DVI nedir? Eğer yaklaşık 15-20 yıl önce bir monitör ya da televizyon aldıysanız DVI kablosu ile karşılaşmış olma ihtimaliniz yüksektir. Eski bir teknoloji olsa da DVI uzun süre boyunca kullanılmış ve günümüzde kısmen kullanılmaya devam etmektedir. Biz de bu nedenle DVI nedir sorusunu yanıtlayan bir içerik oluşturmak istedik.
Sizlerle daha önce VGA, HDMI ve DisplayPort bağlantı standartlarının neler olduğunu paylaşmıştık. Bu klasmanda yer alan ve dikkat çeken önemli bir başka standart ise DVI olarak karşımıza çıkıyor. Peki DVI nedir ve ne işe yarar? Bu sorulara ek olarak DVI türleri ve diğer standartlar ile karşılaştırmalarına da içeriğimizde yer verdik. Şimdi lafı uzatmadan DVI nedir sorusunun yanıtıyla başlayalım.
İçindekiler
DVI Nedir?
DVI ya da Digital Visual Interface (Tr. Dijital Görüntü Arabirimi), 1999 yılında kullanıcıların karşısına çıkmış bir görüntü aktarım standardıdır. DVI, Digital Display Working Group (DDWG) tarafından üretilmiştir. DVI’ın önemli bir özelliği ise dijital görüntü aktarımını sağlamak için tasarlanan ilk standart olmasıdır.
DVI’ın piyasaya çıktığı dönemde revaçta olan standart VGA ismi verilen bir standarttı. Bilgisayarlar, televizyonlar, projeksiyon cihazları VGA isimli analog aktarım teknolojisini kullanmaktaydı. Ancak DDWG bu cihazlardaki sinyallerin dijital olarak da aktarılacağını düşünerek DVI teknolojisini ortaya attı.
DVI teknolojisinin genel özellikleri arasında tak-çalıştır gibi olağanüstü kolaylık sağlayan bir unsuru görebiliriz. Ayrıca single link ve dual link olmak üzere iki farklı tür ile kullanıcıların karşısına çıkmaktadır. Tabii ki bu bağlamada standardın sunduğu çözünürlük ve yenileme hızı değerleri de değişiklik göstermektedir.
Dual link bir DVI kablosu ilse maksimum çözünürlük değeri 3840 x 2400 piksel olarak ifade edilmektedir. Ancak bu değere ulaşılırken alınacak yenileme hızının 30 Hz olduğu belirtilmektedir. Bunun yanında 2560 x 1600 piksel ve 60 Hz yenileme hızı değeri de alınmaktadır. Ayrıca 1920 x 1080 piksel yani FHD çözünürlükte 144 Hz yenileme hızına kadar destek sağlamaktadır.
Single link bir DVI kablosu maksimum 3.96 Gbps aktarım hızı sağlar. Dual link bir kabloda ise bu değer tam iki katında 7.92 Gbps hızına ulaşmaktadır. Ayrıca DVI kablosunun maksimum bağlantı kurabileceği cihaz sayısının da bir olduğu ifade edilmektedir.
DVI’ın pim yerleşimlerine baktığımızda ise 29 farklı pim görmek mümkün. Tabii ki bu pimler ve soketlerin her biri ayrı işlevlere sahip. Bunların arasında her bir renk için dijital sinyal aktarımı, koruma ve analog sinyal aktarımı unsurları yer alıyor.
Ayrıca bağlantıyı tanımlaması için de bir adet pimin görev aldığını belirtelim. Her bir DVI türünde tüm pimlerin de yer almadığını belirtmek gerek. Bu konuyla ilgili detaylı bilgilere içeriğimizin ilerleyen bölümlerinde yer verdik. Şimdi DVI ne işe yarar sorusuna göz atalım.
DVI Ne İşe Yarar?
Daha önce de açıkladığımız üzere DVI, görüntü aktarımını sağlayan bir teknoloji ve standarttır. Bir başka deyişle kaynak bir cihaz ile görüntü sağlayan bir cihaz arasında köprü oluşturan bir kablodur. Bu cihazlar arasında monitörler, televizyonlar, DVD oynatıcılar, bilgisayarlar ve daha birçok tüketici elektroniği ürünleri yer almaktadır.
DVI teknolojisi 1999 yılında piyasaya çıkmıştır. Bu nedenle eski dönemlerdeki kullanım yoğunluğunun günümüzde pek bulunmadığını belirtmekte fayda var. Çünkü geçmişten günümüzde farklı teknolojilerin piyasaya çıkmasıyla daha yüksek kaliteli ve hızlı kablolar da kullanıma sunulmakta.
İçeriğimizin başında belirttiğimiz gibi DVI, analog görüntüden dijital görüntüye geçiş aşamasında ilk denemeler arasında yer alıyor. Bu nedenle dijital görüntü aktarımını sağlamak için DVI’ın uzun bir süre kullanıldığını belirtmekte fayda var. Ayrıca bunu yüksek çözünürlüklerde yaptığını da belirtmekte fayda var.
Kaldı ki bu teknoloji ile diğer teknolojileri de bir adaptör aracılığıyla birleştirmek mümkün. Örneğin bir dönüştürücü ile DVI ve HDMI bağlantı türlerini birlikte kullanabilirsiniz. DVI’ın önemli bir diğer özelliği ise hem dijital hem de analog sinyalleri aynı anda taşıyabilmesi oluyor. Böylece yerine geldiği VGA’nın da görevini yaparken ek bir özelliği de kullanıcılara sunuyor.
VGA ile DVI arasında yer alan bu önemli farklılığa rağmen DVI’ın da eksik kaldığı bir konu mevcut. Maalesef DVI standardı da VGA gibi ses aktarımı konusunda yetersiz kalıyor. Bu nedenle ek bir ses aktarım kablosu da DVI teknolojisinde gerekli olabilir.
Kablo uzunluğu konusunda da farklı değerler ile karşılaşmak mümkün. Örneğin dijital bir DVI kablosunun 15 metreye kadar destek sağladığı belirtiliyor. Ancak bu durum analog DVI kablosunda farklılık gösteriyor. Çünkü analog sinyaller taşıyan bir DVI kablosu maksimum 5 metre uzunluğu destekliyor.
DVI Türleri Nelerdir?
DVI teknolojisi temelde üç farklı tür ile kullanıcıların karşısına çıkmıştır. Buna ek olarak single link ve dual link yani tek bağlantılı ya da çift bağlantılı olmak üzere farklı türde kabloların da bulunduğunu belirtelim. Tabii ki her bir kablonun özellikleri ve yapabildikleri değişiklik gösteriyor.
Değineceğimiz ilk kablo türü DVI-D oluyor. DVI-D kablosu hem single link hem de dual link şeklinde kullanıcıların karşısına çıkıyor. Adındaki “D” harfinden de anlayacağınız üzere DVI-D kablolar yalnızca dijital sinyal aktarımında iş görüyorlar.
Dual link DVI-D kablosu ile maksimum 2560 x 1600 piksel çözünürlük ve 60 Hz yenileme hızı görüntüsü yakalamak mümkün. Ancak single link de bu değerin 60 Hz için 1920 x 1080 piksele kadar düştüğünü görebiliyoruz. DVI-D çift bağlantılı kabloda neredeyse bütün pimlerin aktif olarak çalıştığını söylemek mümkün. Yalnızca dört adet analog pim bu kabloda görev almıyor.
İkinci bir kablo türü ise DVI-D’den farklı olarak yalnızca analog sinyallerin aktarılmasında görev alıyor. DVI-A isimli bu kablo ile 1920 x 1080 piksel analog görüntü aktarımı mümkün hale geliyor. Bu kablonun esas kullanım amacı ise çoğunlukla VGA girişli monitörler ve DVI çıkışlı kaynakları birbirine bağlamak oluyor.
DVI standardında yer alan son kablo türü ise DVI-I olarak ifade ediliyor. Bu kablo türünde ise hem dijital hem de analog sinyal aktarımının mümkün olduğu belirtiliyor. Böylece kullanım alanının en yaygın olduğu kablo türünün de DVI-I olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.
Hem single hem de dual link olmak üzere iki farklı DVI-I kablo türü bulunuyor. Single link DVI-I kablosunun maksimum çözünürlüğü 1600 x 1200 şeklinde ifade ediliyor. Bunun yanında dual link DVI-I kablosunun ise FHD’nin üstünde bir çözünürlüğe ulaşabildiğini söylemek mümkün.
Ayrıca DVI-I kablosunun hem analog hem de dijital sinyalleri iletmesi birçok problemi çözüyor. Böylece analog cihazları da dijital cihazları da DVI-I ile kullanmak mümkün hale geliyor. Ancak biraz önce saydığımız hiçbir kablonun ses iletmediğini de unutmamak gerekir. Bunun için ek bir ses aktarım kablosu kullanmanız gerekmekte.
HDMI mı DVI mı?
Eğer monitörünüzde hem HDMI hem de DVI desteği yer alıyorsa aklınıza HDMI mı DVI mı kullanmalıyım sorusu gelmiş olabilir. Bu soru işaretini ortadan kaldırmak için her iki görüntü aktarım teknolojisine yakından bakalım. Karşılaştırma sonucunda kararınızı vermenizin daha kolay olacağını düşünüyoruz.
Çözünürlük konusunda karşılaştırmanın galibi HDMI olarak karşımıza çıkıyor. Ancak burada bir istisna olduğunu belirtelim. Eğer monitörünüz eski bir HDMI versiyonunu destekliyorsa DVI ile arasında pek fark olmayabilir. Fakat HDMI’ın son sürümleriyle 10K çözünürlüğe kadar ulaştığını belirtmek gerek.
Yenileme hızı konusunda da kazanan tarafın HDMI olduğunu söylemek mümkün. Ancak kullandığınız monitör maksimum 1920 x 1080 piksel çözünürlük ve 144 Hz yenileme hızı destekliyorsa DVI ile de bu değere ulaşabilirsiniz. Fakat daha yüksek değerler için HDMI kullanmanız gerekmekte.
İçeriğimizde de sık sık belirttiğimiz gibi DVI kabloları ses aktarma konusunda maalesef yeterli değil. Bunun için ek bir kablo kullanarak ses aktarmanız gerekmekte. Fakat HDMI kablolarında ses aktarımı da mümkün. Bu nedenle kullanım kolaylığı sağlamakta.
Buna ek olarak teknik detaylar konusunda da HDMI’ın önde olduğunu görmek mümkün. 16 bit renk derinliği ve 42 Gbps hıza kadar aktarım desteği ile DVI’ın çok üstüne çıktığını söylemek yanlış olmayacaktır. Tabii ki günümüzde daha yaygın kullanılan teknolojinin de HDMI olduğunu belirtmekte fayda var. Bu nedenle ikisi arasında kaldıysanız HDMI kullanmanın daha mantıklı olacağını söylemek yanlış olmaz.
DisplayPort mu DVI mı?
Görüntü aktarımı için DVI ile DsiplayPort arasında kalmak da mümkün. Eğer cihazınızda her ikisinin de desteği bulunuyorsa DisplayPort mu yoksa DVI mı sorusu aklınıza takılmış olabilir. Her iki standardın da özelliklerine göz atarak kararınıza yardımcı olmaya çalışalım.
DVI’ın maksimum çözünürlük desteğinin 60 Hz için 2560 x 1600 olduğunu belirtmiştik. Ancak bu değer DisplayPort teknolojisinde tam olarak 16K’ya kadar çıkabiliyor. Üstelik bu değerde bile 60 Hz görüntü sunulduğu ifade ediliyor. Bu nedenle çözünürlükte açık ara DisplayPort’un önde olduğunu söylemek yanlış olmaz.
Benzer bir durum yenileme hızında da karşımıza çıkıyor. DisplayPort teknolojisi ile 4K çözünürlükte bile 240 Hz ekran yenileme hızı desteği almak mümkün. Ayrıca 8K’da bu değer 85 Hz’e kadar ulaşıyor. 5K görüntü de ise maksimum 180 Hz ekran yenileme hızı değeri bizleri karşılıyor. Bunu sağlayan unsur ise DisplayPort teknolojisinin 80 Gbps hıza ulaşan maksimum bant genişliği oluyor.
Ses desteği konusunda da DisplayPort teknolojisinin önde olduğunu belirtmekte fayda var. Çünkü ses aktarımını da destekliyor. Renk konusunda ise 16 bit’e kadar renk derinliği desteği sağlıyor. Ayrıca DCI-P3, scRGB, sRGB, Adobe RGB gibi renk uzaylarını destekliyor. DisplayPort teknolojisinin kullanım alanı konusunda gelişmekte olduğunu belirtmekte fayda var. Ancak günümüzde oyun monitörlerinde ve televizyonlarda sıklıkla karşımıza çıkıyor.
DVI Nedir: Sıkça Sorulan Sorular
Görüntü aktarımını sağlayan DVI, 1999 yılında ortaya çıkmış bir teknolojidir. Bu teknoloji sayesinde bir cihazdan başka bir ekrana dijital sinyaller ile görüntü iletimi sağlanmaktadır. Ancak DVI teknolojisi ses aktarımını desteklemez.
DVI ve VGA standartları birbirinden farklı iki standarttır. VGA standardı yalnızca analog sinyalleri aktarmaktadır. Buna karşın DVI ise hem analog hem de dijital sinyalleri aktarma yeteneğine sahiptir.
DVI standardının maksimumu 144 Hz ekran yenileme hızı desteklediği belirtilmektedir. Bu değer ise 1920 x 1080 piksel çözünürlük için geçerlidir.
VGA standardı günümüzde pek sık kullanılmaktadır. Sadece analog aktarım yapan bu kablonun yerini DVI da dahil olmak üzere farklı kablolar almıştır. Bunların arasında DVI’a ek olarak HDMI ve DisplayPort’u saymak mümkündür.
Hayır, DVI kablolar ile ses aktarılamaz. Eğer DVI kablo ile görüntü aktarımı gerçekleştiriyorsanız ses aktarımı için farklı bir kablo daha kullanmanız gerekecektir.
DVI Nedir: Genel Değerlendirme
Bu içeriğimizde DVI nedir sorusunun yanıtını sizler için detaylı bir şekilde açıklamaya çalıştık. DVI teknolojisi de VGA gibi geçerliliğini gün geçtikçe yitirmektedir. Bu nedenle günümüzde kullanım alanı gittikçe sınırlı hale gelmektedir. Eğer DVI ile ilgili aklınıza takılan bir soru varsa aşağıda yer alan yorumlar bölümünden bizimle iletişime geçebilirsiniz. Görüşlerinizi de bizimle paylaşmayı unutmayın!
