Teknoloji, her geçen gün hızla gelişmeye devam ediyor. Bu gelişmelerin sonucunda da çeşitli donanımlar insanların hayatlarına girmeye başlıyorlar. VRAM, bu donanımlardan birisi olarak karşımıza çıkıyor. Bilgisayarlar için oldukça önemli olan VRAM, birçok kişinin ilgisini çekiyor. Bundan dolayı birçok bilgisayar kullanıcısı, VRAM nedir diye merak ediyor.
Bizler de bu yazımızda sizler için VRAM nedir sorusuna cevap vermeye çalışacağız. Bunun yanı sıra bu donanımın ne işe yaradığını, bilgisayarda tam olarak nerede bulunduğunu ve benzer donanımlarıyla farkının ne olduğunu açıklamaya çalışacağız. Lafı daha fazla uzatmadan VRAM nedir sorusunun cevabına hep birlikte daha yakından bakalım.
İçindekiler
VRAM Nedir?
RAM kavramı teknoloji kullanıcıları tarafından çok yoğun bir şekilde kullanılıyor. Bilgisayarlardan akıllı telefonlara kadar birçok cihazda RAM mevcut. RAM, temel olarak cihazlarda bir işlem yaparken verilerin kısa süreli olarak depolandığı donanım olarak karşımıza çıkıyor. Bunun yanı sıra ekran kartı da bir bilgisayarın olmazsa olmaz donanımlarının başında geliyor.
Bilgisayar hakkında biraz bilgi sahibi olan kişiler, ekran kartlarında da belirli bir kapasitede RAM bulunduğunu fark etmişlerdir. Bu noktada ekran kartlarında yer alan RAM ise VRAM olarak karşımıza çıkıyor. VRAM, Video Random Access Memory, temel olarak RAM ile aynı mantığa sahip. Nasıl ki RAM, bulunduğu cihazlarda kısa süreli depolama alanı hizmetini üstleniyorsa VRAM de ekran kartlarında aynı görevi üstleniyor.
Ekran kartları, çalışma prensipleri gereği görüntüleri direkt kullanıcılarına yansıtmıyorlar. Bu noktada CPU ile ekran arasında bağlantı kuracak bir arabelleğe ihtiyaç duyuluyor. Bu ihtiyacı da VRAM karşılıyor. Yani VRAM, RAM mantığı gibi kısa süreli bir bağlantı imkanı sunuyor. Bu bağlantı sayesinde de ekran kartları, görüntüleri sorunsuz bir şekilde kullanıcılarına yansıtabiliyorlar.
Nasıl ki RAM olmadan bir cihaz düzgün bir şekilde performans gösteremeyecekse aynı şeyi VRAM bulunmayan ekran kartı için de söyleyebiliriz. Açıkladığımız gibi VRAM, CPU ile ekran arasında bağlantı kurmaya yarıyor. Bundan dolayı VRAM olmasaydı, bilgisayar kullanıcılarının ekran kartından görüntü almaları neredeyse imkansız hale gelecekti.
Piyasada çok çeşitli VRAM modelleri mevcut. Bu modeller; MDRAM, RDRAM, SGRAM ve WRAM olarak karşımıza çıkıyorlar. Her ne kadar bu modeller arasına ufak farklılıklar bulunsa da temel olarak hepsi, aynı işlevi görmek için tasarlandılar.
Peki VRAM, tam olarak ne işe yaramaktadır? VRAM performansı, bilgisayarın performansı için çok önemli midir? VRAM kavramını öğrenen kişiler, çoğunlukla devamında bu soruların cevaplarını merak ediyorlar. Bizler de yazımızın devamında sizler için VRAM ile ilgili bilinmesi gereken tüm noktalardan bahsedeceğiz.
VRAM Ne İşe Yarar?
Bahsettiğimiz gibi VRAM nedir sorusunun cevabını, temel olarak aslında RAM ile aynı görevi üstlenen bir donanım olarak verebiliriz. Ekran kartları, bir görüntüyü ekrana yansıtmak istediklerinde bunu direkt olarak başaramıyorlar. Bu noktada ekran kartlarında CPU ile ekran arasında bağlantı kurabilecek bir donanıma ihtiyaç duyuluyor. VRAM, bu bağlantıyı kuran eleman olarak ekran kartlarında görev yapıyor.
Yani kısacası VRAM, kullanıcıların ekran kartlarından görüntü almalarını sağlayan donanımlardan birisi olarak ön plana çıkıyor. Her ne kadar bu donanım, RAM ile benzer bir donanım olarak ön plana çıkıyor desek de tabii ki bazı farklılıklar mevcut. Burada en belirgin fark, iki donanımın görevi noktasında ortaya çıkıyor. RAM, bilgisayar için olmazsa olmaz donanımlardan birisidir. Çünkü bu donanım, bilgisayarın çalışması için önemli yazılımları kısa süreli olarak depolama görevini üstleniyor.
Bunun yanı sıra VRAM ise sadece ekran kartında grafikleri işleyerek ekrana yansıtma görevi görüyor. Yani RAM, VRAM’e göre çok daha kapsamlı ve önemli bir göreve sahip diyebiliriz. Tabii ki bu VRAM, önemsizdir demek olmuyor. Çünkü VRAM olmazsa CPU ile ekran arasında bağlantı kuracak bir donanım olmamış olacak. Bu durumda da kullanıcıların bilgisayarlardan görüntü almaları imkansız hale gelecek.
Kısacası VRAM, görüntü konusunda önemli bir etkiye sahip. Bu noktada VRAM de RAM gibi çeşitli kapasitelere sahip. Haliyle VRAM kapasitesi ne kadar artarsa ekran kartının performansı da artıyor. Ancak ekran kartının performansının sadece VRAM ile bağlantılı olmadığını unutmamanız gerekiyor. Yani her ne kadar VRAM yükseldikçe ekran kartı performansı da yükselse de çok yüksek VRAM kapasitesinin çok yüksek bir ekran kartı performansı sunmayabileceğini de unutmamanız lazım.
Bilgisayar kullanıcıları, RAM kapasiteleri gibi VRAM kapasitelerini de yükseltmek istiyorlar. Bu noktada da VRAM kapasitesi nasıl yükseltilir sorusu ön plana çıkıyor. Gelin şimdi hep birlikte VRAM kapasitesini yükseltmek mümkün mü, bu kapasite nasıl yükseltilir detaylıca inceleyelim.
VRAM Kapasitesi Nasıl Yükseltilir?
Ekran kartı performansı için VRAM’in oldukça önemli bir role sahip olduğunu belirttik. Bu noktada normal olarak birçok kullanıcısı VRAM kapasitesini yükseltmek istiyor. Bunun için de bu kullanıcılar, bu işlemin mümkün olup olmadığını ve nasıl yapılabileceğini araştırıyorlar.
Öncelikle VRAM yükseltme işleminin bilgisayar RAM’ini yükseltme işlemi kadar kolay bir işlem olmadığını belirtmemiz gerekiyor. Bunun yanı sıra bu işlem, zahmetli olduğu gibi RAM yükseltme işlemine göre oldukça daha maliyetli olacaktır. Bu unsurları göze aldıysanız VRAM yükseltme işlemini, bazı koşullar altında gerçekleştirmeniz mümkün diyebiliriz.
VRAM artırmanın ilk ve en kolay kolay yolu, yeni bir ekran kartı satın almak diyebiliriz. Ekran kartları, belirli bir VRAM kapasiteleri ile kullanıcılarıyla buluşuyorlar. Bundan dolayı VRAM kapasitesini artırmak isteyen bir kişinin yapabileceği en basit ve etkili yöntem daha yüksek seviyede bir ekran kartı almak olacaktır. Ancak bu işlem, kullanıcı için fazla maliyetli olacaktır.
Ayrıca bilindiği üzere masaüstü bilgisayarlar için ekran kartını değiştirmek çoğunlukla mümkün olsa da birçok laptop modeli, ekran kartı değişikliğini desteklemiyor. Bu noktada laptoplarda yer alan ekran kartını nasıl değiştirebileceğinizi sizler için hazırlamış olduğumuz rehberimizden öğrenebilirsiniz.
VRAM artırmanın bir diğer yolu ise BIOS ayarlarını değiştirmekten geçiyor. Bilgisayarlar, çalışma düzenekleri gereği ekran kartlarına belirli bir VRAM miktarı dağıtıyorlar. Üreticiler, çoğunlukla bu miktarın değiştirilmesine izin veriyor. Böylece kullanıcılar, BIOS ayarlarına girerek ekran kartı için ayrılan VRAM miktarını artırabiliyorlar. Bu işlemin ekran kartını yükseltmek kadar etkili olmayacağını unutmamanız gerekiyor.
Çünkü VRAM artırma işlemi, temel olarak donanımsal bir konu olarak karşımıza çıkıyor. Her ne kadar BIOS üzerinden belirli miktarda ayrılan VRAM miktarını artırabilseniz de bu işlem, ekran kartı performansınızda çok üst düzey bir artış göstermeyecektir.
Ayrıca BIOS üzerinden bir işlem yapmak bazı noktalarda riskli ve karışık olabiliyor. Bundan dolayı bu işlemi yapmadan önce bilgisayarınızın BIOS ekranına iyi bir şekilde hakim olmanızı tavsiye ediyoruz. Eğer BIOS üzerindeki işlemlere çok hakim değilseniz ayrılan VRAM miktarını yükseltmeye çalışmamanızı öneriyoruz.
VRAM Kapasitesi Nasıl Öğrenilir?
VRAM kapasitesinin bilgisayar kullanıcıları için ne kadar önemli olduğundan bahsettik. Bundan dolayı birçok kullanıcı, VRAM kapasitesini artırmak istiyor. Tabii ki bu işlemi yapmaya kalkışmadan önce sahip olduğunuz VRAM kapasitesini bilmek daha doğru olacaktır. İşletim sistemleri, sundukları imkanlar sayesinde kullanıcılarının kolaylıkla VRAM kapasitelerini öğrenmelerine imkan sağlıyor.
Windows İşletim Sistemlerinde VRAM Kapasitesi Nasıl Öğrenilir?
Dünya üzerinde birçok bilgisayar kullanıcısı, işletim sistemi kısmında Windows sürümlerini kullanmayı tercih ediyor. Windows, sunduğu imkanlardan dolayı kullanımı oldukça kolay bir işletim sistemi olarak ön plana çıkıyor. Microsoft, birçok noktada olduğu gibi donanım öğrenme kısmında da kullanıcılarına kolaylıklar sunuyor. Bu sayede kullanıcılar, VRAM kapasitelerini kolaylıkla öğrenebiliyorlar.
Sizler de Windows kullanıcısıysanız aşağıdaki adımları takip ederek VRAM kapasitenizi kolaylıkla öğrenebilirsiniz:
- İlk olarak Windows+I kombinasyonunu yapıyoruz. Bu kombinasyon sonucunda karşımıza çeşitli sistem ayarlarının bulunduğu bir ekran çıkıyor.
- Bu ekran üzerinden en üstte yer alan “Sistem” seçeneğinden işlemimize devam ediyoruz. Sistem sayfasında “Görüntü bilgileri” bölümü yer alıyor. Görüntü bilgilerinde ekran kartı sayınıza göre ekran seçenekleri çıkıyor. Burada VRAM kapasitesini öğrenmek istediğiniz ekran kartınızı seçiyorsunuz.
- Daha sonra ekran kartınızın açıklamalarının yer aldığı kısımda en alttaki “Görüntü bağdaştırıcısı özellikleri” seçeneğine tıklıyoruz.
- Açılan sayfada ekran kartımız ile alakalı çeşitli bilgiler yer alıyor. Bu bilgilerde “Video Belleği” kısmında yer alan bölmede VRAM kapasiteniz yer alıyor. Bu şekilde VRAM kapasitenizi kolaylıkla öğrenebiliyorsunuz.
macOS için VRAM Kapasitesi Nasıl Öğrenilir?
Apple marka bilgisayarlar, macOS işletim sistemi ile kullanıcılarıyla buluşuyor. Bu işletim sisteminde de oldukça kolay kullanılabilir bir arayüz mevcut. Ayrıca Apple, kullanıcılarının çeşitli bilgilere rahatlıkla ulaşabilmeleri için bu bilgileri rahat erişilebilir bir şekilde sunuyorlar. VRAM kapasitesi bilgisi de bu bilgilerden birisi olarak ön plana çıkıyor.
macOS kullanıcısıysanız ve VRAM kapasitenizi öğrenmek istiyorsanız aşağıdaki adımları takip etmeniz yeterli olacaktır:
- macOS bilgisayarlarda yer alan Apple logosuna tıklıyoruz. Bu logoya tıkladıktan sonra sistem ayarları hakkında bir menü karşımıza çıkıyor. Bu menüden Bu Mac Hakkında seçeneğine tıklıyoruz.
- Daha sonra açılan ekranda bilgisayarımız hakkında temel bilgiler yer alıyor. Daha fazla bilgiye erişebilmek adında ekranda yer alan “Daha Fazla Bilgi” butonuna tıklayarak devam ediyoruz.
- Açılan sayfada Apple, kullanıcılarına sistem bilgilerini sunuyor. Bu bilgiler, çeşitli başlıklar halinde kullanıcılarının karşısına çıkıyor. VRAM bilgisine ulaşabilmek için sol menüde yer alan Grafikler/Ekranlar seçeneğine tıklıyoruz.
- Son olarak karşımıza ekran kartı ve bilgisayarımızın ekranıyla alakalı bilgilerin yer aldığı bir sayfa çıkıyor. Bu sayfada ekran kartımızın bilgilerinin yer aldığı bölmede VRAM bilgisi yer alıyor. Bu sayede macOS kullanıcıları da kolay bir şekilde bilgisayarlarında yer alan VRAM kapasitesini öğrenebiliyorlar.
Genel Değerlendirme
VRAM, temel olarak CPU ile ekran arasında bağlantı kurarak kullanıcıların bilgisayardan görüntü almasını sağlayan donanım olarak ön plana çıkıyor. Bu donanım, çalışma prensibi olarak RAM ile oldukça benzerlik gösteriyor. Ancak bu durum, VRAM ile RAM’in tamamen aynı donanımlar olduğu anlamında gelmiyor.
RAM, bilgisayar performansı için daha genel performans gösteren bir donanımken VRAM ise ekran kartı performansı için önemli bir donanım olarak karşımıza çıkıyor. Her ne kadar VRAM, temel olarak ekran kartı performansını etkilese de bilgisayar için oldukça önemli bir konuma sahip. Belirttiğimiz gibi kullanıcılar, bu donanım sayesinde bilgisayarlarından görüntü alabiliyorlar.
Birçok kullanıcı, ekran kartı performansını artırabilmek için VRAM kapasitesini artırmak istiyor. Bu noktada VRAM kapasitesini artırmak, bazı koşullar altında mümkün olabiliyor. Ancak bu işlemin RAM kapasitesini artırmak kadar kolay olmadığını belirtmemiz gerekiyor.
Bunun yanı sıra VRAM kapasitenizi artırmaya çalışmadan önce mevcut VRAM kapasitenizi öğrenmenizi tavsiye ediyoruz. Kullandığınız işletim sisteminde göre VRAM kapasitenizi nasıl öğrenebileceğinizi sizler için yazımızda anlattık.
Sizler için hazırlamış olduğumuz VRAM rehberimiz burada sona eriyor. Bu yazımızda sizler için VRAM Nedir, bilgisayar için önemli midir ve VRAM kapasitesi nasıl arttırılır gibi sorulara cevap vermeye çalıştık. Sizler de VRAM hakkındaki sorularınızı ve düşüncelerinizi aşağıdaki yorum bölümünden bizlerle paylaşabilirsiniz.