Yeniden kullanılabilir roketleri ile uzun süredir gündemde olan SpaceX, aslında bu kategoride yalnız değil. Ve bu konuda çalışmalarını sürdüren bir diğer şirket de 2000 yılında, o dönem 6 milyar net gelir elde etmiş olan Amazon’un CEO’su Jeff Bezos tarafından kurulan Blue Origin. Uzun süredir dünyanın en zengin insanı olan Jeff Bezos, Blue Origin’i tamamen kendi kişisel yatırımıyla finanse ediyor. New York Times’a göre, Blue Origin’i finanse etmek için her yıl kendi Amazon hissesinden 1 milyar dolar satıyor. Ancak Şirket’in imzaladığı ticari anlaşmalar hızla artmaya başladı, bu nedenle gelecekte Bezos’un özel yatırımına daha az ihtiyacı olabilir.
Şirket, son yirmi yılı sessizce roket tasarlayıp inşa ederek geçirdi. Ve kuruluşunun yirminci yıldönümünde yedinci kez yeniden kullanılarak rekor kıran bir New Shepard roketi (SpaceX’in Falcon 9 roketini en fazla altı kere kulandı) kullanarak uzaya on üçüncü yolculuğunu gerçekleştirmiş olacak.
İçindekiler
Blue Origin in Yörünge Altı Roketi, New Shepard
Şirketin geliştirdiği roket adını uzaya giden ilk Amerikalı olan Mercury astronotu Alan Shepard’dan alıyor. Roket, Blue Origin astronotlarını ve deney ile araştırma amaçlı yüklerini Karman hattının -deniz seviyesinin 100 km üzerinde kabul edilen Dünya atmosferi ile uzay arasındaki sınır- ötesine götürüp getirmek için tasarlanmış tamamıyla yeniden kullanılabilir yörünge altı fırlatma aracı olarak tanımlanıyor.
New Shepard, başından beri yeniden kullanılabilir olacak şekilde tasarlandı. Blue Origin, uzun vadeli vizyonu olan uzayda yaşayan ve çalışan milyonlarca insan hayalinin gerçekleştirilmesi için yeniden kullanılabilen roketleri uzaya erişim maliyetinde radikal bir düşüş sağlamasıyla bir anahtar olarak görüyor.
Yörünge ve Ötesi İçin Tasarlanan, New Glenn
Şirketin bir diğer roketi ise yeni geliştirmekte olduğu New Glenn. Dünya yörüngesine ve ötesine çıkabilecek olan roket, ilk aşamada en az 25 uçuş için tamamen yeniden kullanılabilecek şekilde tasarlanmış. Piyasada mevcut olan diğer fırlatma araçlarına göre 2 kat fazla yük hacmi olacağı söylenen roket aynı zamanda sahip olduğu yeni nesil BE-4 motorları ile SpaceX’in Falcon 9 roketlerinden de 2 kat daha güçlü olacak. Şirketin New Glenn için 2021’den önce herhangi bir uçuş planı yok.
NASA’nın Ay’da insan varlığının sürdürebilir hale getirmek için geliştirmekte olduğu Artemis projesi için seçtiği şirketlerden biri olan Blue Origin, seçilen diğer şirketler olan SpaceX ve Dynetics ile beraber 2024 te Aya tekrar ayak basılması için çalışacak.
New Shepard, alçalma ve aya iniş sensörleri dahil olmak üzere 12 ticari yükü uzaya uçuracak. Bu sensör sistemi bir rokette gövdenin içine değil de dışına monte edilen ilk yük olacak ve gelecekteki geliştirilebilecek pek çok teknolojiye de öncü olacağı düşünülmekte.
Taşıyacağı diğer yükler arasında şunlar bulunmakta;
- µG-LilyPond: Mikro yer çekiminde kullanmak için kullanılan otonom bir bitki yetiştirme sistemi,
- BORE II: Asteroitlere ve diğer düşük yerçekimli hedeflere demirlemeyi sağlayan yeni bir sistem,
- LAD-2: Mikro yerçekiminde sıvı ve gaz aralarındaki davranışları inceleyecek sistem,
- Flow Boiling in Microgap Coolers (FBMC): Uzay arasının aşırı ısınmasını engelleyecek yeni bir soğutma teknolojisi
Blue Origin yeni uçuşun görev notlarında “Deney, uzay aracının konumunu ve aya yaklaşırken ki hızını belirlemek için bu teknolojilerin (sensörler, bilgisayarlar ve algoritmalar) birlikte nasıl çalıştığını kontrol ederek, Ay yüzeyinde belirlenen bir noktadan 100 metre mesafe içine otonom bir şekilde inmesini sağlayacak,” şeklinde belirtiyor ve devam ediyor, “Gelişen teknolojiler, gelecekteki görevlerin -hem mürettebatlı hem de robotik- kraterlerin yakınındaki çeşitli araziler gibi, Apollo görevleri sırasında kullanılması mümkün olmayan iniş alanlarını hedeflenmesini sağlayabilir. İnişleri yüksek doğrulukta yapabilmek, uzun vadeli Ay ve gelecekteki Mars görevlerini mümkün kılacaktır.”
13. görevinde New Shepard roketinin kalkışının başta 24 eylül saat 18.00’de yapılması planlanmıştı. Kalkıştan yaklaşık bir saat önce, Blue Origin fırlatmayı bulutların dağılması için 100 dakika erteledi. Ancak üst üste gelen ertelemeler sonucu roket hala fırlatılabilmiş değil. Yaşanan son ertelemeden sonra da şirket tarafından yeni bir tarih verilmedi.
Blue Origin uçuşu Youtube üzerinden yayınlayacak. Uçuşlarını nadiren canlı yayınladıkları için bu seferki yayını kaçırmamanızı öneririz. Fırlatma saatindeki güncellemeler için Twitter adresimizi takip edebilirsiniz.
