Teknolojinin hızla gelişmesi ile birlikte, her geçen gün pek çok yeni teknoloji ve yeni ürün doğuyor. Hayatlarımızı şekillendiren her başarılı teknoloji hikayesi ile birlikte, sayısız teknoloji de başarısızlıkları sebebiyle tarihe karışıyor. Geçtiğimiz yıllarda yaşanan en büyük teknolojik başarısızlık hikayelerini sizler için derledik.
İçindekiler
Windows 8
Vista’nın başarısızlığını Windows 7 ile unutturmayı başaran Microsoft, Windows 8 ile birçok köklü değişikliğe gitti. Tüketiciler, daha çok mobil ve dokunmatik cihazlar için uygun olan, renkli kutucuklardan oluşan Windows 8’in Metro arayüzünde kaybolmuş hissettiler. İkonik Başlat butonunun kaldırılması pek çok kullanıcıyı üzerek, yerine getirilen yeni kullanım yöntemleri Windows 8’e alışmayı ve kullanmayı hayli zorlaştırdı. Sonucunda kullanıcıların birçoğu Windows 7’ye dönmenin yollarını aradılar.
Geribildirimleri değerlendiren Microsoft, alışılan kullanım tecrübesi ile yeniden tasarlanan arayüzü bir yıl sonra Windows 8.1 ile kullanıcılarına sundu.
Google Glass
Google Glass, şirketin giyilebilir teknolojide yeni bir çağ başlatacağını öngördüğü, devasa reklam kampanyalarıyla herkes tarafından heyecanla beklenen bir ürün haline gelmişti. Artırılmış Gerçekliği günlük hayatın bir parçası haline getirmeyi hedefleyen ve bunu gözlüğün üzerinden göze yansıtılan görüntüler ile yapan Google Glass, aynı zamanda sahip olduğu bir çok özellik yüzünden tartışmaların da odağı olmuştu.
2013 yılında ilk versiyonu 1.500 dolara satışa çıktıktan sonra, teknik sınırlamalar ve gizlilik endişeleri, prototipin seri üretime geçmesini engelledi. Google Glass, bulundurduğu kamera ile gizli şekilde video kaydetmeyi kolaylaştırıyordu, bu da bazı mekanların, restoranların ve sinema salonlarının cihazı yasaklamasına neden oldu. Google Glass başarısız olsa da, giyilebilir teknolojinin günlük hayata uyumu ve gizlilik sorunları gibi pek çok konunun tekrar düşünülmesini sağladı. Google Glass şu an “Enterprise Edition” olarak 1000 dolara yalnızca işletmeler için satışa açık.
Samsung Galaxy Note 7
Teknoloji başarısızlıkları listemizin en önemli ürünlerinden birisi de Samsung Galaxy Note 7. Samsung Galaxy Note 7, yeni çıktığı sırada incelemelerde aldığı yüksek puanlar ve kullanıcılar tarafından aldığı övgülerle büyük bir açılış yapmayı başarmıştı. Ancak kısa süre sonra arka arkaya gelen haberler ile tekrar gündeme oturdu. Telefonlar durdukları yerde patlıyor ve kullanıcılara zarar veriyordu.
Çıkışından 2 hafta geçmeden 35 adet telefonun patlaması sonucunda Samsung, başlattığı kampanya ile Note 7’leri yenileriyle değiştirmeye başladı. Ancak yeni Note 7’lerin de bir süre sonra kendiliğinden alev aldığı öğrenildi. Bu olaylardan birinin uçağın içinde gerçekleşmesi sonucu Note 7’nin uçaklara alımı yasaklandı.
Sonunda, Samsung Note 7’yi düzeltme çabalarından vazgeçti ve tüm telefonları geri çağırdı. Yayınladığı güncelleme ile de Note 7’leri kullanılamaz hale getiren Samsung, kullanıcılara farklı modellerle değişim imkanı sağladı.
Apple AirPower
Apple, 2018’de yeni iPhone dışında beklenmeyen bir ürün daha tanıttı. iPhone, Apple Watch ve AirPod’lara aynı anda kablosuz olarak güç sağlamak için tasarlanmış bir şarj matı olan AirPower’ı.
Şu an piyasadaki kablosuz şarj matlarında yalnızca bir adet bobin bulunur. Nadir de olsa birbirinden uzağa yerleştirilmiş iki bobine sahip şarj cihazları da bulunmakta. Bunlar şarj edilecek cihazın matta belli bir noktaya -bobinin üzerine- konmasına ihtiyaç duyuyor. Ancak Apple, bir ilki gerçekleştirmek adına cihazınızı şarj matının belli bir noktasına koymayı gerektirmeden herhangi bir yerinde şarj edebilimenizi sağlamak için bir mata çok sayıda şarj bobini yerleştirmeye çalıştı. Ancak sonuçtan da anlaşılacağı üzere böyle bir sistemin çalışması mümkün değildi.
AirPower’ın bir yıl sonra piyasaya çıkması bekleniyordu ama Mart 2019’un sonlarında şirket şok edici bir açıklama yaptı: “AirPower, yüksek standartlarımızı karşılayamayacağı için iptal edildi.”
Juicero
Juicero, meyve suyu paketlerini sıkmaya yarayan bir meyve sıkacağıydı. Abonelik yoluyla elde edilebilen; 400 dolara satışa çıkan ve sürekli internet bağlantısına ihtiyaç duyan bir üründü. Bir başarısızlıktan çok aldatmaca olan ürün Google’ın ana şirketi Alphabet gibi firmalardan toplam 120 milyon dolarlık sermaye topladı. Bloomberg News, 2017’de Juiceronun nasıl bir aldatmaca olduğunu göstermek için makinenin tek işlevi olan meyve suyu paketlerini sıkma işlemini elle yaparak Juicero’dan daha hızlı bir şekilde paketi boşaltmanın mümkün olduğu gösteren video yayınladı. Şirket beş ay sonra iflas etti.
Meltdown and Spectre
2018’in başında Google araştırmacıları, bilgisayarlara, dizüstü bilgisayarlara, sunuculara, telefonlara ve diğer cihazlara güç veren işlemcilerde büyük donanım açıkları olduğunu farketti. Meltdown ve Spectre olarak adlandırılan açıkların neredeyse 1995 yılına kadar ki Intel işlemcilerinin büyük çoğunluğunda, Spectre’nin ise Intel’in yanı sıra AMD ve ARM işlemcilerinde de bulunduğu ortaya çıktı.
Bu donanım güvenlik açıkları, programların bilgisayarda anlık işlenen verilere ulaşmasına izin veriyordu. Kötü amaçlı bir program, bu açıkları çalışan diğer programların geçici bellekte depolanan verilerini; kişisel fotoğraflarınızı, parolalarınızı, e-postalarınızı, mesajlarınızı ele geçirmek için kötüye kullanabilir.
Açıklar, sıradan bir PC kullanıcısı için ciddi bir tehdit oluşturmasa da, sunucular ve şirketler için büyük bir sorundu. Açıkların büyük bir zarara sebebiyet vermeden kapatılmaları için bir dizi yama ve güncellemeler yayınlandı. Ancak bu yamalar, çoğu işlemcinin performansının yüzde 30 gibi yüksek bir oranda düşmesine neden oldu.
Volkswagen
2016 yılında ABD Çevre Koruma Ajansı, Volkswagen’in dizel arabalarında karbon dioksit emisyon değerlerini gerçekte olduğundan daha az göstermek için yazılım hilesi kullandığını tespit etti.
Volkswagen mühendisleri şirketin dizel araçlarının test edildiği sırada yetkililerin daha az kirlilik yaydığını düşünmelerini sağlamak için aracın, performansıyla oynayan “Defeat device” adı verilen bir yazılım hilesi kullandılar.
Volkswagen bu durumun ortaya çıkması sonucunda, yaklaşık 11 milyon aracı kapsayan, bugüne kadar ki en büyük geri çağırmalardan birini harekete geçirdi. Şirket, yakalandığından bu yana 30 milyar dolardan fazla para cezası ödedi ve elektrikli araçlarda lider olmak için milyarlarca dolar daha fazla harcama sözü verdi. Bir Wall Street firması, geri çağırmanın maliyetini 86 milyar dolar olarak belirledi, ancak skandalın şirkete daha fazla hasar vermiş olması muhtemel.
Bu konu her ne kadar Teknoloji başarısızlıkları listemizde yer alsa da, başarısızlıktan daha ziyade bir hile olarak tarih kitaplarında yerini almaktadır.
Project Ara
Teknoloji başarısızlıkları listemizde Google olmaz ise, olmazdı. Onlarca başarılı projenin yanında Google başarısız, yarım bırakılan, kısa sürede kapatılan projeler ile de ün yapmış bir firma.
2000’lerde çıkan telefonların benzersiz tasarımları için duyulan heyecan son zamanlarda teknolojinin geldiği nokta sayesinde tekrar hissedilmeye başladı. 2’ye hatta 3’e katlanabilen ekranlar, kaydırılabilen çift ekranlı telefonlar, her seferinde inceleşen çerçeveler ve artan kamera sayıları.
Akıllı telefonlar bir süre öncesine kadar tasarım açısından büyük bir yenilik sunmuyordu. Google’ın ise bu durumu tümüyle değiştirecek bir planı vardı, her isteğinize göre özelleştirilebilen modüler telefonlardan oluşan bir gelecek.
Project Ara, görünüşünün özelleştirilebildiği, özelliklerinin istenildiği gibi seçildiği, aynı zamanda anlık olarak modülleri değiştirebilmenizi sağlayacak, bozuk veya yükseltilmesi gereken bileşenlerin kolayca yenilenmesine olanak tanıyacak modüler bir akıllı telefondu. Daha iyi bir görüntü için sadece ekran modülünü değiştirmek, pil ömrünü arttırmak isteyenler için fazladan bir pil modülü eklemek yeterli olacaktı.
Ancak zamanının çok ötesinde olan Project Ara konseptini 2016’da günün teknolojisiyle uygulamak çok zordu. Akıllı telefonların daha ince, daha hafif ve daha akıllı hale gelmesiyle, prototiplerin 2016’nın mevcut akıllı telefonlarıyla rekabet edecek kadar iyi olması yıllar alacaktı. Geliştirme sürecinde ortaya çıkan sıkıntıların yanı sıra, piyasaya açılması için parça üreticilerinin ve diğer geliştiricilerin bu muhtemel yeni trende soğuk bakması projenin kalıcı olmasına engel oldu.
Faraday Future
2015 yılında California’da Faraday Future, tam otonom sürüş sağlayan elektrikli otomobil üreticisi olarak çıktığı yola, Apple, Tesla, SpaceX ve dünyanın en önde gelen otomobil üreticilerinden yetenekli insanları bünyesine alarak devam etti. Tesla’yı tahtından edeceğine emin gözle bakılan şirket büyük bir ses getirdi ve kısa sürede ürünleri heyecanla beklenir hale geldi. Ancak Faraday Future günümüzde ürettiği teknolojilerle değil, sebep olduğu dramalarla tanınıyor.
Faraday Future, 2017’de CES’te FF91 adlı elektrikli aracını büyük bir kutlamayla tanıttığında, lüks elektrikli aracının 2018’de üretime gireceğini söyledi. Ancak araç hiç tamamlanamadı ve üretime geçilmedi. Bunun yerine, şirket milyarlarca parayı yaktı, yapılacağı söylenen devasa üretim tesisleri askıya alındı, topladıkları önemli isimler birer birer şirketten ayrıldı. Üstüne Çin’deki borçlarından kaçıp Amerika’ya geldiği anlaşılan dönemin CEO’su olan Çinli iş adamı Jia Yueting iflasını ilan etti.
Şirket varlığını hala sürdürüyor ve yeni yönetimi ile çalışmalarına devam ediyor. Ancak şirketin kısa süre içinde tekrar yükselişe geçmesi hayli uzak bir olasılık.
Hyperloop
Son zamanların en çok konuşulan ismi Elon Musk, başarılı olan pek çok girişiminin yanında toplu taşımayla da şansını denedi ve Teknoloji Başarısızlıkları listemizde Hyperloop ile yerini aldı. Hyperloop, uzun mesafeler boyunca saatte 1000 kilometreyi aşan hızlarda yolcu taşıması için planlanmıştı. Hyperloop, yaklaşık 28 yolcu barındıran, manyetik hızlı trenlerdekine benzer bir sisteme sahip olan aracı vakumlu bir tünelden geçirmeyi planlıyordu. Sonuçta sürtünmesiz bir ortamda yüksek hızlarda ilerlemek mümkün olacak ve yakıttan tasarruf edilecekti.
Hyperloop Fikiri Musk’ın yayınladığı bir belgeyle 2012 yılında ana hatlarıyla ortaya atılmıştı. Ancak kısa süre sonra planların ciddi yapısal sorunlara sahip olduğu ve maliyetlerin büyük ölçüde hafife alındığı anlaşıldı.
Yer altında kilometrelerce uzunlukta vakumlu bir alan yaratmanın zorluğu ve böyle bir ortamda yaşanabilecek en küçük bir sorun veya kazanın sonuçlarının ölümcül olması, insanların sisteme giriş-çıkışı ve daha pek çok problemin çözümünün günümüzde mümkün olmaması, ya da çok yüksek maliyetlerle çözülebilmesi gibi sorunlar projenin geliştirilmesine engel oldu.
Deneyler 2014 yılında başlamasına rağmen hala bir kilometre bile çalışır tünel inşa edilemedi. Musk’ın amaçlanan sonuca en çok yaklaşan projesi de tek araçlık dar bir tünelde ortalama 60 kilometre hızla gidilebilen California’daki tüneli oldu.
Bakalım gelecek, hangi teknolojik ürünler ve şirketler ile bizim teknoloji başarısızlıkları listemizi süsleyecek.
