapıyordu. Daha sonrasında ikilinin Google fikri milyarder olmalarını sağladı.
Larry Page Kimdir?
Larry Page, bir internet girişimcisi ve bilgisayar bilimcisidir. Page’in bilgisayar ve internet dünyasına yakın olma sebebi ailesiydi. 26 Mart 1973’te Michigan’da doğan Larry Page’in anne ve babası da bilgisayar uzmanıydı.
Babası Carl Page, bilgisayar bilimi ve yapay zeka alanında öncü kişiler arasında yer alıyordu. Annesi ise bilgisayar programlama konusunda çalışıyordu. Page de ailesinin yolundan gitmeye karar verdi.
Michigan Üniversitesi’nden mühendislik alanında lisans derecesi aldıktan sonra, Stanford Üniversitesi’nde lisansüstü eğitim için bilgisayar mühendisliğine odaklanmaya karar verdi.
Stanford Üniversitesi’nde Brin’le tanışması Page’in hayatını tamamen değiştirdi. İkili Google isminde bir arama motoru tasarladı. Google, 1998 yılında dünyanın en popüler arama motoru haline geldi.
Sergey Brin ve Larry Page’in Yolları Kesişiyor
1995’te Sergey Brin ve Larry Page, Stanford Üniversitesi’nde doktora için aynı bölümde okurken tanıştılar. Bu geleceği oldukça parlak öğrenciler “Bilgisayar Bilimi” bölümünde öne çıkmıştı.
1996 yılının Ocak ayına kadar ikili, adını “backlink” analizi yapabilme yeteneğinden alan “Backrub” adlı bir arama motoru icat etmeye karar verdi. Bu programı yazmak için birlikte çalışmaya başladılar. Bu proje onların internet dünyasında başarılı olacak adımlar atacağının ilk belirtisiydi.
“The Anatomy of a Large-Scale Hypertextual Web Search Engine” ismindeki makale ise dilden dile dolaşmaya başladı. Google ne zaman kuruldu sorusu için ilk cevap belki de bu makale oldu.
Backrub ve PageRank Gelişmesi
Backrub adlı bu arama motoru, “PageRank” adlı geliştirdikleri bir teknolojiyi kullanması bakımından benzersizdi. O zamanlarda arama motorları, bir arama cümlesinin bir web sayfasında ne sıklıkta göründüğüne göre sonuçları sıralıyordu.
Orijinal siteye geri bağlanan sayfaların öneminin yanında, sayfa sayısını da hesaba katarak bir web sitesinin değer düzeyini belirliyordu. Bu değer daha önce yazılmamış olması yani özgün bir içerik olması, sayfaya eklenen bağlantılara ve hatta bu bağlantı verilen sayfaların ne kadar kaliteli olduğuna göre değişiyordu.(PageRank Google tarafından 2014 yılına kadar kullanıldı. Fakat o yıldan itibaren oluşan link pazarı sorunu nedeniyle bu uygulama güncellenmedi.)
Backrub’a gelen yorumlar gerçekten harikaydı. Page ve Brin, bu övgü dolu eleştirilerden güç aldı ve Google’ı geliştirmek için çalışmaya başladı. O zamanlar için neredeyse imkansız olan çok zor bir projeydi.
Zor şartlarda yurt odalarında çalışan iki arkadaş, ucuz ve ödünç aldıkları kişisel bilgisayarları kullanarak sonunda bir sunucu ağı kurdu. Hatta veriler için terabaytlarca disk satın aldılar. Fakat bu kredi kartlarının borcunun maksimuma çıkmasına neden oldu.
Bu işe önce arama motoru teknolojilerini lisanslamaya çalışarak başladılar. Ancak ürünleri geliştirmenin ortasında sayılıyordu. Bu geliştirmenin erken bir aşamasında ürünlerini satın almayı isteyen birilerini bulamadılar. Bu durum onlar için şimdi kötü görünse de daha sonra öyle olmayacaktı.
Çünkü çaresiz olarak bu aşamada Page ve Brin daha sonra Google’ı ellerinde tutmaya karar verdiler. Bu kararla birlikte daha fazla finansman aramaya, ürünü iyileştirmeye, geliştirmeye ve parlak bir pazarlamayla ürünlerini halka sunmaya karar verdiler.
Google Ne Zaman Kuruldu?
Sergey Brin ve Larry Page’in çok çalışması sonucunda ürünün pazarlama stratejisi de işe yaradı. Ürünün daha fazla geliştirilmesinden sonra Google arama motoru sonunda popüler hale geldi.
Sun Microsystems’in kurucu ortağı Andy Bechtolsheim da projeden oldukça etkilendi. Öyle ki, Google’ın hızlı bir demosunun hemen ardından ikiliye, “Tüm detayları tartışmak yerine, neden size bir çek yazmıyorum?” dedi.
Bechtolsheim’ın ikiliye verdiği çekin değeri 100.000 dolardı. Google tüzel kişilik olarak henüz var olmadığı için bu ödemeyi Google Inc.’e yaptı. Ancak bir sonraki adım da uzun sürmedi.
Google ne zaman kuruldu sorusuna verilecek resmi cevap aslında burada ortaya çıktı. Page ve Brin, Google’ı 4 Eylül 1998’de şirketleştirdi. Bechtolsheim’in çeki, ilk finansman turları için 900.000 dolar daha artırmalarını sağladı. Diğer yatırımcılar arasında Amazon’un kurucusu Jeff Bezos da vardı.
Sahip oldukları yeterli fon sayesinde, Google Inc. ilk ofisini California, Menlo Park’ta açtı. Bir beta arama motoru olan Google.com hizmete girdi. Başladığı günden itibaren neredeyse her gün 10.000 aramayı yanıtladı.
21 Eylül 1999’da Google, betayı resmi olarak başlığından kaldırdı. Google ne zaman kuruldu sorusunun cevabından bir yıl sonra resmi olarak hayatına başladı da demek mümkün.
Google, Eşsiz Bir İş Başardı
Google’ın ilk amacı, insanların bilgisayarlar edinmesiyle hızla çoğalan çevrimiçi ihtiyaçlarına yardım etmekti. İnsanların istediği bilgiyi hızla sıralamasına yardımcı olacak algoritmalar üretmekti. Belirli sorular için editörler ve araştırmacılar kullanmak yerine, dizine eklediği içeriği belirli kriterlere göre puanlayan algoritmalar oluşturmaya başladı.
Google, kullanıcısına, puanlama yaklaşımıyla bu pazarda kendisinden önce gelen arama motorlarının çoğundan daha doğru sonuçlar sundu.
Algoritmaya, kullanıcılara en doğru sonucu vermek için sürekli güncelleme getirdiler. Google bu pazara çok güçlü ve ince hesaplarla girdi. Sadece birkaç yıl içinde ilk tercih edilen arama motoru haline geldi.
Google’ın Hızla Büyüme Dönemi
2001 yılında Google, “PageRank” teknolojisi için patent başvurusu yaptı. Patentin mucidini Larry Page olarak belirlediler. Ardından işler daha da karmaşık hale geldi. Büyümeyle birlikte şirket yoğunluk dönemine de girdi. Bu nedenle şirketi, Palo Alto’da daha büyük bir alana taşıdılar.
Şirketi halka açtıktan sonra, bu çok hızlı büyümenin şirket kültürünü değiştireceğine dair bir endişe her zaman vardı. Kurucular tüm çalışanların çalışmalarını tarafsız bir şekilde, çıkar çatışması ve önyargı olmadan yürütmesini taahhüt etti. Şirketin temel değerlerine bağlı kalmasını sağlamak için, baş kültür sorumlusu pozisyonu bile oluşturdular.
Adwords’le Para Kazanmaya Başlamak
Arama algoritmasının başlatılması ve iyileştirmeler Google’ın sonraki her ürüne getirdiği yöntemi belirledi. Google prototip oluşturma ve geliştirme alanında zaten başarılı olduklarını kanıtlamıştı. Ancak ilk yıllarda en iyi arama motoruna sahip olsalar bile para kazanamıyordu.
Kuruluşundan yaklaşık üç yıl sonra bu durum değişti. Google Adwords’ü tanıttı ve aramalardan para kazanmaya başladı. Google Adwords’le sadece reklam verenlere herhangi bir anahtar kelimeyle reklam satmaya odaklanmadı. Her tıklanmayla daha fazla gelir sağlayan paketler sundu.
Şimdiye kadar Adwords, Google’ın ürünlerine güç sağlayan bir otomatik gelir üretti. Adwords’ü, internet sitesi olan herkesin reklam envanterine erişmesine izin veren ve dijital reklam alanında daha güçlü hale getiren Adsense izledi.
Google Hangi Ürünleri Oluşturdu?
Google gün geçtikçe büyürken yenilikler getirmeyi de ihmal etmedi. Şirket, Gmail, Google Dokümanlar, Google Drive, Google Voice ve Chrome gibi ürünleri ortaya çıkardı. Ayrıca video platformları olan YouTube ve Blogger.com’u da satın aldı.
Üstelik şirketin getirdiği yenilikler bunlarla sınırlı kalmadı. Nexus sersi ile akıllı telefonlar, Android, Pixel, Google Home akıllı hoparlör, Chromebook modelleri, Stadia ve daha nice ürün Google’ın elinden çıktı.
Buna ek olarak Google, bir reklam platformu olarak da oldukça güçlü. Günümüzde yapılan aramaların önemli bir kısmında ortaya çıkan reklamlar, Google’ın hanesine büyük kazançlar sağlıyor.
Google’ın Yeniden Yapılandırılması: “Alphabet”
2015’te Google, Alphabet Holding adı altında bölümleri ve personeliyle yeniden yapılandırma kararı aldı. Şirket, insanlığın en önemli yeniliklerinden biri olan ve dili temsil eden harfler topluluğu olan Alphabet yani Alfabe ismini seçti.
CEO Larry Page bir blog yazısında, şirketin şu anda milyarlarca insan tarafından kullanılan ürünleri piyasaya sürme konusunda bir geçmişe sahip olduğunu belirtti. Şu sözleri de paylaştı:
“Alphabet, yeni bir inovasyon yönetimi ve finans modeli gibi, işletmeleri büyük ölçekli operasyonlara yönlendirmek için şirketin resmi yaklaşımı olacak.”
Sergey Brin, bu yeni kurulan ana şirketin CEO’su, Larry Page de başkanı oldu. Brin’in Google’daki konumu ise Sundar Pichai’nin terfi etmesiyle doldu.
Tüm bu başarılarla birlikte Google’ın da başarısızlıkları elbette oldu. Örneğin, Google Video’dan beklenti çok yüksekti. Fakat YouTube’ı satın aldıktan sonra Google Video silinip gitti.
Şirketin sosyal medyaya girişini başlatan Google+ da yavaş yavaş kullanımdan kalktı. Ancak Google tüm başarısızlıklardan ders almasını bildi. Bu doğrultuda geleceğe yönelik adımlarını da daha sağlam hale getirerek büyümeye devam etti.
İnternet ve Daha Fazlasında Yenilik
Google hala reklam gelirini artırmaya, daha fazla reklam geliri sağlayan hizmetler geliştirmeye devam ediyor. Google’ın bu bitmeyecek gibi görünen başarı hikayesindeki en can alıcı faktör, sürekli yeniliğe olan bağlılığıdır.
Google, inovasyonu misyonunun bir kolu gibi görür ve çalışanlarını en çok yaratıcı olmaları için destekler. İşte bu internet şirketi, teknoloji, mobil işletim sistemleri, telefon, sürücüsüz arabalar ve yenilenebilir enerji üretmeye bu şekilde başlamış oldu.
Google’ın birincil endişesi para olmaktan çıktı. Şirket kültürünü, ilk olarak yenilik yapmak, fikirleri geliştirmek ve uygulamak şeklinde amaçladılar. Bunu daha sonra kullanıcılarla ilgili her şey ve sonrasında para kazanmak izledi.
AdWords ve AdSense ürünlerinin yüksek karıyla birlikte Google, dünyanın en değerli beş şirketinden biri haline geldi. Temmuz 2015’ten Temmuz 2021’e kadar, yatırımcılarına yıllık %21,2 getiri sağladı. Önümüzdeki dönemde de başarısının artacağı öngörülüyor.
