Elon Musk, Tesla’nın 2020 yılı sonuna kadar “tam otonom araçlar” hazırlayacağını düşünüyor ve verdiği bir demeçte “Birçok küçük sorun var, yıl sonuna kadar bu küçük sorunların halledilip tüm sistemin çalıştırılması planlanmaktadır.” sözlerini kullandı. Bir otomobilin insan müdahalesi olmadan bir yolculuğu tamamlamasını sağlayan teknoloji hızla ilerlerken bunu güvenli ve yasal olarak yapabilen bir araç üretmek ise başka bir konudur. Tamamen otonom arabaların güvenli bir şekilde piyasaya sunulmasında hala temel zorluklar var ve otonom araçları yollarda görmeden önce bu zorlukların üstesinden geldiğimizden emin olmak zorundayız. Peki, otonom araçların hala yollarda olmamasının 5 sebebi nedir?
İçindekiler
Sensörler
Otonom araçlar, çevreyi görmek için geniş bir sensör seti kullanır. Bu sensör seti; yayalar, diğer araçlar ve yol işaretleri gibi nesneleri tespit etmeye yardımcı olur. Lidar, lazer darbeleri kullanılarak bir nesne veya bir yüzeyin uzaklığını anlamak için kullanılır. Radar, nesneleri algılar, hızlarını ve yönlerini izler.
Bu sensörlerin tümü, nereye yönlendirileceği veya ne zaman fren yapılacağı konusunda aracın karar vermesine yardımcı olmak için verileri otomobilin kontrol sistemine veya bilgisayarına geri gönderir. Tamamen özerk bir otomobil; insanın müdahale etmesine gerek kalmadan tüm koşullar ve ortamlarda nesneleri, mesafeyi, hızı vb. doğru bir şekilde algılayan bir dizi sensöre ihtiyaç duyar.
Kötü hava, yoğun trafik ya da üstünde graffiti olan yol işaretleri algılama yeteneğinin doğruluğunu olumsuz yönde etkileyebilir. Tesla‘nın kullandığı radar, olumsuz hava koşullarına karşı daha az hassastır. Ancak tamamen otonom bir arabada kullanılan sensörlerin; güvenli olmaları için gerekli kesinlik seviyesine sahip tüm nesneleri algılayabilmelerini sağlamada halen zorluklar devam etmektedir.
Gerçekten otonom arabaları etkinleştirmek için bu sensörler gezegendeki her türlü hava koşulunda çalışmak zorundadır.
Makine Öğrenmesi
Otonom araçların çoğu, sensörlerden gelen veriyi işlemek ve sonraki eylemler hakkında aracın karar vermesine yardımcı olmak için yapay zeka ve makine öğrenimi algoritmalarını kullanır. Bu algoritmalar, sensörler tarafından algılanan nesneleri tanımlamaya ve sistemin eğitimine göre yaya, sokak lambası, araç gibi nesneleri sınıflandırmaya yardımcı olur. Araç daha sonra bu bilgileri kullanarak bir kazayı önlemek için aracın frenleyip frenlememesine karar verir.
Gelecekte, makineler bu algılama ve sınıflandırmayı bir insan sürücünün yapabileceğinden daha verimli bir şekilde yapabilecektir. Ancak şu anda, otomobillerde kullanılan makine öğrenme algoritmalarının güvenli olmasını sağlamak için geniş çapta kabul edilmiş bir temel yoktur.
Açık Yol
Otonom bir araba yola çıktığında öğrenmeye hala devam edecektir. Yeni yollarda gidecek, eğitiminde karşılaşmadığı nesneleri tespit edecek ve yazılım güncellemelerine tabi olacaktır.
Yeni yollar öğrendiğinde sistemin eski sürümündeki güvenilirliği nasıl devam edebilir ya da bunu nasıl sağlayabiliriz? Bunlar, henüz cevaplanmamış sorulardır.
Mevcut Standartlar
Hiçbir endüstride bir sistem için yeterli standartlar ve düzenlemeler mevcut değildir. Araçların güvenliği için mevcut standartlar, acil bir durumda insan sürücünün varlığını varsayar.
Kendi kendine giden otomobiller için otomatik şerit tutma sistemleri gibi belirli işlevler ve yeni düzenlemeler vardır. Otonom sistemler için ilgili gereksinimleri belirleyen ancak zamanla da olsa yukarıda açıklanan sensör, makine öğrenimi ve operasyonel öğrenme sorunlarını çözemeyen uluslararası bir standart da vardır.
Tanınan düzenlemeler ve standartlar olmadan, güvenli olduğu düşünülse de kendi kendini süren hiçbir otomobil açık yola çıkmayacaktır.
Sosyal Kabul Edilebilirlik
Tesla’nın mevcut otonom araçlarının yanı sıra diğer otonom araçlarla ilgili çok sayıda yüksek profilli kaza oldu. Sosyal kabul edilebilirlik, sadece kendi kendine giden bir araba satın almak isteyenler için değil, aynı zamanda aynı yolu paylaşan diğer insanlar için de dikkate alınması gereken bir konudur. Halkın da sürücüsüz araçların getirilmesi ve benimsenmesi ile ilgili kararlara dahil olması gerekir.
Otonom araçların hala yollarda olmamasının temel 5 sebebi için mutlaka çözüm üretilmesi gerekmektedir. Tabii ki bu süreçte şirketler, tamamen sürücüsüz bir otomobili piyasaya süren ilk şirket olmak istiyorlar. Ancak arabayı nasıl güvenli hale getirdiğimiz konusunda işbirliği yapmadan, bu güvenliğin kanıtını sağlayıp halk ile anlaşamadıktan sonra otonom arabalar önümüzdeki yıllar boyunca test yolunda kalacaktır.
