Bilgisayar ve telefon gibi birçok elektronik cihazı uzun süredir aktif olarak kullanıyoruz. Bu cihazlar sayesinde günlük işlerimizin çoğunu hızlı ve kolay bir şekilde hallediyoruz. Ancak bazen birçok teknolojik cihazda olduğu gibi bilgisayarlarda bazı sorunlar meydana geliyor. CPU fan error hatası da bu sorunlardan biri oluyor. Bu durumda kişiler CPU fan error hatasını nasıl düzeltebileceklerini merak ediyorlar. Peki CPU fan error hatası nasıl çözülür?
Bilgisayarda herhangi bir iş üzerinde çalışırken ya da keyifli bir vakit geçirirken hata mesajı almak ve sonrasında ekranın kapanması oldukça can sıkıcı bir durumdur. CPU fan error hatası da bunlardan biridir. Bazen bu sorunu çözmek oldukça kolayken bazen daha çok uğraşmanız gerekecektir. Biz de bu yazımızda CPU fan error hatasının ne anlama geldiğiyle ilgili bilgi vereceğiz. Sonrasında da bu hatanın nedenleri ve çözümleri hakkında açıklamalar yapacağız.
İçindekiler
CPU Fan Error Hatası Nedir?
En basit tanımıyla CPU fan error hatası, anakartın size CPU’nuz için soğutma cihazı algılamadığını söyleme şeklidir. CPU’yu soğutucu olmadan çalıştırma işlemi, işlemcinin bütünlüğünü bozacaktır. Bunun sonucunda da anakart, bilgisayarın çalışmasını engelleyecektir. Ayrıca CPU’nun aşırı ısınmasını önlemek de önemlidir. Bu sayede anakart daha sağlıklı olacaktır. Anakart ne kadar sağlıklı ve sağlam olursa cihaz donanımına da o kadar az zarar gelmiş olacaktır.
CPU fan error hatası, sisteminizde bir ya da daha fazla fanın düzgün bir şekilde çalışmaması sonucu ortaya çıkmaktadır. Bu durumda da sistem aşırı ısınır ve durduk yere kapanır. Bu hatanın ekranınızda yer aldığı birçok biçim vardır. Genel olarak ‘CPU Fanı Hatası’ mesajını görürsünüz. Ancak anakartın modeline göre karşılaşacağınız hatanın değişebileceğini unutmamanız gerekiyor.
CPU Fan Error Hatasının Nedenleri Nelerdir?
CPU fan error hatası, temel olarak fandan kaynaklanan donanım sorunlarının bir sonucudur. Bazen fanın kendisinde bir sorun varken bazen de sizin neden olacağınız bazı etkenler yer almaktadır. Şimdi hangi durumların CPU fan error hatasına neden olduğunu detaylı bir şekilde açıklayalım.
Fan Bağlantılarının Gevşek Olması
Gevşek fan bağlantıları, CPU fan error hatasına neden olabilmektedir. Konektörlerin tamamının anakarta güvenli ve düzgün bir şekilde bağlı olmaması bu hatayla karşılaşmanıza neden olacaktır. CPU fanının düzgün takılmaması da gevşek bağlantılara bir örnektir. Anakartta yer alan CPU fan başlığına bir fanın takılı olmaması ya da düzgün takılmamış olması CPU fan error hatasını tetikleyecektir. Ayrıca doğru yere takılmayan fan da hataya neden olacaktır.
Yavaş Çalışan Bir Fana Sahip Olmak
CPU fan error hatasıyla karşılaşmanıza neden olan bir diğer etken de olması gerekenden yavaş çalışan bir fanınızın olmasıdır. Fan olması gerekenden ne kadar yavaş çalışırsa işlevini de o kadar yavaş halledecektir. Yavaş dönen bir CPU fanına ya da Q-Fan kontrolü nedeniyle düşük sıcaklıkta duran bir fana sahip olmak bir süre sonra anakartın düzgün çalışmamasına neden olacaktır. Bu da bir süre sonra CPU fan error hatasının oluşmasına neden olacaktır.
BIOS Kaynaklı Sorunlar
BIOS arayüzünde fan bilgilerini yanlış ayarladıysanız CPU fan error hatasıyla karşılaşma ihtimaliniz yüksek olacaktır. Ayrıca BIOS’un düzgün bir şekilde güncellenmemesi de CPU fan error hatasını tetikleyecektir.
CPU’nun Çok Fazla Isınması
CPU’nuz, soğutucunun yetersizliği ya da CPU’nun hız aşırtması nedeniyle gerekli soğutmayı almıyorsa anakartınız CPU fan error hatasını tetikleyecektir. Bunun sonucunda da önlem amaçlı sistem tarafında uyarıyla karşılaşmış olacaksınız.
CPU Soğutucusunun Arızalanması
CPU soğutucusunun arızalanmasına neden olacak birçok etken vardır. Örneğin AIO (All in One) CPU soğutucusuna sahipseniz ve bu soğutucunun pompasında bir arızalanma meydana gelirse CPU soğutucunuz duracaktır. Hava soğutucularının çözümü oldukça basitken sıvı soğutucularında parça değişimi gibi ayrıntılı işlemlerle uğraşmanız gerekecektir.
CPU Soğutucusunun DOA Olması
DOA’nın açılımı, ‘Defective on Arrival’ şeklindedir. Yani satın aldığınız CPU soğutucusunun ilk kullandığınızda bozulmuş bir yazılım ya da donanıma sahip olmasıdır. Soğutucunuzun DOA olduğunu anlamak için CPU fan başlığına farklı bir fan takarak test edebilirsiniz.
Fanın Fiziksel Olarak Hasar Alması
Fanınızın fiziksel bir darbe ya da ezilmeye maruz kalması da CPU fan error hatasına sebep olacaktır. Fanın üstüne düşen herhangi bir sert cisim ya da fana denk gelen bir darbe sonucunda bir süre sonra hatalarla karşılaşma ihtimaliniz yüksektir. Ayrıca kablolara gelen hasarlar da CPU fan error hatasını alma ihtimalinizi artıran bir durumdur.
Bilgisayarınızın Uzun Süredir Temizlenmemesi
Cihazınızı bir süredir temizlemediyseniz ya da bilgisayarınız tozlu bir ortamdaysa CPU fan error hatası alma ihtimaliniz oldukça yüksektir. Cihazınızın hava deliklerini tıkayan toz ya da diğer nesneler bir süre sonra fana zarar verecektir. Bunun sonucunda da CPU fanı işlevini yerine getiremeyip hata verecektir.
CPU Fan Error Hatası Nasıl Çözülür?
CPU fan error hatasını almayı engelleyeceğiniz birçok çözüm yöntemi mevcuttur. Bu yöntemlerin bazılarını deneyerek hatayı yok etme şansınız olacaktır. Şimdi bu çözüm yöntemlerinden detaylı bir şekilde bahsedelim.
Bağlantıları Kontrol Edin
CPU soğutucusundan kaynaklı hata alıyorsanız ve sorunun soğutucusunun bağlantılarından kaynaklandığını düşünüyorsanız yapacağız birkaç işlem var. Bunlardan biri CPU soğutucusunun anakarta düzgün bir şekilde takılı olup olmadığınız kontrol etmek olacaktır.
Bir diğer yapmanız gereken de CPU soğutucusunun fanının CPU fan başlığına takılı olup olmadığını kontrol etmek olacaktır. CPU fan başlığının nerede olduğunu bulmak için de anakart kılavuzuna bakabilirsiniz. Konektörlerin anakartınıza doğru bir şekilde bağlı olduğunu da kontrol etmek faydalı olacaktır. Çünkü doğru konektör bağlantısı olmazsa bilgisayar düzgün bir şekilde soğutulamaz ve önyükleme sırasında hatalar meydana gelir.
Fanı Hızlandırın
Fanınızın olması gerektiği hızda ve düzende döndüğünden şüpheliyseniz bilgisayarınızın kasasını açın. Bilgisayar açıkken fanın dönüş hızını inceleyin. Eğer fanda bir yavaş dönme görüyorsanız cihazınızdan BIOS’a giriş yapın. BIOS’a erişmek için F10 tuşuna basın. BIOS’ta ‘CPU Fan Speed Low Limit’ seçeneği yer alacaktır. Bu seçeneği azaltmanız gerekecektir.
CPU fan speed low limit seçeneğine erişmek için ‘Monitör’ sekmesine tıklayın. Ardından ‘Q-Fan Yapılandırması’ bölümüne gidin. Son olarak bu yapılandırma bölümünün altındaki ‘CPU Fan Hızı Alt Sınır Seçeneği’ kısmını bulun. Buradan ‘CPU fan speed low limit seçeneğine erişmiş olacaksınız. Sisteminize en uygun ayarı bulduktan sonra bilgisayarınızı yeniden başlatın. Sonra CPU fan error hatasının yok olup olmadığını kontrol edin.
BIOS’u Güncelleyin
CPU fan error hatalarının çözüm yollarından biri de BIOS’u güncel tutmaktır. Güncel olmayan bir BIOS’la istediğiniz işlemleri tam olarak gerçekleştirememe ihtimaliniz mevcut. Bunun sonucunda da CPU fan error hatasıyla karşılaşma ihtimaliniz artacaktır. Bu tarz hatalarla karşılaşmamak için her zaman BIOS’un son sürümünü kullandığınızdan emin olun.
Bilgisayarınızın Çok Isınmasını Engelleyin
Hız aşırtmanın sonucunda bilgisayar ısısında ciddi oranda artış olmaktadır Aşırı ısınma da devrelere zarar verip cihaz kapanmasına ve CPU fan error hatasına neden olmaktadır. Hız aşırtma ayarından dolayı ısınan bir cihaza sahipseniz bu ayarı kapatmayı deneyin. Sonrasında CPU soğutucusunun fanının çalışıp çalışmadığını kontrol edin. Ardından fanın çalışmasını engelleyecek dış etmenlerin olup olmadığını tespit edin.
AIO soğutucu kullanıyorsanız küçük de olsa soğutucu sızıntısının olup olmadığını kontrol edin. Soğutucu için termal macun kullanıyorsanız bu macunun maksimum 3 yıl soğutucuda kalması gerekmektedir. 3 yıldan fazla süredir aynı termal macuna sahipseniz değişim yapmanız iyi olacaktır.
CPU Fanınızın Konumunu Denetleyin
CPU fanın kurulumunu kendiniz yaptıysanız fanın doğru bölgede olduğundan emin olmanız gerekecektir. Fanı anakarttaki CPU başlığına bağlamış olmanız lazım. Eğer CPU fanınızı olması gereken yerden başka bir yere bağladıysanız bilgisayar açıkken fan çalışabilir. Ancak ilk amacı olan CPU’yu yeterince soğutmaz.
BIOS Üzerinden CPU Fanınızın Ayarını Değiştirin
Yazılımsal sorunları gidermek için BIOS’u kullanmak doğru bir seçim olacaktır. BIOS üzerinden ayar değişimi yapmaya CPU fan ayarlarını kontrol etmekle başlayabilirsiniz. Bunun için öncelikle BIOS’u açın. Ardından ‘Gelişmiş Ayarlar’ bölümüne oradan da ‘Donanım monitörü’ kısmına gidin.
Buradan da ‘CPU Fanı’ seçeneğine tıklayın. Sonrasında ‘Aktif Soğutucu’ ve ‘Fanlı Fan Kanalı’ seçeneklerini aktif hale getirin. ‘Pasif Soğutucu’ ve ‘Fansız Fan Kanalı’ seçeneklerini de devre dışı bırakın. Son olarak değişiklikleri kaydedip BIOS’tan çıkış yapın.
Bilgisayarınızın Konumunu Değiştirin
Bilgisayarınızın bulunduğu yer çok sıcaksa ya da güneş ışığına doğrudan maruz kalıyorsa fan da o kadar ısınıp kapanma sorunu yaşayacaktır. Bunu test etmek için bilgisayarınızı daha serin ve güneş ışığının az olduğu bir yere taşıyın. Bu işlem CPU fan error hatası alma ihtimalinizi belli oranda azaltacaktır.
Bilgisayarınızı Temizleyin
Bilgisayarınızın ve fanınızın içine giren tozlar CPU fan error hatasını tetikleyecektir. Dolayısıyla bilgisayarınızı ve fanınızı temiz tutmak ve gerektiği zaman temizlemek CPU fan error hatası almanızı azaltacaktır. Bilgisayarınızın fanını temizlemek için ilk olarak bilgisayarınızı kapatın. Daha sonra cihazınızın fan deliklerinin olduğu yeri temizleyin. Havalandırma deliklerini temizledikten sonra da diğer açık bölgelere basınçlı hava vermeniz gerekebilir.
Bilgisayar fanını derinlemesine temizlemek de CPU fan error hatasını giderme yöntemleri arasındadır. Bu işlem için bilgisayar kasasını açmanız gerekecektir. Bu konuda teknik deneyime sahip değilseniz uzman kişilerden yardım almanız daha faydalı olacaktır.
CPU Fanını Değiştirin
Yukarıda anlattığımız hiçbir yöntem işe yaramazsa son çözüm yöntemi olarak fanınızı değiştirmeniz gerekecektir. Cihazınızın garantisi devam ediyorsa fanınızı ücretsiz bir şekilde değiştirme şansınız olacaktır. Böylelikle CPU fan error hatası nasıl çözülür sorusunun yanıtını vermiş olduk.
Önemli Not: Yazımızda belirttiğimiz çözüm yöntemleri, yanlış uygulanmaları durumunda bazı riskleri beraberinde getireceklerdir. Bundan dolayı önerdiğimiz çözüm yöntemlerini uygularken karşılaşacağınız tüm durumların sizin sorumluluğunuzda olduğunu unutmamanız gerekiyor.
Genel Değerlendirme
CPU fan error hatası, masaüstü ya da dizüstü bilgisayarı başlatma sırasında ortaya çıkan ve yaygın olan bir hata mesajıdır. Bu hata mesajı çoğunlukla bilgisayar aşırı ısınmadan dolayı kendisini kapattıktan sonra tetiklenir. CPU hata mesajı ve sonrasında bilgisayarın kapanması çok sık olması durumunda rahatsız edici olabilmektedir.
Yazımızda bahsettiğimiz CPU fan error hatası nedenlerini kavrayıp çözüm önerilerini uyguladığınızda bu hatayla karşılaşma ihtimaliniz azalacaktır. Bilgisayarın düzgün bir şekilde çalışması için hem cihazın sistemini hem de dış etmenleri sık sık denetlemeniz iyi olacaktır.
Bilgisayarınızın BIOS ayarlarını güncel tutmak, cihazınızı tozlu ortamdan uzak tutup yiyecek gibi parçaların bilgisayarınıza girmesini engellemek CPU fan error hatalarını azaltacaktır. Fan soğutucunuzun bozuk olup olmadığını kontrol etmek, gerekirse cihazınızın fanını değiştirmek de diğer çözüm yöntemleri arasındadır. Bu sayede CPU fan error hatasını görme ihtimaliniz azalacaktır.
Sizler için hazırlamış olduğumuz CPU fan error hatası rehberimiz burada sona eriyor. Sizler de CPU fan error hatası hakkındaki soru ve düşüncelerinizi aşağıdaki yorum bölümünden bizlerle paylaşabilirsiniz.