Dolby Vision Nedir? Ne İşe Yarar?

Ekran teknolojileri, gün geçtikçe daha da başarılı hale gelmektedir. Geçmişte siyah-beyaz olarak başlayan ve daha sonrasında renklere kavuşan ekranların gelişimi hala devam etmektedir. Daha keskin görüntüler, daha doygun renkler ve çok daha fazlasını sunan teknolojiler geliştirilmekte ve kullanıcı deneyimini daha üst boyutlara taşımaktadır. Bunlardan birisi olan Dolby Vision nedir?

Bu içeriğimizde sizler için Dolby Vision nedir sorusunu yanıtlayacağız. Üstelik bunu sadece monitör ve televizyonlar için değil aynı zamanda telefonlar ve tabletler için de cevaplandıracağız. Bunun haricinde Dolby Vision’ın ne işe yaradığına ve nasıl kullanıldığına dair bilgiler de paylaşacağız.

Yazımızın başlangıcında renkli televizyonların ortaya çıkışından bahsetmiştik. Daha sonrasında bu cihazların çözünürlüğüne ve boyutlarına da geliştirmeler sunuldu. Öncelikle hayatımıza HD kavramı dahil oldu. High Definition yani yüksek çözünürlük anlamına gelen HD zamanla yerini Full HD’ye bıraktı.

Tabii ki görüntü teknolojilerinin gelişimi burada sona ermedi. FHD’nin peşinden 2K ve 4K kavramları hayatımıza dahil oldu. Günümüzde ise 8K çözünürlüğe sahip görüntüler karşımıza çıkıyor. Bunun yanı sıra teknolojinin geliştiği başka bir alan da HDR oldu.

HDR ya da yüksek dinamik aralık kavram, yüksek parlaklığa, kontrasta ve renklere sahip ekranların daha da kaliteli görüntüler sunmasını destekleyen bir teknolojidir. Bu teknoloji, daha yüksek ayrıntı, parlaklık ve canlı renkler sunmaya olanak sağlar.

Öncelikle fotoğraflarda karşımıza çıkan HDR, ilk olarak 2014 yılında bir videoda kendini göstermiştir. Tahmin edebileceğiniz gibi ilk HDR formatının ismi Dolby Vision’dır. Peki, Dolby Vision nedir?

Dolby Vision Nedir?

Dolby Vision, Dolby Laboratuvarları tarafından geliştirilen bir HDR yani yüksek dinamik aralık formatı teknolojisidir. Bu yazılımın içerdiği veriler, videodaki her bir karenin optimize edilmesini ve izleyicinin ekran özelliklerine göre yeniden düzenlenmesini sağlar.

Dolby’nin tanımına göre ise Dolby Vision, “filmlerde, oyunlarda ve evde izlediğiniz tüm içeriklerde, nefes kesen gerçekçi görsellerle devrim yaratan bir teknoloji” olarak ifade ediliyor. Dolby Vision’ın gerçek üstü görselleri ile bir ekrana baktığınızı unutacağınız ve hem karanlık hem parlak sahnelerde çok daha fazla detayı hissedeceğiniz belirtiliyor.

Dolby, Dolby Vision ile en iyi HDR görüntüsünü sunduğunu ifade ediyor. Her sahne ve ekran için optimize edilmiş bir görüntü sağlayan Dolby Vision teknolojisi, Dolby’nin deyimine göre “inanılmaz” bir renk ve kontrast kalitesi sunuyor.

Dolby bu teknolojiyi yalnızca ev tipi kullanıcılara sunmuyor. Aynı zamanda sinema perdelerinde de görebileceğiniz Dolby Vision, filmlerden çok daha fazlası için kullanılıyor. Özellikle oyun sektöründe önemli bir yere sahip Dolby Vision, daha kaliteli bir görüntü sunarak oyun zevkini katlıyor.

Telefon ve Tabletlerde Dolby Vision Nedir?

Dolby Vision teknolojisinin yer aldığı tek cihaz türünün televizyon olmadığından bahsetmiştik. Ekran içeren ve içerik izlemeye olanak sağlayan her cihaz aslında Dolby Vision teknolojisine sahip olabilir. Bunlar arasında tabii ki telefon ve tabletler de yer alıyor.

Telefonlar ve tabletlerde yer alan Dolby Vision teknolojisinin yaptıkları diğer ekranlardan farksız. Ancak bu cihazlarda Dolby Vision desteği bulmak nispeten daha zor. Sizin de fark edeceğiniz gibi Dolby Vision ile HDR video desteği 2014 yılında kullanıcılarla buluştu. Bu nedenle teknolojinin gelişmekte olduğunu belirtelim.

Günümüzde Dolby Vision konusuna en çok önem veren marka şüphesiz Apple. iPhone X serisinden beri Dolby Vision destekli telefonlar üreten firma aynı zamanda ikinci nesil iPad Pro’dan beri tabletlerinden de bu teknoloji eksik etmiyor.

Dolby Vision’a önem veren bir başka marka ise Xiaomi. MI MIX modellerinde, Mi 11 serisinde ve yeni çıkan Xiaomi Civi modelinde Dolby Vision destekli ekran sunan Xiaomi, kullanıcıları memnun ediyor.

Şimdilik bu telefonlar sınırlı sayıda olsa da önümüzdeki dönemde çok daha fazla modelde Dolby Vision desteği olacağı tahmin ediliyor. Bu nedenle Dolby Vision’ı geleceğin teknolojileri arasında saymak mümkün.

Dolby Vision Ne İşe Yarar?

Şimdiye kadar Dolby Vision’ın ne olduğundan ve ne işe yaradığından biraz da olsa bahsettik. Ancak detaylı bir şekilde açıklamak akıllarda soru işareti kalmamasına yardımcı olacaktır. Yine de bir kez daha özet geçelim.

Eğer detaylarda boğulmadan Dolby Vision’ın ne işe yaradığını merak ediyorsanız şöyle tanımlayabiliriz. Dolby Vision, bir ekrandaki renk, parlaklık, kontrast gibi unsurların daha iyi performans göstermesini sağlayan bir görüntü teknolojisidir.

Daha detaylı açıklamak gerekirse Dolby Vision, içerdiği dinamik meta verileri işleyerek HDR videodaki her karenin optimize edilmesini sağlar. Bu optimizasyon işlemini içerik üreticisinin göstermek istediği şekilde düzenler ve izleyicinin ekranına en iyi görüntüyü sunmaya çalışır.

Bahsedilen meta verilerin düzenlediği unsurlar temelde parlaklık, keskinlik ve renktir. Her Videodaki her bir kare için bu unsurların ekrandaki renk hacmine uyumlu bir hale gelmesini sağlar. Günümüzde destek sağladığı maksimum çözünürlük 8K’dır.

Buna ek olarak Dolby Vision IQ isimli bir Dolby Vision güncellemesi de mevcuttur. Ortamdaki ışığın düzenlenmesini sağlayan bu güncelleme, izlenen içerikteki görüntüler ile ortam ışığı arasında uyum sağlar. Bu sayede izleyicilerin içerik ile daha iç içe olmasını hedefler.

Buna verilecek en iyi örneklerden birisi film izlerken ortaya çıkar. Örneğin, mavi renklerin yoğunlukta olduğu bir film izlediğinizde ortam ışığı da Dolby Vision IQ sayesinde odanız mavi renkler ile dolacaktır. Işıklar ve görüntünün uyumu ile Dolby Vision’ın HDR iyileştirmeleri, kullanıcıya en iyi deneyimi sunmak için çalışır.

Dolby Vision vs HDR10+

Şimdiye kadar Dolby Vision’ın ne olduğundan ve ne işe yaradığından bahsettik. Bir HDR formatı olduğunu öğrendiğimiz Dolby Vision tabii ki bu alandaki tek ürün değil. Hatta, Dolby Vision’ın oldukça dişli rakipleri bulunuyor. Bunlardan birisi de HDR10+ oluyor.

Ancak, her iki HDR formatı da birbirinden oldukça farklı unsurlara sahip. En temel farklılık ise kesinlikle işlenen veriler oluyor. Bildiğiniz üzere Dolby Vision, dinamik meta veriler ile çalışıyor. HDR10+’da da meta verilerin varlığını görmek mümkün. Ancak her iki HDR formatı da birbirinden farklı verileri kullanıyor.

Bunun haricinde iki formatın bit derinliği arasında da fark var. Dolby Vision, 12-bit renge kadar destek sağlarken HDR10+’da bu 10-bit ile sınırlı. Bunun bir sonucu olarak aradaki renk farkı da devasa bir uçurum gibi. Dolby Vision 68.7 milyar renge sahipken HDR10+ 1.07 milyar renkte kalıyor.

Parlaklık açısından bakıldığında Dolby Vision’ın 10.000 nite kadar destek verdiğini görüyoruz. Ancak günümüzde bu seviye 4.000 nitin üstüne çıkmıyor. HDR10+ ise 1.000-4.000 nit arasında destek verdiğini görüyoruz.

Genel anlamda Dolby Vision’ın HDR10+’dan bir tık daha üstün olduğunu söylemek mümkün. Ancak her iki formatın da oldukça iyi sonuç verdiğini söylemek kesinlikle yanlış olmayacaktır. Burada devreye giren önemli faktörlerden birisi üreticilerin hangi formata cihazlarında yer verdiğidir.

Eğer sizin cihazınızda HDR10+ desteği bulunuyorsa görüntüleri standart bir televizyondan daha canlı ve daha keskin izleyeceksiniz demektir. Bu durum Dolby Vision için de benzerdir. Ancak yukarıda belirttiğimiz teknik detaylar, Dolby Vision’ın daha başarılı sonuç vermesini sağlayabilir.

Dolby Vision Nasıl Kullanılır?

Televizyonunuz Dolby Vision destekliyorsa ve bu özelliği aktif hale getirmeniz gerekiyorsa yapmanız gereken çok basit. Ancak her televizyon üreticisi bu işlem için farklı bir yöntem izleyebilir. Bu nedenle genel olarak ne yapmanız gerektiğini anlatacağız.

Öncelikle televizyonunuzun kumandasından Ayarlar menüsünü açın. Kullandığınız televizyona göre bu seçenek Menü, Anasayfa ya da Araçlar başlığının altında yer alabilir. Daha sonrasında Görüntü seçeneklerini bulun. HDMI sinyal formatı alt başlığını arayın. Son olarak da UHD renk ya da benzeri bir seçeneği aktif hale getirmeniz gerekmekte. Eğer işlemi başarıyla tamamladıysanız televizyonunuzu yeniden başlatın.

Eğer yönergemiz sonucunda gerekli ayarları bulamadıysanız televizyon üreticinizin hazırladığı kullanma kılavuzuna göz gezdirebilirsiniz. Bir başka seçeneğiniz ise aşağıdaki yorumlar kısmından bize sormaktır. Aklınızın takıldığı soruları bizimle paylaşabilirsiniz.

Dolby Vision kullanmak için Dolby Vision destekleyen içeriklere de sahip olmanız gerekmekte. Blu-Ray kullanıyorsanız Dolby Vision destekli içeriklere ulaşabilirsiniz. Bunun haricinde Netflix ve Prime Video da Dolby Vision içeriklerine sahiptir. Ayrıca yalnızca televizyon değil aynı zamanda NVIDIDA GeForce GTX 900 serisi ve üstü modellerde de Dolby Vision desteği yer almaktadır.

Dolby Vision Destekleyen Televizyonlar

Listemizin son başlığında ise Dolby Vision desteği bulunan televizyonlara göz gezdireceğiz. Ancak öncelikle bir konuya açıklık getirmekte fayda var. Dolby Vision desteği bulunan televizyonlar da aynı telefonlar gibi az sayıda. Bunun sebebi ise Dolby Vision’ın bir lisans ücretine sahip olması.

Rakibi HDR10’dan farklı olarak Dolby Vision, ücretsiz bir şekilde kullanılamıyor. Bu nedenle cihazına Dolby Vision desteği eklemek isteyen geliştiricilerin bir ücret ödemesi gerekiyor. HDR10 ise standart haline geldiği için ücretsiz bir şekilde sunuluyor.

Türkiye’de Dolby Vision desteğinden faydalanan en önemli markalar arasında LG, Philips, Sony ve Vestel yer alıyor. Listedeki en büyük eksiklik ise şüphesiz televizyonları ile göz dolduran Samsung oluyor. Samsung, Dolby Vision desteği sunmayan en büyük markalardan birisi.

Sizler için birkaç televizyon önerisi de sunduk. Eğer Dolby Vision destekli bir televizyon istiyorsanız bu ürünlere mutlaka göz atmalısınız. Bunun haricinde çok daha fazla televizyon önerisi sunduğumuz içeriğimize de bakmanızı tavsiye ediyoruz.

Philips 55PUS7805

Önereceğimiz ilk televizyon Philips’in bir modeli oluyor. Her ne kadar biz 55 inç boyutundaki modelini önersek de farklı seçenekleri olduğunu da göz önünde bulundurmanızı öneriyoruz. Dolby Vision destekli olan bu modeller size oldukça güzel görüntüler sunacaktır.

Televizyondaki tek önemli unsur Dolby Vision değil. Aynı zamanda HDR10+ desteği de bu modelde yer alıyor. Ayrıca Philips’in nam saldığı konulardan birisi olan Ambilight desteği de bu cihazda mevcut. Dolby Vision IQ sayesinde hem başarılı bir görüntü hem de akıllı ışıklar ile izleme keyfinize keyif katabilirsiniz.

Sony KD-65XH8096

Dolby Vision destekli bir başka model ise Sony tarafından sunuluyor. Daha önce de belirttiğimiz gibi Sony, Dolby Vision’ın en önemli destekçilerinden birisi. Böylesine güçlü bir televizyona Dolby Vision desteği eklemesinden de bunu anlamak mümkün.

Bizim önerimiz 65 inçlik versiyonu olsa da 49 inç boyutundaki modele de göz gezdirebilirsiniz. Dolby Vision ve Dolby Atmos destekli bu ürün aynı zamanda bir Android TV. Böylece istediğiniz uygulamaları indirebilir, Netflix izlerken de Dolby Vision desteğinden faydalanabilirsiniz.

Vestel 50UA9600

Önereceğimiz son model ise Vestel’den geliyor. Yine farklı boyutlarda seçenekler sunsa da 50 inçlik modelini sizlere öneriyoruz. Ayrıca, Dolby Vision destekli en ucuz televizyonlardan birisi olan bu model Android TV olmasıyla da dikkat çekiyor.

4K çözünürlüğe sahip bu ürün ile Dolby Vision desteğini doyasıya kullanabilir, daha canlı renkler ve daha keskin görüntüler ile sinema keyfinizi zirveye çıkarabilirsiniz. Ayrıca saydığımız markaların Dolby Vision içeren diğer modellerine de göz gezdirebilir ve size en uygun olanı tercih edebilirsiniz.