Canan Dağdeviren Kimdir? Giyilebilir Kalp Pili Mucidi

Canan Dağdeviren 4 Mayıs 1985’te İstanbul, Üsküdar’da doğmuştur. Canan Dağdeviren kimdir diye bir soru sorulduğunda onun giyilebilir kalp pili mucidi bir Türk fizik mühendisi olduğunu çok kısa şekilde belirtebiliriz. Çocukluğundan beri fizik ve tıp ile ilgili konular ilgisini çekmiştir. O zamanlarda bile çok fazla soru soran Canan Dağdeviren’in başarısının altında soru sormasının ve meraklı kişiliğinin yattığını söyleyebiliriz.

Eğitim Hayatı

İlkokul, ortaokul ve liseyi Kocaeli’de okudu. O zamanlarda temel bilimler üzerine okumak istiyordu ama henüz ne okuyacağına bir türlü karar veremiyordu. Hayatının dönüm noktalarından biri olarak belirttiği Prof. Erdal İnönü’den aldığı “Anılar ve Düşünceler” adlı imzalı kitap, karar vermesinde bir yol göstericiydi. Kocaeli’de bir kitap fuarında Erdal İnönü ile tanıştı. Türkiye’de çok fazla bu yönüyle bilinmese de İnönü, Amerika’da çokça tanınan teorik bir fizikçidir. Tanıştıkları sırada Erdal İnönü, Canan Dağdeviren’e akademik hayatında hangi alan üzerine okumak istediğini sordu. O da fizik okumak istediğini ama biyoloji ya da kimyayı da düşündüğünü söyledi. Bunun üzerine İnönü ona “Anılar ve Düşünceler” kitabını hediye etti ve bu kitabı okuduktan sonra ne okumak istediğine karar verebileceğini ekledi. Kitabı okuduktan sonra Fizik bölümünü okumak istediğine karar vermiş oldu. Böylece Hacettepe Üniversitesi Fizik Mühendisliği bölümünde üniversite hayatına başlamış oldu.

Annesi hariç ailesindeki tüm kişiler Fizik bölümünün onun için kötü bir seçim olduğunu ve mezun olunca da iş bulamayacağını söylediler. Ancak Canan Dağdeviren bu söylemlerin hiçbirine kulak asmayarak Hacettepe’deki eğitimini tamamladı. Mezun olduktan sonra tam burslu olarak kabul edildiği Sabancı Üniversitesi Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Programı’nda yüksek lisans eğitimine başladı. 1 sene içinde Sabancı Üniversitesi’nde 3 makale tamamlayıp 5 uluslararası ve 3 ulusal konferansa katıldı.

2009 yılında Sabancı’daki eğitimini tamamlayıp aynı yıl Fulbright bursunu kazanarak İllinois Üniversitesi’nde yine Malzeme Bilimi ve Mühendisliği üzerine doktora eğitimine başladı. Doktora eğitimi sürecinde esnek ve deri üstüne yapıştırabilen giyilebilir elektronik cihazlar üzerinde çalışmalar yaptı. Piezoelektrik üzerinde çalıştı. Piezo basmak, sıkıştırmak, basınç uygulamak anlamına gelir. Piezoelektrik ise bu eylemlere bağlı elektrik üretimini ifade etmektedir. Marie Curie’nin bir kitabı onun hayatında büyük bir öneme sahip olsa da Canan Dağdeviren en çok Marie Curie’nin eşi olan Pierre Curie’den esinlenmiştir ve onu örnek almıştır. Pierre Curie 18.yy’da Piezoelektrik kavramını keşfeden bir fizikçidir.

Piezoelektrik Kariyerini Şekillendirdi

Canan Dağdeviren kimdir sorusunun cevabı tam olarak bu noktada başlıyor. Dağdeviren, dedesini kalp yetmezliği sonucunda hiç tanımadan kaybetti. Bu durumla bağlantılı olarak küçüklüğünden beri kalp hastaları üzerinde bir çalışma yapmak istediğini söylüyor. Piezoelektrik mantığıyla bir alet yapıp esneyen, bükülebilen, kalbe yapıştırılıp kalbin enerjisini elektrik enerjisine dönüştürebilen bir sistemi hedefledi. Amerika’da bu isteğini açıkladığında insanlara çılgınca gelen deneyi gerçekleştirdi. Kalp pillerinin zamanı gelince değiştirilmesinin hastayı oldukça yıprattığı için ve ameliyat gerektirdiği için bu rahatsızlıkları ve tehlikeleri minimum seviyeye indirmek amacıyla buluşunu gerçekleştirdi. Eğilip bükülebilen kalple ya da diğer organlarla kontak kurabilen bir araç geliştirdi. O dönem Arizona Üniversitesi’nde kalp cerrahlarının başı olan Doktor Slepin’e projesini anlattı. Slepin, Dağdeviren’i Arizona Üniversitesi’ne davet etti ve giyilebilir elektronik aletler doğrultusundaki projesini artık hayata geçirdi. Bu sistem vücuda yerleştirilen sensörler aracılığıyla vücut içerisinde gerçekleşen tüm fiziksel ve kimyasal değişimleri bir arayüz yardımıyla doktorlara aktarabiliyor.

2017 yılında MIT (Massachusetts Institute of Technology) Laboratuvarı’ndaki araştırma grubunu yönetmek için görevlendirildi. Hiç başvuru yapmadığı halde Canan Dağdeviren’i buldular ve onu aralarına katmak istediler. 2017’den beri hala MIT bünyesinde Yardımcı Doçent olarak görev almaktadır. Dağdeviren’in çalışmaları dünyaca ünlü medya kuruluşları tarafından kabul edilmiştir. Canan Dağdeviren kimdir sorusunu cevapladıktan sonra bunu Dağdeviren’in gurur verici başarılarıyla devam ettirmek gerekir.

Canan Dağdeviren’in Başarıları

• 2017 yılında Harvard Üniversitesi’nde Genç Akademi üyeliği için seçilen ilk Türk bilim insanı ünvanına sahip olmuştur.
• 2016’da Genç Bilim Adamları için Bilim ve Bilim Yaşamı Ödülü kazanmıştır.
• 2015 yılında Forbes dergisinde 30 yaş altı 30 bilim insanı listesinde (Dünyayı Değiştiren Genç Bilim İnsanları) yer aldı.
• MIT Technology Review’da 35 yaş altı mucitler listesinde yer alıyor.
• İllinois Innovation Ödülü kazandı. (20.000 $)
• Türk Tıp Öğrencileri Derneği tarafından “En İyi Genç Bilim İnsanı” seçilmiştir.
• Harvard Üniversitesi’nde en çok oy alan kişi seçildi. (Türkiye’nin ilk Türk Genç Üyesi)
• Başarı Akademisi Bilim ve Teknoloji delegesi olmuştur.
• Meksika’da Ciudad de Ias Ideas tarafından Üstün Yetenekli Vatandaş ünvanını almıştır.
• ATAA (Türk Amerikan Dernekleri Meclisi) tarafından “StarTurk” olarak adlandırılmıştır.