Doğa var olduğu andan beri yani yaklaşık 4.5 milyar yıldır, başına gelen bütün sorunlara ustaca çözümler üretiyor. Bu çözümler doğal seçilim, adaptasyonlar veya mutasyonlar aracılığıyla olabilir. Bilim insanları ve mühendisler de karşılaştıkları herhangi bir sorunu çözmek için önce doğaya bakarlar. Doğadaki yaşam formlarını inceleyerek ve davranışlarını, hareket biçimlerini, uyarlanabilirliklerini göz önüne alarak bu bilgileri optimize ederler. Biyomimetik ile geliştirilen teknolojiler, karşılaşılan sorunların çözümünde oldukça faydalı olmakta. Sadece sorun çözmek için değil, yeni bir şeyin icadında ilham almak için de biyomimetik mükemmel bir yöntemdir.
Yukarıda da bahsettiğimiz; biyomimetik/biyomimikri doğanın, zamanla test edilmiş kalıplarını ve stratejilerini taklit ederek insan zorluklarına sürdürebilir çözümler bulmak olarak tanımlanabilir. Buna kısaca biyolojik bir varlığın yapısını veya işlevini taklit etmek de diyebiliriz.
Dünya nüfusunun 2030 yılına kadar tahmini 8.5 milyar kişi olması bekleniyor. Bu da çözümlere her zamankinden daha çok ihtiyaç olduğunu gösteriyor. Kaynakları nasıl tükettiğimiz, enerjiyi nasıl kullandığımız ve üretim yöntemlerimiz doğadan ilham alınan yeni yaklaşımlarla geliştiriliyor.
Biyomimetik ile geliştirilen teknolojiler; sağlık hizmeti, bakım, üretim, robotik, temiz enerji, yapı malzemeleri vb birçok alanda kullanılabilir. Artık bizim için rutin olarak kabul edilen şeyler bile zamanında biyomimetik ile doğadan esinlenerek bulunmuş olabilir. Eğer bilim insanları ve mühendisler doğada işlerin nasıl yürüdüğüne dikkat etmeseydi, temel icatlar bile mümkün olmazdı. Doğadan ilham alınarak biyomimetik ile geliştirilmiş bazı teknolojileri sizin için listeledik.
İçindekiler
Biyomimetik ile Geliştirilen Teknolojiler
Karıncalar ve Otonom Gezinme
Çoğu robot önceden programlanmış bir rotaya ihtiyaç duyar ya da bir engelle karşılaştığında tepki verir. Çok azı kendi başına yolunu bulabilir. Bazı mühendisler bu soruna çözüm bulmak için doğadaki karıncaları inceliyor. Karıncaların görsel pilotluk, yol entegrasyonu ve sistematik aramanın bir kombinasyonunu kullanması; onları benzer yeteneklere sahip robotlar yapmada harika bir kaynak haline getiriyor.
Yalı Çapkını Kuşu ve Shinkansen Hızlı Treni
Hızlı trenler, genel olarak çok başarılı olsa da bir problemleri vardı. Tünellerden çıkarken çok yüksek bir gök gürültüsü sesi çıkartıyorlardı. Mühendis ve kuş gözlemcisi olan Eji Nakatsu bu probleme doğadan ilham aldığı harika bir çözüm getirdi. Yalı çapkını kuşunun gagasının yapısını inceleyen mühendis bunu hızlı trenlere uyguladı. Böylece sadece gürültü sorununu çözmekle kalmadı aynı zamanda daha yüksek hız ve verimliliğe ulaşmayı da sağladı.
Kertenkeleler ve Bant
1922 senesine kadar yapıştırıcılar soyulduklarında iz bırakıyorlardı. Richard Drew bu sorun çözüm getirmek için kertenkeleleri incelemeye başladı. Kertenkeleler ayak parmaklarının altındaki milyonlarca mikroskobik kıl sayesinde yapıştırıcı içermeyen yüzeylere yapışabiliyor ve hiçbir yapışkan kalıntı bırakmıyorlardı. Bu konu üzerinde iki yıl çalışan Drew sonunda kalıntı ve iz bırakmayan bantları bulmayı başardı.
Köpek Balığı Derisinden Esinlenilmiş Malzemeler
NASA, köpek balığı derisinin biyolojik sürecini inceleyerek bunun mikroskobik bir modelini kopyalamayı başardı. Köpek balığı derisi sürtünmeyi azaltan ve su akışını optimize eden küçük çıkıntılı pullarla kaplı. Bu inanılmaz özelliklere sahip deri hem gemilerin kaplanmasında hem de yüzme kıyafetlerinde kullanılmaya başlandı. Köpek balığı derisinden ilham alınarak geliştirilmiş kıyafetlerin yüzme dünyasında devrim yaratacak nitelikte olduğu söyleniyor.
Arıların Sürü Mantığı ve Enerji Verimliliği
Arılar içgüdüleriyle doğa harikaları olarak adlandırılabilirler. Kovandaki görevleri, yerleri, ve sahip oldukları sürü mantığı bütün işlerini sorunsuz halletmelerini sağlar. Encycle isimli şirket, enerji verimliliğini artırmak için arıların sürü mantığını benimseye karar verdi. Sürü mantığı ile gücün nereye gitmesi gerektiği konusunda kablosuz olarak iletişim kuran sistemler verimliliği oldukça arttırdı.
Yunuslar ve Sonar Sistem
1915 senesinde fizikçi Paul Langevin, su altındaki nesneleri bulmak üzere ses dalgalarını kullanan bir sistem icat etti. Sonar adını verdiğimiz bu teknoloji, doğadaki çoğu canlıda var oluşlarından beridir kullanılıyor. Örneğin yarasalar ve yunuslar etraflarındaki nesneleri tanımlamak ve bulmak için ses dalgaları yayarlar ve bunların geri dönüşlerini dinlerler.
Biyo-Esinlenen Malzemeler
Biyo-esinlenen malzemeler yapısı, işlevi ve özellikleri doğadaki canlıları veya malzemeleri taklit eden sentetiklerdir. 3D baskının ilerlemesiyle, yeni malzemeler üretmek ve üretim süreçlerini geliştirmek için doğadan daha fazla ilham alınıyor. Doğada yer alan moleküllerin, yapıların ve sistemlerin çoğu gelişmiş özelliklere sahip sentetik malzemeler için temel oluşturabilir.
Örneğin Münih Teknik Üniversitesi’nde bir kuşun kemiklerinden ilham alınarak, onun iç destek ağına benzer şekilde bir ağa sahip hafif çimento borular üretilmeye çalışılıyor.
Termitler ve Binalar
Afrika’daki termitler, gündüzleri 40, geceleri 2 derece olan sıcaklığı tüm gün sabit bir derecede tutmayı başaran, ilginç tasarımlara sahip. Termitlerin tepelerinde ve yanlarında bulunan bir dizi havalandırma deliği bu pasif soğutma ve ısıtma sistemini mümkün kılıyor. Mimar Mick Pearce de termitlerden ilham alarak bir ofis kompleksi tasarladı. Tasarladığı ofiste sıcak hava binanın tepesindeki bacalardan çıkarken, yer altından da soğuk hava çekiliyordu.
