Android işletim sistemli cihazlar, dosya erişimi konusunda çeşitli alternatiflere sahiptir. Dosya erişim kolaylığı sayesinde de Android cihazlar, iOS cihazların sahip olmadığı çeşitli özellikleri içermektedir. Android telefonlarda dosyalar ve çekirdeğin içinde yer alan gizli dosyalar vardır. Bu dosyaların erişimi için de fastboot, kullanıcıların akıllarına gelmektedir. Peki Fastboot nedir?
Bazen akıllı telefon kullanıcıları, var olan cihaz sisteminin daha fazlasını keşfetmek isterler. Kullanıcılar, işletim sisteminin izni olmayan durumlarda dahi belli yazılımlar ya da araçlar kullanarak istedikleri işlemi gerçekleştirmeyi düşünmektedirler.
Ancak cihaz üreticilerinin ya da işletim sisteminin izin vermediği konularla ilgili işlemleri bilmeden gerçekleştirmek pek doğru değildir. Fastboot da önbilgi gerektiren konulardan biridir. Biz de bu yazımızda fastboot nedir sorusunun yanıtını vererek sizlere yardımcı olmaya çalışacağız.
İçindekiler
Fastboot Nedir?
Fastboot, akıllı telefonlar ve tabletlere işletim sisteminden ayrı olarak yüklü olan bir araçtır. Görevi ise cihazlardaki flash dosyalara erişimi ve veri yazılmasını sağlamaktır. Cihazınızda herhangi bir işletim sistemi olmasa bile fastboot kullanıma açık haldedir. Öte yandan Fastboot, bilgisayarınıza ya da Android işletim sistemine giriş yapmadan telefonunuzla iletişim kurmasını sağlamaktadır.
En basit tanımıyla fastboot, cihazınızdaki temel dosyaların bazı bileşenlerinde değişiklik yapmanızı sağlayan protokoldür. Bunun yanında fastboot, yükleme ve güncelleme işlemini gerçekleştirmek için ‘Kurtarma Modu’ yöntemine alternatiftir. Kurtarma Modu, Android SDK (Yazılım Geliştirici Kiti) ile birlikte gelen küçük bir araçtır. Aynı zamanda fastboot; Android yedeklemelerini geri yükleme, açılış ekranını değiştirme ve sistem güncellemelerini geri yüklemeye de yardımcı olmaktadır.
Neredeyse bütün akıllı telefonlarda fastboot aracı yer almamaktadır. Bazı akıllı cihaz markaları fastboot’a erişim izni verirken bazıları bu erişimi yasaklamıştır. Bu yasaklama da güvenlik ve emniyet amaçlı olmaktadır. Fastboot’a erişim izni olmayan cihazlar, fastboot’la girilebilen dosyaları görmenizi engeller.
Ayrıca fastboot, telefonun bazı bölümleriyle etkileşim içine girmeyi sağladığı için önyükleme modu olarak da adlandırılmaktadır. Birçok kullanıcı önyükleme kilidini açmayı düşünmektedir. Çünkü kullanıcılar; veri kurtarma işlemini gerçekleştirmek, üretici yazılımını flaş etmek, dosya sistemi ya da flash bellekte değişiklik yapmak istemektedirler. Cihazda fastboot modu açıksa önyükleme modu da devreye girmiş olur.
Fastboot Modunu Aktifleştirmek Gerekli midir?
Android cihazınızı normal bir şekilde kullanıyorsanız ve cihazınızda herhangi önemli bir değişiklik yapmaya ihtiyaç duymuyorsanız fastboot modunu aktifleştirmenize gerek olmayacaktır. Ancak Android cihazınızda önemli değişiklikler yapmak istiyorsanız ve flash dosyalara erişim sağlamak istiyorsanız Fastboot modunu aktifleştirme önerisiyle karşılaşacaksınızdır.
Örneğin cihazına farklı bir işletim sistemi yüklemek isteyenler Fastboot moduyla yakından ilgilenecektir. Aynı şekilde cihazına asıl güncellemelerden farklı olarak güncelleme yüklemek isteyen kişilerin de Fastboot modunu kullanmak durumunda kalacaklardır.
Fastboot Hangi Cihazlarda Yer Almaktadır?
Android işletim sistemine sahip olan neredeyse tüm akıllı telefonlarda ve tabletlerle Fastboot yer almaktadır. Ancak her Android cihazda ve tablette Fastboot erişimi mevcut değildir. Bazı Android cihaz üreticileri, ürettiği cihazlarda Fastboot’a erişim yasağı getirmektedir. Bundan dolayı bazı cihazlarda Fastboot’a erişmek mümkün değildir.
Dolayısıyla Fastboot ile ilgili bir işlem yapmaya karar vermeden önce, ilk olarak Android telefonunuzun ya da tabletinizin Fastboot erişimine açık olup olmadığını kontrol etmelisiniz. Bunun için cihazınızın üreticisinin web sayfasını kontrol edebilirsiniz.
Fastboot Modunun Avantajları Nelerdir?
Yazımızda Fastboot nedir sorusunun yanıtını verdikten sonra bu modun avantajlarından bahsetmemiz iyi olacaktır. Fastboot modu, Android telefonunuzda ve tabletinizde bazı işlemleri gerçekleştirmenize olanak sağlamaktadır.
Bu modu kullanarak cihazınızdaki bazı dosyaları ve verileri kurtarmayı başarabilirsiniz. Ayrıca bütün flash dosyalara erişim sağlama şansınız da fastboot sayesinde mevcuttur. Cihazınızdaki bazı işlemleri gerçekleştirmek için kurtarma modu vardır. Fastboot da bu moda doğrudan girmenizi sağlamaktadır. Yani Fastboot, telefonunuzdaki özel ve stok dosyaları flaş etmek için bir ağ geçidi görevi üstlenmiş olur.
Fastboot modu; cihazınızdaki bölümlerin birçoğuna, verilerinize ve önyükleme alanlarına ulaşmanıza imkan tanır. Bu erişim sonrasında da istediğiniz bölümlerde değişiklik yapma şansınız olur. Fastboot’da bazı komut listesi yer almaktadır. Bu komutlar; silme, güncelleme ve format şeklindedir. Dolayısıyla Fastboot moduna eriştikten sonra cihazınızda detaylı ve büyük değişiklikler yapma imkanını olacaktır.
Fastboot modu, Android yüklü olmadığında da bu işletim sistemi yüklenmeden önce cihazınızda kullanılabilir haldedir. Bu yüzden Fastboot modu, kurtarma moduna gerek kalmadan bellenimi hızlı bir şekilde güncellemeyi kolaylaştırır. Ayrıca Fastboot modundayken dosyalardaki görüntüleri bir USB bağlantısı üzerinden değiştirebilirsiniz.
Fastboot Modunun Dezavantajları Nelerdir?
Yazımızda Fastboot modunun avantajlarından bahsettikten sonra bu modun dezavantajlarından da bahsetmemiz gerekmektedir. Öncelikle Fastboot hakkında yeterli bilgiye ve deneyime sahip değilseniz bu modu aktifleştirmek sakıncalı olacaktır. Android cihazınızın flash dosyalarına bir müdahale etmek veya değişiklik yapmak bazı durumlarda tehlikeli olacaktır. Çünkü Fastboot üzerinden cihazınızın işletim sistemine doğrudan müdahale edebilirsiniz.
Bu sebepten dolayı birçok Android cihaz üreticisi, kullanıcıların Fastboot’a ve dolayısıyla flash dosyalara müdahale etmesini engelliyor. Eğer Fastboot’a bir şekilde erişim sağlarsanız cihazınız kullandığınız üreticinin kurallarına göre garanti kapsamından çıkmış o. Bu yüzden eğer gerekmiyorsa ve yeterli deneyiminiz yoksa Fastboot modunu aktifleştirmenizi tavsiye etmiyoruz.
Fastboot Nasıl Aktifleştirilir?
Yazımızda Fastboot nedir sorusunu yanıtladıktan ve bu aracın detaylarından bahsettikten sonra nasıl aktifleştirileceğiyle ilgili de açıklama yapalım. Daha önce de bahsettiğimiz gibi cihazınızı Fastboot moduna getirmeniz için bu konu hakkında yeterli bilgiye ve deneyime sahip olmanız gerekmektedir.
Ayrıca cihazınızda Fastboot’a erişimin açık olup olmadığından da emin olmanız gerekiyor. Cihazınızın Fastboot moduna girmesine ve cihazınızda köklü değişimler yapmanıza her zaman gerek yoktur. Dolayısıyla eğer gerekmiyorsa Fastboot’u aktifleştirmemenizi öneririz. Ancak yine de Fastboot’u kullanmak istiyorsanız şimdi anlatacağımız adımları uygulayabilirsiniz.
- Güvenilir bir kaynaktan bilgisayarınızın işletim sistemine uygun olan Android SDK aracını indirin ve kurulumu gerçekleştirin.
- Android telefonunuzun markasına uygun olan yöntemle Fastboot’u açın. Bütün modellerde öncelikle telefonunuzu kapatmanız gerekmektedir. Samsung modelinde bir cihaza sahipseniz ‘Güç tuşu’ + ‘Ses kısma tuşu’ + ‘Home’ tuşuna basılı tutun. Xiaomi modellerinde ise ‘Güç’ + ‘Ses açma’ tuşlarına basılı tutun. Huawei modelinde de ‘Ses kısma’ + ‘Ses açma’ tuşlarına basılı tutun ve Fastboot moduna geçin. Eğer bu işlemden sonuç alamazsanız basılı tutma işlemini 5 6 saniye uzun tutun.
- Ardından USB hata ayıklama özelliğini aktifleştirin.
- Android cihazınızı, bilgisayarınıza USB kablosuyla bağlayın.
- Bilgisayarınızın ‘Komut İstemi’ sayfasına ulaşım sağlayın.
- Çıkan ekrana ‘adb reboot bootloader’ yazın ve istediğiniz işlemi gerçekleştirin.
Fastboot Modundan Nasıl Çıkılır?
Yazımızda Fastboot’un nasıl aktifleştirileceğiyle ilgili açıklama yaptık. Şimdi ise Fastboot modundan nasıl çıkacağınızı anlatacağız. Fastboot modundan çıkmak oldukça basittir. Yukarıda uyguladığınız adımlara benzer yöntemlerle Fastboot modundan çıkabilirsiniz.
- Bilgisayarınızın ‘Komut İstemi’ sayfasına girin.
- Açılan ekrana ‘c:/adb/fastboot.exe’ yazın ve işleme devam edin.
- Bu işlemi uygulamak yerine Android cihazınızın yukarıda anlattığımız tuş kombinasyonlarına aynı şekilde basılı tutarak da Fastboot modundan çıkış yapabilme imkanınız mevcut.
Teknoloji kullanıcıları, bazen Fastboot’a yanlışlıkla girmektedir. Bunun yanı sıra anlattığımız yöntemlerle Fastboot modundan çıkamamaktadır. Hatta bazen kullanıcıların telefonları Fastboot modunda takılı kalır. Bu gibi durumlarda birden fazla yöntem denemeniz gerekecektir. Şimdi bu yöntemler hakkında açıklama yapalım.
Fastboot Modundan Çıkmak için Diğer Yöntemler
Cihazınızı Yeniden Başlatın
Cihazlarla ilgili sorunları çözmede etkili olan yeniden başlatma işlemi, Fastboot modundan çıkmanız için de etkilidir. Android cihazınızı yeniden başlatmak, Fastboot modunda takılı kalma sorununuzu ortadan kaldıracaktır. Yeniden başlatma işlemi, cihaza herhangi bir zarar vermeyeceği için ilk olarak bu yöntemi deneyebilirsiniz. Telefonunuzun ya da tabletinizin güç düğmesine basılı tutarak bu işlemi gerçekleştirebilirsiniz.
Ayrıca Fastboot modundan çıkarken telefonun siyah ekranda takılı kalması, uygulamaların çökmesi, Android güncellemesinin başarısız olması, yanıt vermeyen Android cihazlar ve birçok Android işletim sistemi sorunlarını cihazı yeniden başlatarak giderebilirsiniz.
Yeniden başlatma işlemini uygulamadan önce cihazınızın herhangi bir yazılım değişikliği yapmadığına emin olun. Aksi takdirde yazılım güncellemesi veya yüklemesi gibi işlemler sırasında cihazınızı yeniden başlatmak, yazılımsal sorunlara yol açabilir.
Cihazınızın Bataryasını Çıkarın
Eğer cihazınızın bataryası çıkarılabilir bir batarya ise Fastboot modundan çıkmanız için bataryanızı çıkarmayı deneyebilirsiniz. Bataryayı çıkardıktan bir süre sonra yeniden takın ve cihazınızı yeniden başlatın. İşlem sonunda cihazınızın Fastboot modundan çıkması muhtemeldir.
Eğer cihazınızın bataryası çıkarılabilir bir batarya değilse bu işlem için teknik servise gitmeniz gerekecektir. Teknik servis telefonunuzun bataryasını çıkarıp taktıktan sonra cihazınızı yeniden başlatın ve Fastboot modundan çıkıp çıkmadığınızı kontrol edin
Cihazınızı teknik servise götürerek bataryayı çıkartmak istemiyorsanız bataryanızın pilinin bitmesini sağlayın. Telefonunuzda ne kadar şarjınızın kalmış olduğuna bağlı olarak bu işlem kısa ya da uzun sürebilir. Telefonunuzun mobil verisini ya da Wi-Fi bağlantısını açık tutmak ya da telefon görüşmesi yapmak bataryanızın hızlı bir şekilde bitmesini sağlayacaktır.
Şarjınız bittiğinde telefonunuz kapanacaktır. Bu işlemin sonunda cihazınız Fastboot modundan çıkmış olma ihtimali oldukça yüksektir.
Kurtarma Modunu Deneyin
Kurtarma modunun ne olduğuyla ilgili bilginiz varsa cihazınızdaki önyükleyiciden kurtarma moduna geçebileceğiniz hakkında da gerekli bilgileri edinmiş olacaksınızdır. Cihazınızın kurtarma modunu kullanarak cihazınızı yeniden başlattığınızda Fastboot modunda takılı kalan cihazınız eski haline gelecektir. Kurtarma modunu kullandığınızda verilerinizin silinme ihtimali oldukça düşüktür. Dolayısıyla bu işlemi rahatlıkla uygulayabilirsiniz.
- Cihazınızın kurtarma moduna geçiş yapmak için öncelikle telefonunuzu kapatın.
- Ardından ‘Sesi kısma’ + ‘Güç’ tuşlarına aynı anda basılı tutun.
- Önyükleyici ekranı karşınıza çıktığında cihazınızı kurtarma moduyla yeniden başlatmak için ‘Recovery’ seçeneğini işaretleyin.
- Kurtarma modundayken karşınıza birçok seçenek çıkacaktır. Bu seçeneklerin arasından ‘Yeniden başlat’ yazanı seçmeniz gerekmektedir. Bu seçeneğe gelmek için ses açma kapama tuşlarını kullanın ve yeniden başlatma seçeneğine geldiğinizde işlemi onaylamak için güç tuşuna basın.
- İşlem sonunda cihazınız yeniden başlayacak ve Fastboot modundan çıkmış olacaksınız.
Önemli Not: Uygulamış olduğunuz işlemler sırasında tüm sorumluluğun size ait olduğunu unutmamanız gerekiyor.
Genel Değerlendirme
Fastboot, verilerinizi direkt olarak cihazınızın flash belleği üzerinden değiştirmenize ve yazmanıza olanak sağlayan bir protokol yani araçtır. Bu araç ile işletim sistemindeki çekirdekten cihazın orijinal halini kurtarmak için var olan kurtarma moduna kadar birçok işlemde yazılım yapısını değiştirme imkanınız olur. Fastboot modunu etkin hale getirdiğinizde telefonunuzu hızlı başlatmak için önyükleme yaparsanız, görüntü dosyalarını dahili belleğe flaş etme imkanınız da olur.
Ancak pek çok Android cihaz üreticisi, Fastboot’a erişimi engellemektedir. Çünkü Fastboot’a erişim sağladığınızda bilmeden veya farkında olmadan yanlış bir işlem yapma ihtimaliniz olabilir. Bu da cihazınıza ciddi zararlar verebilir. Ayrıca Fastboot modunu aktifleştirdiğinizde cihazınızın garanti kapsamından çıkma ihtimali de vardır. Bu nedenle eğer gerekmiyorsa, cihazınızın Fastboot modunu aktif hale getirmemeniz daha doğru olacaktır.
Sizler için hazırlamış olduğumuz Fastboot rehberimiz burada sona eriyor. Sizler de Fastboot hakkındaki soru ve düşüncelerinizi aşağıdaki yorum bölümünden bizlerle paylaşabilirsiniz.
