UV ışığının dezenfektan görevinde kullanımı oldukça yaygınlaşmış durumda. Taşınabilir UVC çubuklarının, COVID-19’un hayatımıza girmesiyle birlikte birçok alanda kullanılabilirliği sorgulanıyor. Yemekler UVC çubuğu ile dezenfekte edilebilir mi? UV çubukları ile bir restoranda gelen yemeği dezenfekte edebilecek miyiz? Bu durumun riskleri var mı?
UV ışıkları, COVID-19 ile beraber hijyen amaçlı cihazların kullanımının artmasıyla popülerliğini artırdı. UV ışığı ile nesnelerin yüzeyinde yaşayan neredeyse tüm virüs ve bakteriler yok edilebilir. Bu işlemi yaparken de sert kimyasallar içermez.
Bir zamanlar UV ışığı sadece tıbbi tesislerde kullanılırken, günümüzde herkes UV ışığını kullanabiliyor. Elde taşınabilen UV çubukları herkes tarafından satın alınabiliyor ve basit bir şekilde, örneğin tezgahı temizlemek için, kullanılabiliyor. UV ışığı kullanılarak telefon ve tabletler dezenfekte edilebiliyor.
Birçok insan artık dışarıdan aldığı her şeyi ve evini normal zaman temizliklerinden farklı olarak sürekli dezenfekte ediyor. Bu durum COVID-19 ile hayatımıza girdi ve normal hayatın bir parçası olma yolunda ilerliyor. Yüzeysel (cisim yüzeyi anlamında) temizleme konusunda UVC çubukları çok tercih edilen cihazlar olmuş durumda. UVC, dezenfekte için kullanılan bir UV ışını türüdür ve artık her şeyin dezenfekte edildiği bu zamanlarda UVC çubukları insanların koronavirüsünden korunmak için de kullandığı cihazlardan biri olmuş durumda.
İçindekiler
UV Işığı Temizliği Zaman Alır
UV ışığının üç ana türü vardır. UVA, UVB ve UVC ışınları. En yaygın UV türleri UVA ve UVB’dir. Amerikan Kanser Derneği’nin düşüncesi, her tür UV ışığının cilt kanserine ve cilt hasarına neden olabildiği ve UVB ışınlarının çoğunun cilt kanserine neden olduğunu yönünde. UVC ışınları ise doğrudan temas halinde en zararlı UV ışını olmasına rağmen üzerimizde pek etkisi görülmüyor. Çünkü UVC ışınlarının tamamı stratosferde emiliyor.
UVC, dezenfekte ve yüzey temizleme alanlarında kullanılan UV ışığı türüdür. Bakteri ve virüsleri yok etme yeteneğine sahiptir. Fakat bu yetenek aynı zamanda da cilt kanserine neden oluyor.
2014 yılında taşınabilir UVC (çubukları) ile ilgili bir araştırma yapıldı. En yaygın ve çok bulunan bakteriler 5 saniye UVC ışınına maruz bırakıldıktan sonra öldü. Öldürülmesi zor olan bakterilerde denendiğinde ise, 40 saniye sonunda %90 oranında öldürülmesi zor olan bakterilerin öldürüldüğü (yok edildiği) gözlemlendi.
UVC ışığı sadece yüzeysel temizlik için kullanılabilir. UVC ışığı en çok düz yüzeylerin temizlenmesinde etkilidir. Bu yüzden bir yemek gibi pek düz olmayan yüzeylerde UVC çubuğunu farklı açılarda, nesnenin her yerine denk gelecek şekilde kullanmanız gerekir. Bu da temizleme işleminin süresini uzatır.
UV ışınları, gıda endüstrisinde de kullanılıyor. Fakat bu kullanım, gıdanın kendisi için değildir. Daha çok üretim yerlerinin ve ambalajlarının temizlenmesinde kullanılır. Ulusal Gıda Güvenliği ve Teknoloji Merkezi, UV ışınlarını fırınlardaki, peynir ve et fabrikalarındaki ekipmanların yüzeylerini ve ambalajları temizlemek için kullanıldığını belirtiyor.
Yemekleri Temizler Mi?
İşte asıl merak edilen soruya geldik. Yemekler UVC çubuğu ile dezenfekte edilebilir mi? UVC ışınları, yemeğimizdeki bakterileri yok edebilir mi? Evet, UVC çubukları yemeğinizin yüzeysel temizliğini yapabilir. Fakat UVC çubuğu ile yemeğinizin tam anlamıyla temizliğini sağlamanız oldukça zaman alır, genelde de tam olarak sağlanamaz. Çünkü UVC çubuğu yemeğinizin sadece yüzeyini temizleyeceği için yiyeceğin içerisindeki bakterilere etki etmez. Ayrıca yemekler genelde düz yüzeylerden oluşmadığı için UVC çubuğunu birçok açıdan belli sürelerde kullanmanız gerekir.
Eğer yemeğin içerisinde var olduğunu düşündüğünüz bakterileri öldürmeye çalışırsanız bu konuda tam anlamıyla bir sonuç elde edemezsiniz. Fakat başka olasılıklar da var. Örneğin yiyeceğiniz yere düşerse ve uzun süre beklemeden kaldırırsanız UVC çubuğu ile temizliğini sağlayabilirsiniz. Çünkü kısa sürede bakterilerin yiyeceğinizin içerisine ulaşması beklenmez ve yüzeyde kalırlar. Bu durumda nemli olan yiyecekler, kuru olan yiyeceklere göre yerden daha çok bakteri alır. O yüzden kuru olan yiyeceklerin temizlenmesinde UVC çubukları kullanılabilir. Ama asıl önerilen tabii ki yere düşen şeyi yememeniz olacaktır.
UVC Işığının Riskleri
UVC çubukları da tıpkı diğer temizleme araçları gibi kullanılırken oldukça dikkat ister. Daha önce de belirttiğimiz gibi yanlış kullanımı cilt rahatsızlıklarına sebep olur. Doğru kullanımı halinde ciltte pek hasara neden olmasa da UVC ışığını düzenli olarak kullanmanız halinde yine de zararları olabilir.
UV çubuklarına gözlerinizle bakmanız durumunda gözlerinize zarar verebilir, cildinizde kullanmanız durumunda da cildinize zarar verebilir. O yüzden cildinizde kullanmamanız tavsiye edilir.
Kaynak: Digitaltrends
