Avustralya’nın yeni kanun önerisi sonucunda, Avustralyalı Facebook kullanıcıları artık site üzerinden haber paylaşamayacak. Üstelik kanunun yol açtığı sonuç sadece kullanıcıların değil, yayıncıların da haber paylaşmasını kısıtlayacak. Ayrıca engel, Avustralya içi haberler ile sınırlı kalmayıp uluslararası haberler için de geçerli olacak.
Kısıtlamalar bu kadarla da sınırlı kalmıyor. Dünyanın geri kalan ülkelerindeki kullanıcılar, Avustralyalı bir kaynak üzerinden haber paylaşamayacak. Peki, olay bu noktaya nasıl geldi?
Avustralya Rekabet ve Tüketici Komisyonu (ACCC), içlerinde Facebook ve Google’ın da bulunduğu teknoloji şirketlerinden, haber içeriklerinin kullanılması karşılığında ücret alınacağını belirten bir kanun tasarısı açıklamıştı. Gelir ve veri paylaşımına ek olarak haber sıralaması gibi önemli konuları da belirleyen kurallara uymayan şirketler ceza alabilecekti. Facebook, buna tamamen karşı olduklarını ve gerekirse Avustralyalıların haber içeriklerine erişiminin engellenebileceğini ifade etmişti. Anlaşılacağı üzere, Avustralya geri adım atmadı.
Facebook, kanun önerisinin, yayıncılar ve Facebook arasındaki ilişkiye farklı bir açıdan baktığını belirtti. Paylaşılan blog yazısına göre “Geçen yıl Facebook, Avustralyalı yayıncılara, tahmini 407 milyon AU$ değerinde, yaklaşık 5,1 milyar ücretsiz yönlendirme sağladı.”
Önerilen yasa, platformumuz ile onu haber içeriğini paylaşmak için kullanan yayıncılar arasındaki ilişkiyi temelde yanlış anlıyor. Bu, bizi kesin bir seçimle karşı karşıya bıraktı: bu ilişkinin gerçeklerini görmezden gelen bir yasaya uymaya çalışmak veya Avustralya’daki hizmetlerimizde haber içeriğine izin vermeyi bırakmak. Zor bir kararla, ikincisini seçiyoruz.
William Easton
Facebook Avustralya ve Yeni Zelanda Genel Müdürü
Facebook Yüzünü Diğer Ülkelere Çeviriyor
Geçtiğimiz aylarda Facebook, Facebook News isimli yeni özelliği tanıttı. Birleşik Krallık ve ABD’de hayata geçen yeni özellik, çeşitli yayın kuruluşlarının haberlerini para karşılığında Facebook üzerinden sergilemeye olanak sağladı. Şirket, Avustralya için de aynı özelliğin aktif hale geleceğini ve yayıncılara daha da fazla para ödeneceğini açıkladı. Ancak planlar hiç de beklenildiği gibi ilerlemedi.
Facebook News’u Avustralya’da yayınlamaya ve yerel yayıncılara yatırımlarımızı önemli ölçüde artırmaya, ancak bunu yalnızca doğru kurallarla yapmaya hazırdık. Bu mevzuat, hükümetin, haber içeriği anlaşmalarına kimin gireceğine ve nihayetinde ücretsiz hizmetten halihazırda değer alan tarafa ne kadar ödeme yapılacağına karar verdiği bir emsal teşkil ediyor. Şimdi, (…) planlarımızın bir parçası olarak diğer ülkelere yapılacak yatırımlara öncelik vereceğiz.
William Easton
Facebook Avustralya ve Yeni Zelanda Genel Müdürü
Bir başka deyişle Facebook, hükümetin bir kanunuyla hareket etmek ve ödeme yapmak yerine, kendi belirlediği kurallara göre ilerlemek istiyor.
Facebook, bu yeni kanunun öncesinde de Avustralya Hükümeti ile ortaklaşa çalıştıklarını ifade etti. Avustralyalı dijital platformlar ve haber kuruluşları için “yeniliği ve işbirliğini teşvik edecek kurallar” üzerinde çalıştıklarını da ekledi. Ancak şirket, önerilen yasanın, yıllardır çalıştıkları konuyu yansıtmadığını belirtti. Hatta, “almadığı veya istemediği içerik için Facebook’u cezalandırmaya çalışıyor” ibaresiyle kendini açıklamaya çalıştı.
Tüm bunların sonucunda bilinen gerçekler; Avustralyalı Facebook kullanıcıların ve yayıncıların artık platform üzerinden haber paylaşması kısıtlanacak, uluslararası kullanıcılar Avustralyalı kaynaklar üzerinden haber paylaşımı yapamayacak ve Avustralyalılar diğer ülkelerin haber kaynaklarına da Facebook üzerinden ulaşamayacak.
Facebook, şimdilik bir gözdağı veriyor gibi gözükse de önümüzdeki sürecin ne getireceği belirsiz. Ancak, 5,1 milyar yönlendirmenin bir anda yok olması, yayıncılara etki edecektir.
