3D baskı son yıllarda epeyce gelişti ve hemen hemen her alanda kullanılmaya başlandı. Peki ya hayvanlar? Pek çok insan hem evcilleştirilmiş hem de yabani hayvanların 3D baskı protezlerden yararlanabileceğini düşünmüyor. Tarihsel olarak bakıldığında bir kedi veya köpek bir uzvunu kaybederse geri kalan üç uzuvla hayatına devam etmesi beklenmekte. Eğer devam edemeyecek kadar büyük vücut parçalarını kaybederse o hayvana genellikle ötenazi yapılmakta. Peki hayvanlar için 3D baskı hayat kurtarıcı olabilir mi?
Bundan yaklaşık 10-15 sene önce hayvan protezi üretmek oldukça zordu. İnsanlar söz konusu olduğunda protezlerin hangi şekil ve boyutta yapılması gerektiği biliniyordu. Fakat konu hayvanlar olunca yüzlerce farklı cins olmasından dolayı her bir hayvana uygun protez üretmek için yeterli araştırma yapılmamıştı. 3D baskının yaygınlaşmasıyla bu sorun ortadan kalkmış oldu. Artık protez takılacak olan hayvan sakinleştirilerek uygun bir tarama yapılabilir. Tarama sonucu edinilen bilgiler ve 3D modelleme ile hayvana uygun uzuvlar kolaylıkla yazdırılabilir.
Normalde üretilen bir protez eğer çok sıkı olursa hayvan bunu söyleyemeyeceği için sorunlu bir şekilde yaşamaya devam eder. Fakat 3D baskıda deneme yanılma ile üretim durumları sıklıkla yaşanmaktadır. Normal protezler için her küçük ayrıntıyı ayarlamak çok pahalıyken 3D baskı buna kolaylıkla izin verir. Bir diğer durum da, bir hayvan büyüdüğünde protezin de büyümesi gerektiğidir. 3D baskı kalıp gerektirmediği için sadece 3D baskı dosyasındaki birkaç şeyin değiştirilmesiyle protez büyütülüp yeniden basılabilir.
3D baskı teknolojisi hayvanlara yardım etmek için inanılmaz bir potansiyele sahiptir. Özel bir protezin ucuza yapılabilecek olması hayati önem taşımakta. Bir engelli hayvanın normal bir şekilde yürüdüğünü ve yaşadığını görmemizi sağlayacak 3D baskı protezler yakında uzuvları değiştirilmiş insanlar görmek kadar yaygın olacak.
Şu anda dünyada bilinen yaklaşık 10-15 tane hayvan ortezi bulunmaktadır. Ortez, işlevini tamamen veya kısmen kaybetmiş uzuvların daha çok kullanılabilir hale gelmesi için vücuda takılan yardımcı aparatlardır. 3D baskı bu sayının bu kadar az olmasının önüne geçebilir.
İçindekiler
Hayvanlar için 3D Baskı Kullanıldığı Örnekler
3D Baskı Timsah Kuyruğu
Yaklaşık 10 yıl önce derileri için toplanmış timsahlarla dolu bir karavana el konuldu. Karavanda, büyük ihtimalle başka bir timsah ile kavgası sırasında kuyruğunu kaybetmiş bir timsah bulunuyordu. Uzmanlar bir 3D tarayıcı ile gerekli ölçümleri yaptıktan sonra ihtiyaç duyulan malzeme ve boyutları belirlediler. Sonrasında 3D baskı ile timsaha bir kuyruk üretip taktılar. Normalde yüzmesi hatta yaşaması bile tehlikede olan timsah bu kuyruk sayesinde hayata geri döndü.
3D Baskı ile Atlara Yardım
Yarış endüstrisi, performansları iyileştirmek amacıyla 3D baskılı titanyum at nalıyla deneyler yapmakta. Bunun yanında nalbantlar ayak sorunları yaşayan atlara yardım edebilmek için 3D baskı kullanıyorlar. Örneğin ayak içindeki kemiklerin dönmesi olarak tanımlanan bir hastalığı geçirip iyileşen atlar, sonrasında ağrıyan bölgelerin üzerindeki baskıyı alması ve daha rahat hareket edebilmesi için 3D basılmış ayakkabılara ihtiyaç duyuyor.
Bunun dışında çok büyük atlar için üretim zor olsa da yürüme sorunu olan minik taylar için 3D baskı ile üretilmiş protez ayaklar daha rahat bir hayat sürmelerini sağlıyor.
Kuşlar için 3D Baskı
Birkaç sene önce gagasının çoğu kayıp bir gri kaz, bir hayvan kurtarma merkezine bırakıldı. Bu sorunu, kazı yiyemez ve insanlara bağımlı hale getirmişti. 3D baskı hasarlı ve tekrar büyümeyen gagaları onarmak için mükemmel bir yoldur. Fakat düşünülmesi gereken bazı noktalar vardır. Örneğin protez gaganın rengi. Protez gaganın rengi kuşun normal gagasıyla aynı renk olmalıdır, aksi takdirde kuş partnerleri tarafından reddedilmektedir.
Bir diş hekimi ve araştırmacı ekip birlikte çalışarak, gagası kayıp olan gri kaza uygun yeni bir 3D baskı gaga yarattılar ve onu kendi başına yaşayabilecek hale getirdiler.
Gagalar dışında yapay uzuvlar da kuşlar için hayat kurtarıcı olabilir. Bunun en ünlü örneklerinden birisi Bagpipes adında bir penguendir. Tek ayağı olmayan penguen seneler boyunca büyük bir zorluk içinde yaşamıştı. Nihayet 2016 senesine gelindiğinde kendisine 3D baskılı bir ayak takıldı ve normal hayatına geri döndü. Sadece penguen de değil, evcil tavuk ve ördeklerin yanı sıra birçok yabani kuşa çeşitli 3D protez ayaklar takıldı.
3D Baskı Kaplumbağa Kabukları
Brezilya’da bir orman yangınında kabuğunun %85’ini kaybeden Fred isimli bir kaplumbağaya dünyanın ilk 3D baskı ile üretilmiş kabuğu verildi. Model oluşturmak için yaklaşık 40 adet fotoğraf çeken araştırmacılar sonrasında sağlıklı bir kaplumbağadan 40 adet fotoğraf çekti. Bu hayvanı 3 boyutlu olarak yeniden yapılandırdıktan sonra verileri bilgisayara geçirdiler. Bir grafik tasarımcı ile çalışan ekip 4 ayrı yapboz parçasından oluşan kabuğu bir masaüstü yazıcısı kullanarak basmayı başardı.
CAP Projesi
Şu anda piyasadaki en büyük 3D baskılı hayvan protezi projelerinden biri olan CAP Projesi, veteriner hekimler tarafından indirilebilen 3 boyutlu protez tasarımlarının var olduğu bir veri tabanı oluşturuyor. Çeşitli hayvanlara göre değiştirilebilen dosyalar veterinerlerin acil ihtiyaç duydukları protez kalıplarını veri tabanından bulup hemen üretmelerini sağlamayı amaçlıyor.
