Teknolojinin büyük bir hızla gelişmesi hayatımıza yeni terimleri dahil ediyor. Bunlardan son zamanlarda sıkça duyulmaya başlananı ve gelecek vadeden olanı ise Dijital İkiz Teknolojisi. IoT’nin (Nesnelerin İnterneti) bir alt dalı olan dijital ikiz, sağlayacağı kolaylık ile ilerleyen dönemde hayatımızın çoğu alanında kullanılacak gibi duruyor.
En basit haliyle, dijital ikiz, fiziksel bir ürünün, sürecin veya sistemin sanal ortamda bir kopyasının oluşturulmasıdır. Fiziksel bir öge hakkında gerçek zamanlı veri toplamak için sensörleri kullanarak fiziksel ve dijital dünyalar arasında bir köprü görevi görür. Bu veriler daha sonra ögenin dijital bir kopyasını oluşturmak için kullanılır ve anlaşılmasına, analiz edilmesine, manipüle edilmesine veya optimize edilmesine yardım eder. Dijital ikiz için kullanılan diğer terimler ise sanal prototipleme, hibrit ikiz teknolojisi ve dijital varlık yönetimidir.
İçindekiler
Dijital İkiz Teknolojisinin Tarihçesi
Her ne kadar daha önce pek fazla sözü geçmese de dijital ikiz teknolojisi çok eski yıllara dayanır. Bu teknoloji, ilk olarak uzay roketleri için 1962 yılında NASA tarafından kullanıldı. NASA, bir uzay görevini test etmek ve maliyet hesaplaması yapmak için dijital ikiz teknolojisini kullandı. “Dijital ikiz” terimi ise 2002 yılında NASA’nın danışmanı Dr. Michael Grieves tarafından tanıtıldı.
Aslında eski bir tarihe sahip olan dijital ikiz teknolojisi IoT’nin günümüzdeki yükselişi ve endüstri 4.0 ile son yıllarda sürekli olarak stratejik bir teknoloji trendi olarak adlandırıldı.
Dijital İkizin Kullanım Alanları
Dijital ikizler ilk olarak rüzgar türbinleri veya jet motorları gibi tek varlıkların performansını artırmak için kullanıldı. Ancak son yıllarda daha sofistike hale geldiler. Günümüzde, sadece bir varlığı değil, varlık sistemlerini ve hatta tüm organizasyonları birbirine bağlamaktalar.
Çoğu şirket gerek insan gücü gerekse maliyet sorunlarını çözmek adına dijital ikiz teknolojisine başvurmaya başladı. Yakın gelecekte hayatımızda önemli yer edecek olan dijital ikiz pek çok alanda kullanılabilir.
Sağlık Sektörü
Dijital ikiz, sağlık sektörü için büyük bir nimet konumunda. Hastane yöneticileri, doktorlar ve hemşireler bir hastaneyi dijital olarak klonlayarak hasta sağlığı ve iş akışları hakkında güçlü, gerçek zamanlı içgörüler elde edebilir. Bu sayede hastaları izlemek ve ekipman ile personeli koordine etmek için sensörleri kullanarak, süreçleri analiz etmenin ve acil eylem gerektiğinde doğru zamanda doğru kişileri uyarmanın daha iyi bir yolunu sunarlar.
Bununla birlikte acil servis bekleme süreleri azalabilir, hastalara daha iyi deneyim sunulabilir, ameliyat vb. öncesinde gerekli simülasyonlar yapılarak bir senaryo oluşturulabilir.
Emlak Sektörü
Dijital ikizlerin en fazla yarar sağlayacağı alanların biri de emlak sektörü. Binaların oluşturulacak sanal kopyası ile binanın durumu daha detaylı şekilde incelenebilir.
Havacılık ve Uzay
Günümüzde dijital ikizin en popüler olduğu alanlar belki de havacılık ve uzay alanları. Uzay ile uğraşan NASA dijital ikiz teknolojisinin öncüsü konumunda. Yaptıkları uzay araçlarını, jetleri ve daha çok şeyi sanal ortamda simüle etmeleri onlara birçok açıdan yarar sağlamakta.
Otomobil Sektörü
Otomobil, en yeni araçları oluşturmak için en son teknolojileri hızla benimseyen bir endüstridir. Birçok otomobil şirketi, verimliliği artırmak ve kullanıcı deneyimini tatmin etmek için sürekli olarak yeni otomobil markaları üzerinde yenilikler ve deneyler yapmaktadır. Otomobil endüstrisinde dijital ikizler uygulamak, güvenliği sağlamak için deneysel test sürüşlerine ve sensör işlemlerine yardımcı olabilir.
Ayrıca bu teknik, üretim maliyetini düşürür ve üretim hattı performansını genişletir. Günümüzde bazı otomobil üreticileri dijital ikizi şimdiden benimsemiştir. Tesla ve Rolls Royce gibi büyük şirketler kullanıcı deneyimini artırmak ve güvenliği sağlamak adına araçlarının sanal ortamda dijital ikizlerini oluşturur.
Bu alanlar dijital ikizin kullanılabileceği alanlardan sadece birkaçı. Fiziksel ortamda bulunan her varlığın, işlemin ya da insanın sanal kopyasını oluşturma imkanı tanıyan dijital ikiz teknolojisi hayatımızın her alanında kullanılabilir.
Dijital İkiz Tam Olarak Nasıl Çalışır?
Dijital ikiz ana olarak 3 katmandan oluşur. Birincisi sanal ortamda kopyasını oluşturacağımız fiziksel varlık, ikincisi bu sanal ortamdaki varlığı canlı tutmak adında fiziksel ortamdan veri almamızı sağlayan sensörler, üçüncüsü ise fiziksel varlığın tıpatıp aynısı olan sanal ortamdaki kopya.
Bir örnek üzerinden anlatmak gerekirse NASA’nın uzaya yolladığı roketler maddi olarak çok fazla yüke sahip. Roketin fırlatışta zarar görmesi, infilak olması onlar için daha da sıkıntılı. Bu nedenle sürekli deneme fırlatışları yapmaktalar ki bu da onlara hem insan gücü hem de maddi açıdan sıkıntı çıkarmakta. Dijital ikiz teknolojisi tam olarak bu noktada devreye girmekte. Sanal ortamda oluşturulan roketin dijital ikizi üzerinde NASA istediği simülasyonu, fırlatma denemesini veya parça değişimini hiçbir insan gücü harcamadan ya da maddi kayba uğramadan yapabilir.
Dijital İkiz Teknolojisinin Geleceği
Dijital ikiz teknolojisi yavaş yavaş hayatımızda yer edinmeye başladı. Bilim-kurgu filmlerinde sıkça yer alan teknoloji yakın gelecekte çok fazla kullanılıyor olacak.
AI (Yapay zeka), IoT ve Blokzinciri gibi birçok teknolojiyle entegre edilebilen dijital ikiz üzerine çalışmalar hızla devam etmekte. Gartner’in 2019 yılında seçtiği ilk 10 stratejik trend arasında yapay zeka, blokzinciri, kuantum programlama gibi teknolojilerin arasında dijital ikiz de yer almakta.
