Farklı disiplinlerden konuşmacıların, elde ettikleri başarılarını ve teknoloji dünyasındaki gelişmeleri aktardıkları konuşmalarından en güncel ve ilginç olanlarını sizler için derlediğimiz yazı serimiz: Kaçırılmaması Gereken TED Konuşmaları.
İçindekiler
Büyük Potansiyele Sahip Küçük Robotlar
Robot bilimci Paul McEuen ve Marc Miskin, çip tasarımı ve malzeme bilimindeki gelişmeler sayesinde bir enjektörden tek seferde 10.000 adet geçebilecek kadar küçük robot ordusu üretmeyi başardılar. Bir gün bu robotları hastalıklarla savaşmak için veya beyninizi nöronlar düzeyinde incelemek için kullanmanın mümkün olacağını düşünüyorlar.
Minyatür güneş panelleriyle donatılan mikro robotların gücü ise lazerler ile sağlanıyor. Tek hücreli bir organizma kadarlık bir alana milyonlarca transistörün sığdırılmasını sağlayan üretim tekniklerini kullanarak sadece birkaç atom kalınlığındaki bacakları olan mikro robotları nasıl tasarladıklarını ve üretildiklerini ve nasıl kullanılabileceklerini yaptıkları TED konuşmasında açıklamaktalar.
Tarih Yazan Kara Delik Fotoğrafının Arka Planı
Güneşimizin kütlesinden en az üç kat daha büyük kütleli bir yıldızın evrim sürecinin son aşamasında çekirdeğinin kararsız hale gelmesi sonucu kendi içine doğru çöker. Ve ölmekte olan yıldız sıfır hacme ve Kütleçekimsel Tekillik adı verilen sonsuz yoğunluk noktasına kadar sıkışmış olur. Bunun sonucunda bir kara delik oluşmuştur.
Kara delik, yerçekimin ışığın bile dışarı çıkamayacağı kadar kuvvetli olduğu bir yerdir. Hiçbir ışık dışarı çıkamadığı için de insanlar kara delikleri göremez.
Ancak bilim insanları, Dünyanın çeşitli noktalarındaki uzay teleskoplarını atomik saatlerle senkronize edip, birlikte kullanarak ve elde edilen tüm verileri tek bir görüntü oluşturmak için süper bilgisayarlar tarafından işleyerek ilk kez bir kara deliğin görüntüsünü elde etmeyi başardılar.
Elde edilen fotoğraf, M87 galaksisinin merkezindeki, 55 milyon ışık yılı uzakta, Güneşin 6.5 milyar katı kütleli bir kara deliği gösteriyor.
Görüntünün elde edilmesini sağlayan bu detaylı çalışma hakkında daha fazla bilgi almak için Astrofizikçi Sheperd Doeleman’ın TED konuşmasını izleyebilirsiniz.
Yapay Zeka Çağında Sanat
Refik Anadol, Dünyanın dört bir yanından mimari mekanları, duvarları ve binaları dev tuvallere dönüştürmesiyle tanınıyor. Pek çok ödülün de sahibi olan Anadol, teknoloji ve sanatı bir araya getiren, büyük veri ve yapay zeka ile ilişkilendirilmiş sanat projeleri yapmakta. Anadol, makine öğrenimi algoritmaları ile mimari ve medya sanatları arasında kurduğu ilişkiyle, bilgisayarların dünyayı ve içindeki insanları nasıl gördüğüne dair canlı görsel performanslar ve büyüleyici enstalasyonlar yaratıyor.
Sanatçı, projelerini hayata geçirebilmek için mimar, antropolog ve yapay zekâ uzmanlarıyla aylarca çalışıyor. Refik Anadol, TED konuşmasında çocukluğundan bugüne ona nelerin ilham verdiğinden, bilime ve sanata karşı bakış açısından, eserlerinin içeriğinden ve anlatmak istediği hikayelerden bahsediyor. Bu büyüleyici eserlerin nasıl oluşturulduğu dahil pek çok ilgi çekici nokta için videoyu izleyebilirsiniz;
Yeni Başlayanlar İçin Kuantum Bilgisayar Rehberi
Muazzam işlem gücü sayesinde klasik bilgisayarlarda yapılamayacak işlemleri anında yapabilmesi ve gerçekleştirilemeyecek simülasyonları mümkün kılması ile yeni bir bilgisayar türü olan kuantum bilgisayarlar, insanlık için ileriye doğru atılan büyük bir adım niteliği taşıyor.
Klasik bilgisayarlarımızdaki tüm verilerin yapı taşı olan bitler yalnızca 0 veya 1 değerlerini alabilirken, kuantum bilgisayarını oluşturan kübitler 0 ve 1 in kombinasyonlarını alabiliyor. “Süperpozisyon” olarak bilinen bu özellik, kuantum bilgisayarlarının klasik bilgisayarlara göre kat kat fazla performans gösteriyor olmasının kaynağı. Klasik bilgisayarların kısa sürede dünyayı ne kadar değiştirdiğini düşünürsek, aynı anda milyonlarca hesaplama yapabilen kübitlerin işlem gücüne sahip olduğunuzda mümkün olacak olağanüstü olasılıkları hayal edebilirsiniz.
Google, IBM ve diğer teknoloji şirketlerinin inşa etmek için yarışa girdiği kuantum bilgisayarlarının çalışma prensiplerini, nasıl sadece bir bilgisayardan fazlasını ifade ettiklerini ve insanlığın geleceğini değiştirmesindeki potansiyelleri hakkında konuşan kuantum fizikçisi Shohini Ghose;
DNA’yı Yeniden Yazarak Genetik Hastalıkları Tedavi Edebilir Miyiz?
Kimyager ve biyolog David R. Liu ve ekibi DNA’yı yeniden yazabilen bir düzenleyici geliştirdi. “CRISPR” adı verilen molekül, aslında DNA zincirlerinde çalışan makas işlevi görüyor. Örneğin orak hücre anemiye yol açan birer A ve T çifti gibi, DNA boyunca belirli baz çifti mutasyonunu tanımlayabilen bir molekülle birleştirildiğinde, CRISPR bunları keserek genetik hastalıkları ortadan kaldırabilir.
Liu sonra da DNA bazlarını yeniden düzenleyebilen proteinler tasarladı. Baz düzenleyiciler olarak adlandırılan moleküller, düzeltilmesi gereken baz mutasyonlarını tanımlayan CRISPR moleküllerine bağlanabiliyor.
Bu moleküllerin nasıl çalıştığı, genetik hastalıkları tedavi etme ve hatta iyileştirme potansiyelleri hakkında daha fazla bilgi için konuşmayı izleyebilirsiniz;
Kaçırılmaması Gereken TED Konuşmaları Listesine Katkıda Bulunun
Kaçırılmaması Gereken TED Konuşmaları listemize siz de katkıda bulunabilirsiniz. Aşağıda yer alan yorum bölümünden eklenmesini istediğiniz TED konuşmasını bizimle paylaştığınız takdirde bir sonraki listemizde değerlendirmeye alacağız.
