Ken Thompson Kimdir? Unix İşletim Sisteminin Yaratıcısı

Ken Thompson, 1943 Amerika doğumlu bilgisayar bilimcisidir. Arkadaşı Dennis Ritchie ile birlikte Bell Laboratuvarlarında B programlama dilini ve Unix işletim sistemini geliştirmişlerdir. Peki bu başarılara imza atan Ken Thompson kimdir?

Tam adıyla Kenneth Lane Thompson, 4 Şubat 1943 yılında Amerika’da dünyaya gelmiştir. B programlama dilinin geliştirilmesiyle ve Unix işletim sistemi ile tanınmıştır ve birçok başarıya imza atmıştır. 2009 yılında duyurulan Go programlama dilinin de tasarımcılarındandır. Aynı zamanda Ken Thompson lisanslı bir pilottur.

1965 yılında Kaliforniya Üniversitesi’nden elektrik mühendisliği alanında lisans derecesi aldı. Daha sonra ise 1966’da yüksek lisans derecesini aldı. Yüksek lisansını yaptıktan sonra da iş hayatı başladı.

İş Hayatı

1966 yılında yüksek lisansını tamamlayan Thompson, Bell Laboratuvarlarında işe başladı. Bell Laboratuvarlarında ilk projesi Multics işletim sistemi üzerine Dennis Ritchie ile birlikte çalıştılar. Multics iddialı ve büyük bir işletim sistemiydi ve birçok eşzamanlı kullanıcıyı desteklemesi gerekiyordu. Fakat bunu gerçekleştirmekte zorlandı ve proje yok oldu.

Thompson, Multics üzerinde çalışırken bir de Space Travel (Uzay Yolculuğu) adında bir video oyunu yaptı.

Multics projesi iptal olsa da Thompson, Dennis Ritchie’nin de yardımlarıyla bir işletim sistemi yazmıştı. Bu işletim sisteminin adını 1970 yılında Brian Kernighan, Unix olarak belirledi. Böylece Ken Thompson kimdir sorusuna bir cevap olarak Unix işletim sisteminin babası dendi.

Thompson, bu işletim sisteminin bir sistem programlama diline ihtiyaç duyduğunu düşündü. Bu düşüncesi de B programlama dilini geliştirmesine yol açtı. Böylece 1970 yılında Ken Thompson tarafından B programlama dili geliştirildi. B programlama dili daha sonra Dennis Ritchie tarafından yazılacak olan C programlama diline de öncü olmuştur.

1960’lı yıllarda aynı zamanda satır odaklı metin editörü olan QED üzerinde de çalıştı. QED’in ‘Uyumlu Zaman Paylaşım Sistemi’ denen ve normal ifadeler içeren bir sürümünü geliştirdi.

Thompson, QED ile birlikte Unix’de bir standart metin düzenleyicisini de geliştirdi. Daha sonra da Thompson’ın yapım algoritmasını icat etti.

Belle Satranç Bilgisayarını Geliştirdi

Ken Thompson ve Belle santranç bilgisayarı.
Ken Thompson ve Belle santranç bilgisayarı.

Ken Thompson, Unix’in ilk sürümünü kullanarak bir satranç oyunu programı yazdı. Daha sonra ise Joseph Condon ile satranç bilgisayarı olan Belle’yi geliştirdiler. 1980 yılında Belle, ABD ve Dünya Bilgisayarlı Satranç Şampiyonluğunu kazandı.

Daha sonra Belle, dünyanın en büyük araştırma kompleksi ve müzesi olan Smithsonian’a bağışlandı.

1980’lerin ortalarına gelindiğinde yeni bir işletim sistemi üzerinde çalışmaya başladı. Plan 9 adı verilen bu sistemde Unix’in ilkelerini kullandı.

Daha sonra Thompson, Bjarne Stroustrup tarafından geliştirilmekte olan C++ dili ile de ilgilendi. Fakat daha sonra C++ üzerinde çalışmaktan vazgeçti.

1992 yılına gelindiğinde Thompson ve Rob Pike UTF-8 kodlama şemasını geliştirdiler.

Thompson 1 Aralık 2000 tarihinde Bell Laboratuvarlarından emekli oldu. 5 yılı gibi bir süre Entrisphere Inc.’de çalıştı. Daha sonra ise Google’da çalışmaya başladı. Hala Google’da çalışmaya devam ediyor.

Google’da Thompson, Rob Pike ve Robert Griesemer ile birlikte Go programlama dilini geliştirmişlerdir.

Ken Thompson aynı zamanda ilgi alanı olarak ağlı bilgisayarlar için dijital müziğin dağıtımı ve güvenliği konusu ile de ilgilenmiştir. İnternet üzerinden paket veri ve ses hizmetleri sağlayan PathStar Erişim Sunucusunun geliştirilmesinde de çalışmalar yapmıştır.

Unix

Dennis Ritchie ve Ken Thompson.
Dennis Ritchie ve Ken Thompson.

Unix, Ken Thompson ve Dennis Ritchie tarafından geliştirilen çoklu kullanıcı ve görevleri destekleyen bir işletim sistemidir. Ken Thompson’ın hobi projesi olarak başlayan Unix ilk olarak Assembly programlama dili ile yazılmıştır. Daha sonra Ritchie ve Thompson daha yüksek bir programlama diline ihtiyaç olduğuna karar vermişler. Böylece B programlama dilini geliştirmişler.

Ken Thompson, işletim sistemini ilk defa PDP-7 biligsayarında çalıştırdı. Son derece küçük bir belleğe sahip olan PDP-7, Thompson’ın işletim sistemini daha küçük ve sade yazmasına sebep oldu. 1971 yılında Unix, PDP-7’den PDP-11’e taşındı.

Unix’i PDP-11’e taşıdıklarında B dilinin bazı eksikleri olduğunu fark ettiler. 1972 yılında Dennis Ritchie tarafından, Unix sistem uygulamalarının geliştirilmesinin kolaylaştırılması ve B dilinin eksikliklerinin giderilmesi için C programlama dili geliştirildi.

1973 yılında ise Unix, C programlama dilinde tekrardan yazıldı.

B Programlama Dili

1969 yılında Ken Thompson ve Dennis Ritchie tarafından Unix sistemleri için geliştirilmiş bir programlama dilidir. B programlama dili BCPL’den türetilerek geliştirilmiştir. Bu yüzden de B programlama dili de veri tipi olmayan bir programlama dilidir.

B programlama dilinin veri tiplerinin olmaması zamanla dezavantaja dönüşmüştür. Bu da C programlama dilinin geliştirilmesine yol açmıştır.

C programlama dili 2020 yılında en çok kullanılan programlama dili olmuştur. C programlama dilinin kullanımının bu kadar yaygın olması sebebiyle B programlama dili için “ B programlama dilinin en önemli özelliği C programlama dilinin geliştirilmesine yol açmasıdır.” deniliyor.

Go Programlama Dili

Thompson, Go programlama dilinin geliştiricilerindendir.
Thompson, Go programlama dilinin geliştiricilerindendir.

2009 yılında duyurulmuş olan Go programlama dili Ken Thompson, Robert Griesemer ve Rob Pike tarafından geliştirilmiş bir açık kaynaklı programlama dilidir.

Bu dili geliştirmeye bir deney olarak başlanmış olsa da tasarımcılar C++ programlama dilindeki karmaşıklığı beğenmediklerini ve bu durumun da kendilerini motive ettiğini söylemişlerdir.

Go programlama dili genel olarak C programlama dilinin özelliklerini taşır. Yapılan değişikliklerle birlikte Go programlama dili C’den daha basit, kısa ve güvenli hale getirilmiştir.

Ken Thompson’ın Ödülleri

Thompson Japonya Bilim Ödülü'nü alırken.
Thompson Japonya Bilim Ödülü’nü alırken.

Ken Thompson kimdir? Ken Thompson, Unix işletim sistemini, B programlama dilini ve Go programlama dilini geliştirmiş bir bilgisayar bilimcisidir. Bu başarılarından ötürü birçok ödül almıştır.

  • 1980 yılında Thompson, Ulusal Mühendislik Akademisi’ne seçilmiştir.
  • 1982 yılında Thompson ve Ritchie, IEEE Emanuel R.Piore Ödülü’nü aldı.
  • 1983 yılında Thompson ve Ritchie, Turing Ödülü’ne layık görülmüştür.
  • 1985 yılında Thompson, Ulusal Bilimler Akademisi(NAS) Üyesi olarak seçildi.
  • 1990 yılında Thompson, IEEE Richard W. Hamming Madalyası’nı aldı.
  • 1997 yılında Thompson, Bilgisyar Tarihi Müzesi Üyesi olarak seçildi.
  • 1999 yılında Thompson’a, Bill Clinton tarafından Ulusal Teknoloji Madalyası verilmiştir.
  • 1999 yılında Thompson, Tsutomu Kanai Ödülü’ne layık görülmüştür.
  • 2011 yılında Thompson, Japonya Bilim Ödülü’nü almıştır.

Teknoloji'den geri kalmamak için e-posta listemize abone olun!

Bilgisayar mühendisliği öğrencisi ve teknoloji takipçisi.