PHP Nedir?

Web siteleri sayesinde internet, günümüzde insan yaşamının vazgeçilmez bir parçası haline geldi. Web sitesi geliştirmek için yazılımcıların kullandıkları çeşitli programlama dilleri mevcut. PHP, bu dillerden birisi olarak karşımıza çıkıyor. Oldukça popüler olan bu dili bilmeyen teknoloji kullanıcıları, PHP nedir diye merak etmektedirler.

Bizler de sizler için hazırlamış olduğumuz bu rehberimizde PHP nedir sorusuna cevap vermeye çalışacağız. Rehberimizde PHP’nin tarihçesinden avantaj ve dezavantajlarına kadar çok çeşitli yönlerine değineceğiz. Böylece hazırlamış olduğumuz rehberimizi inceleyerek PHP ile ilgili merak ettiğiniz tüm sorulara kolaylıkla cevap bulabilirsiniz.

PHP Nedir?

PHP, web geliştirme dünyasının en popüler ve güçlü dillerinden biri olarak öne çıkıyor. Dünya genelinde fazlasıyla popüler olan PHP; sunucu tarafında çalışan, açık kaynak kodlu ve geniş ölçekte kullanılan bir programlama dilidir. PHP, Rasmus Lerdorf tarafından 1994’te geliştirilmeye başlanmıştır. İlk yıllarında sadece basit web formları ve veri işleme amaçlı kullanılan dil, zamanla geliştirilerek günümüzde birçok web uygulamasının temelini oluşturacak şekilde genişlemiştir. Bu doğrultuda PHP, WordPress, Drupal ve Joomla gibi popüler içerik yönetim sistemlerinin de altyapısında kullanılır.

PHP’nin popülerliği, esnek ve kolay kullanılabilme yapısından kaynaklanıyor. PHP ile sunucu tarafında çalışan dinamik web sayfaları ve uygulamalar geliştirmek mümkündür. Bunun yanı sıra PHP geliştiricileri dili HTML ve CSS ile birlikte kullanılarak daha etkileşimli ve kullanıcı dostu web siteleri oluşturabiliyorlar. Ayrıca PHP, veritabanı yönetimi konusunda da oldukça güçlüdür. MySQL, PostgreSQL ve SQLite gibi popüler veritabanı sistemleri ile entegrasyon sağlayarak veri işleme ve saklama konularında etkili çözümler sunar.

PHP’nin öne çıkmasını sağlayan özelliklerinden birisi de bağımsız olmasıdır. Windows, macOS ve Linux gibi farklı işletim sistemlerinde çalışabilen PHP, çeşitli hosting hizmetleri ile uyumludur. Bu sayede geliştiriciler, platform kısıtlamaları yaşamadan PHP ile geliştirdikleri projelerini hayata geçirebiliyorlar.

PHP’nin Tarihçesi

PHP’nin temelleri, 1994 yılında Rasmus Lerdorf tarafından atılmıştır. Lerdorf, o dönemde kendi web sitesi için geliştirdiği basit CGI (Common Gateway Interface) betiklerini bir araya getirerek, “Personal Home Page (PHP) Tools” adını verdiği bu yeni dili oluşturmuştur. İlk versiyon, günümüz PHP’sine kıyasla oldukça sınırlı özelliklere sahipti ve temel olarak web formları işlemek ve veri saklamak için kullanılıyordu.

1997 yılında, PHP 2.0 sürümü yayımlanarak PHP’nin evriminde önemli bir adım atıldı. Bu sürüm, dilin özelliklerini ve performansını artıran bir dizi geliştirmelerle birlikte gelmiştir. Ayrıca, PHP 2.0 ile birlikte dilin açılımı da “PHP: Hypertext Preprocessor” olarak değiştirilmiştir.

PHP’nin modern sürümünün çıkış noktası ise 1998 yılında yayınlanan PHP 3.0 sürümüdür. Andi Gutmans ve Zeev Suraski tarafından yapılan önemli katkılarla, PHP 3.0 performans ve özellikler açısından büyük bir sıçrama kaydetmiştir. Bu sürümde sunulan gelişmeler PHP’nin çok daha güçlü ve esnek bir dil haline gelmesini sağlamıştır. 2000 yılında PHP 4.0 sürümü geliştiricilerle buluştu. Bu sürümde Gutmans ve Suraski tarafından geliştirilen yeni “Zend Engine” adlı betik motoru yer alıyordu. Bu motor sayesinde PHP, daha hızlı ve güçlü bir dil olarak web geliştirme dünyasında önemli bir konuma yükseldi.

Modern PHP’nin Geliştirilmesi

2004’te PHP 5.0 ile birlikte nesne yönelimli programlama özellikleri ve MySQLi uzantısı gibi önemli geliştirmeler yapıldı. Bu gelişmeler PHP’nin veritabanı entegrasyonu ve karmaşık web uygulamaları geliştirme konularında daha da güçlenmesine olanak sağlamıştır. 2014’te yayınlanan PHP 7.0 sürümü, dilin hız, performans ve güvenlik açısından büyük bir iyileştirme kaydetmesini sağladı. Ayrıca, bu sürümle birlikte anonim sınıflar ve tip bildirimleri gibi yeni özellikler de eklendi. PHP 7.0 web geliştirme dünyasında daha fazla kabul görmesini ve popülaritesinin artmasını sağladı.

2018’de PHP 7.3 sürümü ile birlikte, performans iyileştirmelerine ve güvenlik güncellemelerine odaklanıldı. Bu sürümde ayrıca JSON işleme ve Flexible Heredoc ve Nowdoc Syntax gibi yeni özellikler de eklendi. 2021’de yayınlanan PHP 8.0, dilin en önemli sürümlerinden biri oldu. Bu sürümle birlikte JIT (Just-In-Time) derleme özelliği, nesne yönelimli programlama özelliklerine eklemeler ve sözdizimi iyileştirmeleri gibi pek çok yeni özellik sunuldu.

Tüm bu gelişmeler boyunca PHP, açık kaynak kodlu bir dil olarak kalmış ve dünya çapında büyük bir geliştirici topluluğu tarafından desteklenmiştir. PHP’nin başarısı kullanım kolaylığı, esneklik ve sürekli gelişen özellikleri sayesinde web geliştirme dünyasında önemli bir yere sahip olmuştur.

Günümüzde PHP, dünya genelinde milyonlarca web sitesinin ve uygulamanın altyapısında kullanılır. WordPress, Drupal ve Joomla gibi popüler içerik yönetim sistemlerinin yanı sıra Facebook gibi dev teknoloji şirketlerinin altyapısında da PHP kullanılmaktadır.

PHP’nin Kullanım Alanları Nelerdir?

Sürekli gelişmeye devam eden PHP, bu gelişmeler sayesinde birbirinden farklı alanlarda kullanılabilmektedir. Bundan dolayı PHP, özellikle web geliştirme konusunda kendisini geliştirmek isteyen kişilere hitap etmektedir. PHP’nin kullanım alanları başlıca şu şekildedir:

1. İçerik Yönetim Sistemleri (CMS): PHP, dünya çapında popüler olan birçok içerik yönetim sistemi altyapısında yer almaktadır. WordPress, Joomla ve Drupal gibi CMS’ler sayesinde, kullanıcılar dinamik ve özelleştirilebilir web siteleri oluşturabiliyorlar. Bu noktada PHP’nin esnek ve kullanıcı dostu yapısı, bu tür sistemlerin geliştirilmesi ve yönetilmesi için idealdir.
2. E-ticaret Platformları: PHP, e-ticaret platformlarının ve alışveriş sepeti sistemlerinin geliştirilmesinde sıklıkla kullanılır. Magento, PrestaShop ve WooCommerce gibi popüler e-ticaret çözümleri, PHP’nin güçlü ve esnek yapısını kullanarak geliştirilmiştir. Girişimciler ve işletmeler, PHP sayesinde kolayca çevrimiçi mağazalarını oluşturup yönetebiliyorlar.
3. Web Uygulamaları: PHP, web tabanlı uygulamaların geliştirilmesinde ve işletilmesinde de yaygın olarak kullanılır. Özel web uygulamaları, CRM sistemleri ve sosyal ağ platformları gibi projelerde PHP, hızlı ve güvenilir çözümler sağlar. Ayrıca PHP’nin veritabanı entegrasyonu ve API desteği, web uygulamalarının verimli bir şekilde çalışmasına olanak tanır.
4. Topluluk Platformları: PHP, forum ve topluluk platformları geliştirme konusunda tercih edilen bir dildir. phpBB ve MyBB gibi popüler forum yazılımları, PHP ile geliştirilmiştir.
5. Web Servisleri ve API’ler: PHP, web servisleri ve API’lerin geliştirilmesinde de kullanılabilir. RESTful ve SOAP gibi web servislerini kullanarak PHP ile geliştirilen uygulamalar farklı platformlar ve sistemlerle entegre edilebilir. Bu da PHP’nin geniş ölçekte projeler ve işbirliği gerektiren uygulamalar için uygun bir seçenek olduğunu gösteriyor.

PHP Kullanmanın Avantajları Nelerdir?

PHP nedir sorusunun cevabını öğrendikten sonra neden bu dili öğrenmeliyim diye merak edebilirsiniz. Bu noktada PHP’nin avantajlarını bilmeniz gerekmektedir. Böylece projeleriniz için PHP’nin uygun olup olmadığına daha kolay karar verebilirsiniz. PHP dilinin avantajları şu şekildedir:

• Kolay Öğrenilebilir: PHP, öğrenilmesi ve uygulanması kolay bir dildir. Sözdizimi, diğer dillerle benzerlik gösterir ve açıklayıcıdır. Bu sayede yeni başlayan geliştiriciler bile kısa sürede PHP ile çalışmaya başlayabilirler.
• Açık Kaynak Kodlu: PHP, açık kaynak kodlu bir dildir. Bu sayede geliştiriciler, dili ücretsiz olarak kullanabiliyorlar.
• Uyumluluk: PHP, uyumlu bir dil olup Windows, macOS ve Linux gibi farklı işletim sistemlerinde çalışır. Bu sayede geliştiriciler platform kısıtlamaları olmaksızın projelerini hayata geçirebiliyorlar.
• Veritabanı Entegrasyonu: PHP; MySQL, PostgreSQL, SQLite gibi popüler veritabanı sistemleriyle kolaylıkla entegre olarak çalışmaktadır. Bu özellikle veri işleme ve saklama konularında etkili çözümler sağlıyor.

• Geniş Kütüphane Desteği: PHP, geniş bir kütüphaneye sahiptir. Bu kütüphaneler sayesinde, geliştiriciler çeşitli işlevleri ve özellikleri kolayca kullanabiliyorlar. Böylece geliştiriciler projelerini hızlı bir şekilde geliştirebiliyorlar.
• Hız: PHP, sunucu tarafında çalışan bir dildir. Bundan dolayı PHP, doğru yapılandırıldığında iyi bir performans ve hız sunar.
• Topluluk Desteği: PHP’nin büyük ve aktif bir topluluğa sahip olması geliştiricilere avantaj sağlıyor. Bu topluluk sorulara yanıt bulma, problemleri çözme ve yeni özellikler keşfetme konularında yardımcı oluyor. Ayrıca PHP ile ilgili birçok eğitim ve kaynak, geliştiricilerin sürekli öğrenmelerine ve kendilerini geliştirmelerine olanak tanır.
• Sürekli Geliştirme: PHP, sürekli geliştirilen ve güncellenen bir dildir. Bu sayede yeni teknolojilere ve ihtiyaçlara uyum sağlama konusunda başarılıdır. PHP’nin en son sürümleri, daha iyi performans, güvenlik ve dil özellikleri sunarak, geliştiricilere ve işletmelere avantaj sağlar.

PHP Kullanmanın Dezavantajları Nelerdir?

Neredeyse her programlama dili gibi PHP’nin de çeşitli dezavantajları mevcut. Bundan dolayı bu dili öğrenmeyi ve kullanmayı düşünüyorsanız dezavantajlarını da bilmelisiniz. PHP’nin dezavantajları olarak şu özelliklerini gösterebiliriz:

• Güvenlik Sorunları: PHP açık kaynak kodlu ve popüler olduğu için siber saldırganların hedefi haline gelebilmektedir. Bu nedenle PHP ile geliştirilen uygulamalar ve web sitelerinde güvenlik açıkları fazla olabilmektedir. Geliştiricilerin bu konuda dikkatli olmaları gerekmektedir.
• Performans Kısıtlamaları: PHP, sunucu tarafında çalışan bir dildir. Bu nedenle yoğun trafik alan uygulamalar ve sitelerde performans kısıtlamaları yaşanıyor. PHP’nin performansını artırmak için çeşitli teknikler ve araçlar kullanılabilmektedir. Ancak bu durum geliştirme sürecinde ekstra çaba ve zaman gerektiriyor.
• Sürdürülebilirlik ve Bakım Sorunları: PHP, esnek ve dinamik olması nedeniyle zamanla bazı geliştiricilere karmaşık gelmektedir. Bu durum, projelerin sürdürülebilirliği ve bakımı açısından sorunlara yol açıyor. Bu nedenle iyi yapılandırılan ve düzenli bir kod yazma pratiği benimsemek önemlidir.
• Dokümantasyon ve Kaynak Sorunları: PHP, çok sayıda eğitim ve kaynağa sahiptir. Ancak PHP ile ilgili bazı dokümantasyonlar eksik veya güncel değiller. Bu durum, geliştiricilerin PHP özelliklerini nasıl kullanacaklarını öğrenirken zorluk yaşamalarına neden oluyor.

PHP Alternatifi Programlama Dilleri

PHP, web geliştirme dünyasında yaygın olarak kullanılan ve tercih edilen bir programlama dilidir. Ancak bazı durumlarda geliştiriciler farklı ihtiyaçlarını karşılamak için alternatif diller aramaktadırlar. Bundan dolayı PHP alternatifi programlama dilleri aranmaktadır. PHP’nin alternatifi olarak kullanılan diller şu şekildedir:

• Python: Python web geliştirme, veri analizi, yapay zeka ve daha birçok alanda kullanılmaktadır. Bundan dolayı çok yönlü ve kullanıcı dostu bir dildir. Django ve Flask gibi popüler çerçevelerle kullanıldığında, Python ile hızlı ve güçlü web uygulamaları geliştirmek mümkündür. Ayrıca Python ile web geliştirme süreci oldukça kolaydır.
• JavaScript: JavaScript, web tarayıcılarında çalışan ve kullanıcı deneyimini zenginleştiren bir dildir. Node.js ile sunucu tarafında da JavaScript kullanarak, tek dilde full-stack geliştirilebilir. Express.js ve Meteor gibi çerçeveler, JavaScript ile geliştirilen web uygulamalarının performansını ve özelliklerini artırır.
• Ruby: Ruby, web geliştirme ve otomasyon alanlarında popüler olan nesne yönelimli bir dildir. Ruby on Rails çerçevesi, Ruby ile geliştirilen web uygulamalarının hızlı prototipleme ve geliştirme sürecini sağlar. Ruby, temiz ve kolay anlaşılan bir sözdizimine sahiptir. Bu özellik, geliştirme sürecini daha verimli hale getirir.
• Java: Java, özellikle büyük ölçekli ve kurumsal projelerde tercih edilen güçlü bir programlama dilidir. Spring ve Hibernate gibi çerçevelerle kullanılabilir. Böylece Java ile geliştirilen web uygulamalar performans, güvenlik ve ölçeklenebilirlik avantajları sunarlar.
• C#: Microsoft tarafından geliştirilen C#, web geliştirme, masaüstü uygulamaları ve oyun geliştirme alanlarında kullanılır. ASP.NET çerçevesi ile birlikte kullanılarak, C# ile güçlü ve güvenilir web uygulamaları geliştirilebilir. Ayrıca C#’ın nesne yönelimli ve tip güvenli yapısı, güçlü ve stabil uygulamalar oluşturmayı kolaylaştırır.

Sizler için hazırlamış olduğumuz bu yazımızda PHP nedir sorusunun cevabını vermeye çalıştık. Bu doğrultuda PHP nedir sorusunu, bu dilin avantajları ve dezavantajları üzerinden açıkladık. Bunun yanı sıra PHP kullanmak istemeyen kişiler için alternatif programlama dillerini de listeledik. Böylece PHP nedir rehberimizi inceleyerek PHP ile ilgili merak ettiğiniz tüm sorulara cevap bulabilirsiniz.